19. Hukuk Dairesi 2015/13700 E. , 2016/6225 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- K A R A R -
Davacı vekili, taraflar arasında akaryakıt istasyonu bulunan gayrimenkulde akaryakıt işletmeciliği için 07.11.2007 tarihinde protokol adı altında sözleşme ve 07.11.2007 tarihinde 5 yıl süreli akaryakıt bayilik sözleşmesi yapıldığını, davalının haksız ve hukuka aykırı olarak bayilik sözleşmesinin feshine sebebiyet vermesi nedeniyle akaryakıt bayilik sözleşmesi protokol, ariyet sözleşmesi ve taahhütnamenin ilgili hükümleri gereğince ödenmeyen muaccel alacakları olduğu ileri sürülerek, 07.11.2007 tarihli protokol ve bayilik sözleşmesi hükümleri gereğince şimdilik 50.000 TL"nin hizmet bedeli için verilen alacağın, bayilik sözleşmesi ve taahhütname gereğince eksik alınan akaryakıt miktarı için şimdilik 1.000 USD cezai şartın, ariyet sözleşmesinin 20. maddesi gereğince müvekkili tarafından ariyetlerin söküm ve nakliye bedelini şimdilik 1.000 TL"nin ariyet sözleşmesinin 21. maddesi gereğince müvekkilinin menkullerinin geç iade edilmesi nedeniyle şimdilik 1.000 USD cezai şartın, davalının bayilik sözleşmesi süresince bayilik sözleşmesi ve diğer taahhüt ve sözleşmelere aykırı davranması nedeniyle şimdilik 1.000 TL kar mahrumiyetinin faizi ile birlikte davalıdan alınarak müvekkiline verilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, sözleşmenin davacı şirket tarafından haksız olarak fesh edildiğini, sözleşme hükümlerinin yerine getirilmemesi ve sözleşmenin haksız feshinden dolayı müvekkilinin zararlarının doğduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, toplanan delillere ve bilirkişi raporuna göre, yanlar arasında 07.11.2007 tarihli Akaryakıt Bayilik Sözleşmesi ve aynı tarihli protokol hükümleri kapsamında ve ariyet sözleşmesi içeriğine göre davalı şirketin davacı şirketten yüklendiği kadar mal alımı yapmadığı, bu kapsamda davacının sözleşmeyi haklı nedenle fesh ettiği, ariyet malzemelerinin geç teslim edilmesine bağlı ariyet sözleşmesinin 21. maddesinde belirlenen cezai şart tutarının talep edilebilir olduğu, ayrıca aynı sözleşmenin 20. maddesine göre ariyet malzemelerinin söküm-nakliye bedelinin istenebileceği, davacının protokolün 6. maddesine göre 50 bin litre olarak davalıya verdiği hizmet bedelini talep edebileceği, kar mahrumiyeti konusunda bir talep hakkının bulunmadığı, her ne kadar, 26.12.2013 tarihli ikinci bilirkişi raporunda eksik mal alımına yönelik 76-020.USD miktar belirtilmiş ise de bu miktarın davacı talebiyle uyuşmadığı, davacının bu kaleme yönelik talebinin 54.570 USD olduğu gözetilerek taleple bağlılık ilkesinden hareket edilmiş, eksik mal alımına yönelik cezai şart tutarı ile ariyetlerin geç teslimine bağlı cezai şart tutarlarından TBK"nun 182/son maddesine göre mahkemece ekonomik yıkım olgusu değerlendirilerek indirim yapıldığı gerekçesiyle davanın kısmen kabul, kısmen reddine karar verilmiş, hüküm davalı vekilince temyiz edilmiştir.
1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2- Taraflar arasındaki sözleşmede her ne kadar davalı yanca yıllık olarak asgari alım taahhüdünde bulunulmuş ise de taahhüdün yerine getirilmediği yıldan sonra davacı tarafından davalı bayiye ihtirazi kayıt bulunmaksızın mal verilmeye devam olunduğundan asgari alıma ilişkin cezai şart isteminden vazgeçmiş sayılır.
Bu durumda davacının asgari alım taahhüdüne ilişkin cezai şart talebinin reddi gerekirken yazılı şekilde bu talep hakkında hüküm kurulması doğru görülmemiş, mahkeme kararının bozulması gerekmiştir.
SONUÇ : Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 11.04.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.