Yargıtay 7. Hukuk Dairesi 2021/2040 Esas 2022/1227 Karar Sayılı İlamı

7. Hukuk Dairesi
MAHKEMESİ : Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
...


Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 07/03/2016 tarihinde verilen dilekçeyle önalım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil talep edilmesi üzerine yapılan duruşma sonunda davanın kabulüne dair verilen 19/07/2018 tarihli hükmün istinaf yoluyla incelenmesi davalı ... (...) vekili tarafından talep edilmiştir. İlk Derece Mahkemesi 02/10/2018 tarihinde davalının feragat nedeni ile kararın istinaf edilmemiş sayılmasına karar vermiştir. Davalı vekili ek kararın istinaf yoluyla incelenmesini talep etmiştir. İlk Derece Mahkemesi 12/10/2018 tarihli ek kararında, anılan kararın 01/10/2018 tarihinde kesinleştiği gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf talebinin reddine karar vermiştir. Davalı vekili ek kararın istinaf yoluyla incelenmesini talep etmiştir. Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi'nce ek kararların kaldırılmasına istinaf talebinin esastan reddine, dair verilen kararın davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içeriğindeki tüm kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:

KARAR
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin 1/2 hisse ile hissedar olduğu taşınmazın 1/2 hissesinin 08/10/2014 tarihinde 3. kişi olan davalı tarafından satın alınması sebebiyle önalım hakkına dayalı tapu kaydının iptali ile müvekkili adına tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacı tarafın taşınmazın ½ hissesini bir inanç sözleşmesi ile edindiğini, önalım hakkının doğması için önalım hakkını dermeyan eden tarafın ayni hakkının tartışmasız olmasının yasa ve uygulama gereği olduğunu, davaya konu hissenin değerinin tapuda çok düşük gösterildiğini ileri sürerek davanın reddini istemişdir.
2. Feri müdahil vekili dilekçesinde; davaya konu taşınmaz üzerinde müvekkilinin alacaklı sıfatıyla taraf olduğu takip dosyası kapsamında haciz şerhi mevcut bulunduğunu, dolayısıyla işbu davanın neticesi alacaklı müvekkilinin haklarını da etkileyeceğini, davalı yanında davaya katılmalarına karar verilmesini talep etmiştir. Feri müdahil vekili 13/4/2018 tarihli dilekçesinde tüm taleplerinden feragat ettiklerini açıklamıştır.
3.Davalı vekili 26/01/2017 ve 4/5/2017 tarihli beyan dilekçelerinde; davalı sıfatıyla yaptıkları itiraz ve beyanlardan feragat ettiklerini, karşı tarafın vekalet ücreti ve masraf talep etmemesi kaydıyla, yalnızca şufa davasında tapuda gösterilen miktarın ödenmesi durumunda davayı kabul ettiklerini beyan etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
1.İlk Derece Mahkemesi 19/7/2018 tarihinde, davacının şufa hakkının doğduğu, şufa bedelinin depo edildiği gerekçesiyle davanın kabulüne karar vermiştir.
2. İlk Derece Mahkemesi 2/10/2018 tarihli ek kararında; davalı vekilinin 11/9/2018 havale tarihli istinaf talebinden feragat dilekçesini dikkate alınarak feragat nedeni ile kararın istinaf edilmemiş sayılmasına karar vermiştir.
3. İlk Derece Mahkemesi 12/10/2018 tarihli ek kararında; 19/7/2018 tarihli kararının süresi içinde davalı tarafça istinaf edildiğini ancak, davalı vekilinin 1/10/2018 havale tarihli dilekçesi ile istinaf talebinden vazgeçtiğini bildirmesi üzerine, 2/10/2018 tarih 2016/153 Esas 2018/250 sayılı ek kararı ile feragat nedeni ile istinaf edilmemiş sayılmasına karar verildiğini açıklamıştır. Mahkeme 01/10/2018 tarihinde hüküm kesinleştiğinden, davalı vekilinin 6/10/2018 tarihinde şartlı olarak verdiği feragat dilekçesine istinaden verilen 02/10/2018 tarihli ek kararın kaldırılması yönünde istinaf talebinin reddine karar vermiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Nedenleri
1.Davalı vekili istinaf dilekçesinde; dava konusu taşınmazın onda bir değerince depo kararı verildiğini, davacı tarafın davada henüz depo kararı verilmeden önce yapmış olduğu 26/1/2017 tarihli yazılı sulh sözleşmesiyle dava konusu taşınmazın değerinin 3.650.000,00 TL olduğunu ve bunu ödemeyi kabul ettiğini, sulh protokolünde taşınmazın değeri 3.650.000TL olarak belirlendiği halde tapuda düşük olarak gösterilen 350.000TL depo edilerek davanın karara bağlandığını ileri sürmüştür.
2. Davalı vekili ek karara karşı istinaf dilekçesinde; sulh sözleşmesine istinaden istinaf taleplerinden feragat ettiklerini, yerel mahkemenin şartlı feragat taleplerini dikkate alarak dosyadaki feragat çelişkilerini gidermek için davalı asile tebligat yapılması taleplerini dikkate almadığını belirtmiştir. Vekil, somut olayda davaya son veren taraf işlemleri kapsamındaki hakkın özünden feragat olmadığını, davacıların sözleşme doğrultusunda feragat ettiklerini belirttiklerini, feragatin, davalı ile anlaşma ihtimaline dayandığını, şarta bağlı feragatin geçerli olmadığını, taleplerinin reddiyle kararın kesinleştirilmesi ve bu yöndeki istinaf taleplerinin reddedilmesinin hatalı olduğunu açıklamıştır.
C. Gerekçe ve Sonuç
1. Bölge Adliye Mahkemesi feragatin geçerli olmadığı, hakkın özünden feragat niteliği taşımadığı gerekçesiyle davalı vekilinin ek karara karşı istinaf talebinin kabulü ile 12/10/2018 ve 2/10/2018 tarihli ek kararların kaldırılmasına karar vermiştir.
2. Daire, davacının taşınmazda paydaş olduğu, davanın süresinde açıldığı, dava konusu payın satışına ilişkin hukuki işlemin tarafı olan davalının, üçüncü kişi durumundaki davacıya karşı bedelde muvazaa iddiasında bulunamayacağı, 26/1/2017 tarihli sulh sözleşmesinde davacı tarafça “tapu üzerinde şerh kalmadığında 3.650.000,00TL’nin ... vekiline vekalet yetkisine dayanılarak taşınmaz üzerindeki haciz, ipotek vs takyidatlar kaldırıldıktan sonra en çok bir buçuk ay sonra ödeneceğinin" düzenlendiği, dava konusu taşınmazın tapu kaydındaki takyidatların ise devam ettiği gerekçeleriyle istinaf talebini reddetmiştir.
V. TEMYİZ
A.Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz nedenleri
Davalı temyiz dilekçesinde; mahkemece derdest davaların dikkate alınmadığını, sulh protokolüne göre karar verilmediğini ileri sürmüştür.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, taraflar arasında yapılan sözleşmenin, feragat dilekçelerinin niteliği ve yargılamaya etkisi noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
1. 12/1/2011 tarihli 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 349 uncu maddesinin “Başvurma hakkından feragat” kenar başlıklı (2) numaralı fıkrası şöyledir:
“(2) Başvuru yapıldıktan sonra feragat edilirse, dosya bölge adliye mahkemesine gönderilmez ve kararı veren mahkemece başvurunun reddine karar verilir. Dosya, bölge adliye mahkemesine gönderilmiş ve henüz karara bağlanmamış ise başvuru feragat nedeniyle reddolunur.”
2. Kanun yolundan feragat edilmesi hâlinde mahkeme tarafından verilen karar kabul edilmekte ve kanun yoluna başvurulduktan sonra kanun yoluna başvuru talebi geri alınmaktadır. Kanun yoluna başvurulduktan sonra kanun yolu talebinden feragat işlemi her şeyden önce bir usûl işlemi olduğundan, bu usûl işleminin (feragatin) yapılışı usul hukukuna tâbidir. Bu nedenle bölge adliye mahkemesi, istinaf yolundan feragatin usûl hukuku kurallarına uygun olarak yapılıp yapılmadığını araştırır ve feragatin usûlüne uygun olarak yapıldığı, bununla başvuranın istinaf yoluna başvuru talebini geri aldığı kanısına varırsa, feragat nedeniyle istinaf dilekçesinin reddine karar verir.
3. Değerlendirme
1. İlk Derece Mahkemesince 19/07/2018 tarihinde dava konusu ihtilafa ilişkin karar verilmiştir.Davalı ... 11/9/2018 tarihinde istinaf yoluna başvurmuştur.Bu tarihten sonra istinaf talebinde bulunan davalı vekili eliyle 01/10/2018 tarihinde istinaf talebinden feragat edilmiştir.Mahkemece 02/10/2018 tarihinde feragat nedeniyle kararın istinaf edilmemiş sayılmasına ilişkin ek karar verilmiştir.Davalı vekili ek karardan sonra 05/11/2018 tarihinde ek kararın kaldırılmasını, dosyanın istinaf incelemesine gönderilmesini talep etmiştir.
2. Davalı vekili Av ... 01/10/2018 tarihli dilekçesi ile istinaf talebinden feragat etmiş, dosyada mevcut 15/08/2016 tarihli vekaletnamesinde temyizden feragate yetkili bulunduğu anlaşılmıştır.
3. Davalı vekili tarafından istinaf kanun yolundan feragat edildiğinden, ikinci kez verilen dilekçe üzerinden istinaf kanun yolu incelemesi yapılamaz. İstinaf dilekçesinin bu gerekçeyle reddi gerekirken, istinaf taleplerinin farklı gerekçeyle reddine karar verilmesi nedeniyle Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 1 Hukuk Dairesinin 23/10/2020 tarihli kararının bozulması gerekmekteyse de ret kararı sonuç itibariyle usul ve kanuna uygun olduğundan Bölge Adliye Mahkemesi kararının gerekçesinin değiştirilerek onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan nedenlerle;
1. Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 1 Hukuk Dairesi hükmünün gerekçesinin yukarıdaki şekilde DEĞİŞTİRİLEREK DÜZELTİLMİŞ bu gerekçe ile ONANMASINA,
2.Dosyanın İLK DERECE MAHKEMESİNE, kararın bir örneğinin ilgili Bölge Adliye Mahkemesi Dairesine GÖNDERİLMESİNE,
3. Peşin yatırılan harcın yatırana iadesine, 21/02/2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.