12. Hukuk Dairesi 2019/14236 E. , 2020/1532 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki borçlular tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
Sair temyiz itirazları yerinde değil ise de;
Şikayet eden borçluların icra mahkemesine başvurusunda; ipotekli taşınmazlar maliki şikayetçi ... adına tapunun 304 parsel 11 ve 18 numaralı bağımsız bölümlerinde kayıtlı taşınmazlara ilişkin 01.03.2017 tarihli ihalelerin feshinin talep edildiği, ilk derece mahkemesince şikayetin reddi ile şikayetçiler aleyhine para cezasına hükmedildiği, kararın şikayetçiler tarafından sair istinaf gerekçeleri ile birlikte borçlu şirket yönünden iflas erteleme kararının bulunduğu gerekçesi ile istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince, ilk derece mahkemesinde öne sürülmeyen iddia ve savunmaların istinaf yargısında ileri sürülemeyeceği gerekçesi ile istinaf başvurusunun esastan reddedildiği, kararın borçlular tarafından temyiz edildiği görülmüştür.
İİK"nun 179/b maddesi hükmü gereğince, iflasın ertelenmesi kararı üzerine borçlu aleyhine 6183 sayılı Kanuna göre yapılan takipler de dahil olmak üzere, hiçbir takip yapılamaz ve evvelce başlamış takipler durur. Aynı maddenin ikinci fıkrasına göre de, erteleme sırasında taşınır, taşınmaz veya ticari işletme rehniyle temin edilmiş alacaklar nedeniyle rehnin paraya çevrilmesi yoluyla takip başlatılabilir veya başlamış olan takiplere devam edilebilir; ancak, bu takip nedeniyle muhafaza tedbirleri alınamaz ve rehinli malın satışı gerçekleştirilemez.
Somut olayda, ... 3. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 24.03.2016 tarih ve 2015/788 E. - 2016/238 K. sayılı kararı ile şikayetçi şirket yönünden “… iflasın 24.03.2016 günü saat 13:03’den itibaren 1 yıl süreyle ertelenmesine” karar verildiği görülmektedir.
İİK"nun 179/b-2. maddesi gereğince hakkında iflasın ertelenmesi kararı verilen borçlu şirket hakkında ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla takip başlatılmasında ve devamında yasaya uymayan bir yön bulunmamaktadır. Ancak, aynı madde hükmüne göre, ipotekli taşınmazın satışı gerçekleştirilemez ve bu husus kamu düzeninden olup mahkemece taraflarca ileri sürülmemiş olsa dahi resen nazara alınması gereklidir. Ne var ki, burada çözümlenmesi gereken sorun, hakkında tedbir kararı verilen borçlu şirketin değil, hakkında tedbir kararı bulunmayan diğer borçluların ihale konusu taşınmazın maliki olması halinde, İİK’nun 179/b-2. maddesi uyarınca satışın yapılıp yapılamayacağına ilişkindi
İİK’nun 149. maddesinde; "İcra müdürü, ibraz edilen akit tablosunun kayıtsız şartsız bir para borcu ikrarını ihtiva ettiğini ve alacağın muaccel olduğunu anlarsa, borçluya ve taşınmaz üçüncü şahıs tarafından rehnedilmiş veya taşınmazın mülkiyeti üçüncü şahsa geçmiş ise ayrıca bunlara birer icra emri gönderir" hükmüne yer verilmiştir. Yine İİK’nun 150/ı maddesinde "Borçlu cari hesap veya kısa orta, uzun vadeli kredi şeklinde işleyen nakdi veya gayrinakdi bir krediyi kullandıran tarafın ibraz ettiği ipotek akit tablosu kayıtsız ve şartsız bir para borcu ikrarını ihtiva etmese dahi, krediyi kullandıran taraf ..." başvurusu üzerine ve anılan maddede yazılı koşulların oluşması halinde "icra müdürünün aynı Kanunun 149. maddesi uyarınca işlem yapacağı" yazılıdır.
İİK"nun 149. maddesi içeriğinden, asıl borçlu ile ipotek veren arasında zorunlu takip arkadaşlığının bulunması nedeniyle haklarında birlikte takip yapılması gerektiği anlaşılmaktadır. Şu halde, asıl borçlu hakkında iflasın ertelenmesi davası kapsamında verilen tedbir kararının, hem söz konusu kararın niteliği gereği, hem de zorunlu takip arkadaşlığı nedeniyle ipotekli taşınmaz maliki yönünden sonuç doğurmayacağının kabulü mümkün değildir.
Temyize konu dosyada asıl borçlunun şikayetçi... Group Tel. ve Treyler San. Tic. A.Ş. olduğu, ipotekli taşınmazların malikinin ise diğer şikayetçi ... olduğu anlaşılmaktadır. İpotekli taşınmazın maliki ... hakkında verilmiş iflas erteleme veya ihtiyati tedbir kararı bulunmasa da, takip, şikayetçi şirketin borçlarından dolayı ve söz konusu şirket lehine verilen ipoteğe dayalı olarak başlatılmıştır.
Bu durumda, iflas erteleme kararı kapsamında, ihalelerin iflas erteleme süresi içinde yapıldığı sabit olup re’sen dikkate alınarak, İİK"nun 179/b maddesi gereğince ipotek konusu taşınmazların satışı gerçekleştirilemeyeceğinden ihalelerin feshine karar verilmesi gerekirken, ilk derece mahkemesince şikayet reddedildikten sonra, Bölge Adliye Mahkemesince HMK’nin 355. maddesi göz ardı edilerek istinaf başvurusunun esastan reddedilmesi yerinde olmayıp, ilk derece mahkemesi kararının bozulması gerekmiştir.
SONUÇ : Şikayetçi borçluların temyiz isteminin kısmen kabulü ile yukarıda yazılı nedenlerle 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK"nun 364/2. maddesinin göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK"nun 373/1. maddesi uyarınca, ... Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesi"nin 01.10.2019 tarih ve 2019/616 E. - 2019/1642 K. sayılı kararının KALDIRILMASINA, ... Anadolu 8. İcra Hukuk Mahkemesi"nin 18.10.2018 tarih ve 2017/755 E. - 2018/881 K. sayılı kararının BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, dosyanın İlk Derece Mahkemesi"ne, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesi"ne gönderilmesine, 19/02/2020 gününde oy birliğiyle karar verildi.