(Kapatılan) 18. Hukuk Dairesi 2014/15116 E. , 2015/3077 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Dava dilekçesinde, Kamulaştırma Yasasının 4650 Sayılı Yasayla değişik hükümleri uyarınca, ...Köyü 380 ve 381 parsel sayılı taşınmazların kamulaştırma bedelinin tespiti ve idare adına tescili istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalılar vekili ile davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Y A R G I T A Y K A R A R I
Temyiz istemlerinin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlarla yasal gerektirici nedenlere ve özellikle kanıtların takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre sair temyiz itirazları yerinde değildir.
Ancak;
1-Yargıtay uygulamalarına göre, dikkate alınması gereken özel bir neden veya yanlış bulunmadığı takdirde ciddi istatistiki bilgilere dayandığı bilinen gıda tarım ve hayvancılık ilçe müdürlüğü verilerinin (dekar başına verim, üretim gideri ve toptan satış fiyatı) değerlendirmeye esas alınması gerekir. Şu kadar ki, üretim giderlerinin içerisine tarla kirası, genel idari giderler ve döner sermaye faizi gibi giderler dahil edilmemelidir.
Bu itibarla; dosyada mevcut 2013 yılı ... Gıda, Tarım ve Hayvancılık İlçe Müdürlüğü verilerine göre, münavebeye alınan ürünlerden buğday, taze fasulye, domates, biber ve kavun-karpuzun üretim giderlerinin sırasıyla 235,70 TL, 711,30 TL, 1.337,40 TL, 1.718,20 TL ve 757,40 TL olduğu belirtildiği halde buna tarla kirası, döner sermaye faizi ve genel idari giderler gibi unsurlar eklenmek suretiyle bedel tespit edilmesi,
2-Dava konusu taşınmazın ...-Yalova-İstanbul yoluna ve ..., İznik, Gemlik İlçe merkezlerine yakın olması, sanayi yapıları vs. yapılabilme imkanı, bölgede ihracat yapan firmaların soğuk hava depoları ile imalathanelerin bulunması gibi hususların tarım arazisi niteliğindeki taşınmazın değerinde en fazla %30 oranında objektif değer artışına neden olabileceği düşünülmeden, bu oranı %40 olarak uygulayan bilirkişi raporuna göre karar verilmesi,
Doğru görülmemiştir.
3-Bundan ayrı olarak;
Anayasa Mahkemesi 1. Bölümünün 19.12.2013 tarih ve 2013/817 sayılı kararında, kamulaştırma bedelinin tespiti için açılan davada uzun süren bir yargılama sonunda, dava tarihi itibarıyla belirlenen bedele hükmedilmesinin Anayasanın 35. maddesinde güvence altına alınan mülkiyet hakkının ihlal edildiği kabul edilerek mal sahibine tazminat ödenmesi gerektiği belirtilmiştir.
Yasa koyucu da, bu hak ihlalini dikkate alarak, 6459 sayılı Kanunun 6. maddesiyle 2942 sayılı Kanunun 10. maddesine eklenen fıkrada (yürürlük tarihi 30.04.2013) kamulaştırma bedelinin tescili için açılan davanın dört ay içinde sonuçlandırılmaması halinde, tespit edilen bedele bu sürenin bitiminden itibaren faiz uygulanmasına ilişkin düzenleme getirmiştir.
Her ne kadar, getirilen bu faiz hükmü maddi hukuka ilişkin olup, aynı yasanın 29. maddesi gereğince yayımı tarihinden sonra açılacak davalara uygulanması gerekir ise de; 30.04.2013 tarihinden sonra açılacak davalar için yapılan bu düzenleme ile Anayasa Mahkemesinin makul süreyi aşan yargılamanın hak ihlali oluşturduğuna ilişkin kararı birlikte değerlendirildiğinde, 30.04.2013 tarihinden önce açılmış ve henüz kesinleşmemiş kamulaştırma bedelinin tespiti ve tescili davalarında öngörülen dört aylık yargılama süresinin makul süre kabul edilerek, hakkaniyet gereğince taşınmaz malikinin zararının giderilmesi amacıyla dava tarihinden itibaren dört aylık sürenin bittiği tarihten, karar tarihine kadar tespit edilen kamulaştırma bedelinden acele kamulaştırma bedelinin tespiti dosyasında tespit edilip davalı taraf adına depo edilen bedelin mahsubu ile fark bedele faiz uygulanması gerektiğinin düşünülmemesi yönüyle de kararın bozulması gerekmiştir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, temyiz peşin harcının istek halinde temyiz edenlerden davalı tarafa iadesine, 02.03.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.
