19. HUKUK DAİRESİ
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi

Taraflar arasındaki asıl menfi tespit ve istirdat - birleşen alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı asıl davanın reddine, birleşen davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde asıl davada davacı ve birleşen davada davalılar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.

- K A R A R -

Asıl davada davacı vekili, taraflar arasında 06/09/2006 tarihinde 5 yıl süreli İstasyonlu Bayilik Sözleşmesi akdedildiğini, sözleşme süresinin dolması sebebiyle bayilik sözleşmesinin taraflarca yenilenmeyerek, 06/09/2011 tarihinde sona erdiğini, davacının davalı şirkete herhangi bir borcunun olmadığını, bayilik sözleşmesinin sona ermesinden sonra düzenlenen 28/09/2011 tarihli ... numaralı fatura ile sabit kıymet satışından dolayı 81.144,64.-TL borç çıkarılarak, davacı şirket tarafından fatura ve içeriğine itiraz edilmesine rağmen toplamda 40.000.-TL tutarlı teminat mektuplarının 17/10/2011 tarihinde davalı tarafından paraya çevrildiğini, davacının ... Şubesi’ndeki hesabında bulunan 3.639,26.-TL’nin de 30/09/2011 tarihinde hesabından alındığını belirterek, davacıdan tahsil edilen tutarların ödeme tarihlerinden itibaren işleyecek ticari temerrüt faizleri ile birlikte davalıdan tahsili ile, 28/09/2011 tarihli fatura ile talep edilen ancak henüz davacıdan tahsil edilmeyen 37.505,38.-TL için de davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Asıl davada davalı vekili, davacı ile davalı arasında davacıya bayilik verilmesi ve davacı bayinin benzin istasyonunun bulunduğu taşınmaz üzerinde davalı lehine 15 yıl süre ile intifa hakkı tesis edilmesi konusunda 10/05/2006 tarihinde protokol akdedildiğini, davacının bayilik ve otogaz sözleşmesini 06/09/2011 tarihi itibarı ile feshettiğini 14 Haziran 2011 tarihinde ... 46. Noterliği aracılığı ile keşide ettiği 24147 yevmiye nolu ihtarname ile bildirdiğini, davacıya ait istasyona yapılan sabit yatırımların ve ariyet konusu malzemelerin intifa süresinin kullanılmayan kısmına isabet eden tutara göre hesaplanıp kesilerek davalıya gönderilen faturayı, davacının borcu olmadığını ileri sürerek iade ettiğini, faturanın ödenmemesi üzerine davacının nezdinde bulunan 2 adet toplamda 40.000.-TL tutarlı teminat mektubunu nakde çevirerek söz konusu faturaya mahsup ettiğini, davacı ile doğrudan tahsilat sistemi ile çalışıldığından 3.639,26.-TL"nin de bu uygulama kapsamında davacının banka hesabından otomatik olarak çekilerek fatura borcuna mahsup edildiğini, halen davacının 37.505,38.-TL borcu bulunduğunu belirterek, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Birleşen ... 39. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2012/211 E. - 2012/251 K. sayılı dosyasında davacı vekili, davacı şirket ile davalılar arasında akdedilen sözleşmelerin rekabet kurulunun düzenleyici işlemleri sonucunda süresinden evvel sona ermiş olması nedeniyle davalı şirketin kendisine ariyeten tahsis edilen menkul malları ve yapılan sabit yatırımları iade veya bunların bedellerini tazmini ile yükümlü olduğundan, davalı şirket adına düzenlenen 29/09/2011 tarihli 81.144,64 TL ve 4.781,35 TL tutarlı sabit kıymet satış faturalarından kaynaklanan bakiye 41.140,25.-TL sabit kıymet satış bedeli, hizmet bedeli faturasından kaynaklanan 708.-TL, positive bayi katılım payı faturasından kaynaklanan 180,84.-TL olmak üzere toplam 42.029,09.-TL’nin fatura tarihlerinden itibaren değişen oranlarda avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Birleşen ... 39. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2012/211 E. - 2012/251 K. sayılı dosyasında davalı vekili, davaya konu edilen 28/09/2011 tarihli 81.144,64 TL tutarlı fatura ile ilgili olarak ... 16. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2011/411 E. sayılı dosyasıyla davalı tarafından menfi tespit ve istirdat davası açıldığını, bu iki dava arasında fiili ve hukuki irtibat bulunması sebebiyle davaların birleştirilmesine, yersiz ve mesnetsiz davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece yapılan yargılama, toplanan deliller ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, taraflar arasında imzalanan akaryakıt bayilik sözleşmesinin süresinin 5 yıl olduğu, taraflar arasında 10/05/2006 tarihinde düzelenen protokole göre benzin istasyonu üzerinde asıl davalı ... lehine, 15 yıllık süre için intifa hakkı tesisinin kararlaştırıldığı, sözleşmenin 5 yıllık süre sonunda yenilenmemesi sebebiyle son bulduğu, sözleşmenin feshinden sonra asıl davalı dağıtıcı tarafından, ariyeten tahsis edilen menkul malların ve yapılan sabit yatırımların iadesi veya bunların satıştan kaynaklı fatura bedelleri, hizmet bedeli, pozitive bayi ve katılım payı olarak belirlenen toplam 81.144,64.-TL alacak bedelinin, davacıdan tahsil edilen 43.639,26 TL"sinin davalıdan tahsili ile davalıya 37.505,38 TL borçlu olmadığının tespitini talep ettiği, taraflar arasında imzalanan sözleşmenin 26. maddesine göre ... Ofisi"nin defter ve kayıtlarının kat"i delil teşkil edeceğinin kararlaştırıldığını, davacı tarafından davalıya hitaben keşide edilen ihtarname ile bayilik sözleşmesinin 06/09/2011 tarihinde feshedildiği, bayilik sözleşmesinin feshinin sonuçlarını düzenleyen Bayilik Sözleşmesi’nin 32. maddesinin b bendi gereğince sözleşmenin feshi halinde bayiye, kira, ariyet olarak teslim edilmiş tüm teçhizat ve malzemelerin ... Ofisi"ne iade edileceği, iade edilmezse, fesih tarihindeki rayiç değerlerinin % 20 fazlasının ... Ofisi"ne ödeneceğinin kararlaştırıldığı, bu nedenle davacının hesabından kesilen bedeli talep edemeyeceği gibi, bu miktardan da sorumlu olduğu gerekçesiyle asıl davanın reddine, bayiye teslim edilen malzeme ve teçhizatın bilirkişilerce belirlenen ve eksik tahsil edilen miktar kadar bayinin borçlu olduğu aynı şekilde birleşen davada faturaya konu edilen borcun birleşen dava davalısı şirket tarafından ödenmediğinden birleşen davanın kabulü ile 43.179,57 TL"nin 42.029,09 TL"sinin dava tarihinden, kalan 1.150,48.-TL’nin ise ıslah tarihinden itibaren değişen oranda avans faizi ile birlikte davalılardan müteselsilen alınarak davacıya verilmesine karar verilmiş, hüküm süresi içinde asıl davada davacı ve birleşen davada davalılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, asıl davada davacı ve birleşen davada davalılar vekilinin yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun bulunan hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı onama harcının temyiz eden asıl davada davacı ve birleşen davada davalılardan alınmasına, 06/03/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.