(Kapatılan)22. Hukuk Dairesi 2017/28137 E. , 2020/4619 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi(Müstemir Yetkili)
DAVA TÜRÜ : ALACAK
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi taraflar vekillerince istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının iş sözleşmesinin haksız ve gerekçesiz olarak davalı işveren tarafından feshedildiğini beyanla kıdem ve ihbar tazminatı ile bir kısım işçilik alacaklarının davalıdan tahsilini istemiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davanın reddine karar verilmesi gerektiğini savunmuştur.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan deliller ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı taraf vekilleri temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının tüm, davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Taraflar arasındaki uyuşmazlık konusu davacının fazla mesai yapıp yapmadığı ve ulusal bayram ve genel tatillerde çalışıp çalışmadığı noktasındadır.
Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp ispatlanmadıkça, imzalı bordroda görünen fazla çalışma alacağının ödendiği varsayılır.
Fazla çalışmanın ispatı konusunda iş yeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları, delil niteliğindedir. Ancak, fazla çalışmanın bu tür yazılı belgelerle ispatlanamaması durumunda tarafların dinletmiş oldukları şahit beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada gözönüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma olup olmadığı araştırılmalıdır.
İmzalı ücret bordrolarında fazla çalışma ücreti ödendiği anlaşılıyorsa, işçi tarafından gerçekte daha fazla çalışma yaptığının ileri sürülmesi mümkün değildir. Ancak, işçinin fazla çalışma alacağının daha fazla olduğu yönündeki ihtirazi kaydının bulunması halinde, bordroda görünenden daha fazla çalışmanın ispatı her türlü delille söz konusu olabilir. Buna karşın, bordroların imzalı ve ihtirazi kayıtsız olması durumunda dahi, işçinin geçerli bir yazılı belge ile bordroda yazılı olandan daha fazla çalışmayı yazılı delille ispatlaması gerekir. Bordrolarda tahakkuk bulunmasına rağmen bordroların imzasız olması halinde ise, varsa ilgili dönem banka ve tüm ödeme kayıtları celp edilmeli ve ödendiği tespit edilen miktarlar yapılan hesaplamadan mahsup edilmelidir.
Fazla çalışmanın yazılı delil ya da tanıkla ispatı imkan dahilindedir. İşyerinde çalışma düzenini bilmeyen ve bilmesi mümkün olmayan tanıkların anlatımlarına değer verilemez.
Fazla çalışmanın belirlenmesinde 4857 sayılı İş Kanunu"nun 68. maddesi uyarınca ara dinlenme sürelerinin dikkate alınması gerekir.
Aynı ilkeler ulusal bayram ve genel tatil çalışmaları için de geçerlidir.
Somut uyuşmazlıkta; davacı fazla çalışma yaptığını iddia ederek fazla çalışma ücretinin davalıdan tahsilini talep etmektedir. Dosyaya, davacının imzasını havi puantaj kayıtları ve bordrolar sunulmuştur. Bir kısım bordrolarda fazla mesai tahakkukları bulunduğu görülmüştür. Mahkemece, “çalışma saatlerine ilişkin puantaj kayıtlarında saat bilgisinin yer almadığı ve ücret bordrolarında da fazla mesai ücreti tahakkukunun olmadığı, tanık beyanlarına göre davacının haftalık yasal 45 saatlik çalışma süresini geçmediği, ancak davalı tarafça dosyaya delil olarak sunulan ve davacının da imzasına havi puantaj kayıtlarında iş yerinde haftanın 6 günü çalışma yapıldığı ancak bu sefer de 6, gün çalışmasının hangi saatler arasında yapıldığına dair dosyada somut olarak delil bulunmadığı bu nedenle bu konuda herhangi bir değerlendirilme yapılamayacağı, ubgt ücret talebi yönünden ise; davalı iş yerinde 01/01/2011 tarihi sonrasında ubgt günlerinde çalışma yapılmadığına dair davacının imzasını taşıyan yazılı delil olduğu, davacı tarafça da çalışma yapıldığına dair eşdeğer yazılı delil sunulmadığı, bu nedenle bu dönem sonrası için hesaplama yapılamayacağı, önceki dönemler yönünden ise davalı tarafın zaman aşımı defi nazara alındığında, 14/04/2010 - 31/12/2010 dönemine ilişkin de ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışma yapıldığı davacı tarafça ispatlanamadığından bu yönden de herhangi bir değerlendirme yapılamayacağı,” gerekçesi ile fazla çalışma talebi reddedilmiştir.
Mahkemece beyanlarına başvurulan davacı tanığı ..., “milli bayramlarda çalışma olurdu, dini bayramlarda nöbetleşe çalışma olurdu, ramazan bayramında da çalışma olurdu, cumartesi pazar günleri de sevkiyat olduğu zaman çalışırdık, işin yoğunluğuna göre çalışma olurdu,” beyanında bulunmuş , yine davacı tanığı ... “cumartesi 15:30- 16:00 a kadar bazen çalıştığını gördüm, cünkü ben usta başı olarak çalışıyordum araç alımlarını kendisinden yapıyordum, pazar günleri ofis çalışmadı, arada bir gelirdik, yıllık izinlerini kullandığını görmedim, sabah 7:30 işe başlar, 18:45 e kadar çalışırdık, dini bayramlarda kadir hum bayramı dışında bütün bayramlarda çalışırdık, milli bayramlarda çalışırdık,” beyanında bulunmuştur.
Mahkemece, davacı tanıkları ... ve ... yeniden dinlenerek, davacının cumartesi günleri çalışma yapması durumunda hangi saatler arasında çalıştığı ve ayrıca davacının ulusal bayram ve genel tatillerdeki çalışma düzeni tespit edilerek belirlenmeli ve davacı talebi de gözönünde bulundurularak davacının fazla çalışma ile ulusal bayram ve genel tatil çalılmalarına ilişkin talepleri değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Açıklanan nedenlerle,mahkemece yazılı gerekçe ile karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
Sonuç: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebeplerden BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgililere iadesine, 09.03.2020 gününde oybirliğiyle karar.