MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

Davacı, hizmet başlangıç tarihinin 01/10/1991 olduğunun tespitiyle, tarım işçisi sigortalılık kaydının silinmesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalılar vekillerince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi.

K A R A R
Dava, davacının davalı işyeri sahibi nezdinde 01/10/1991 tarihinden itibaren geçen çalışmalarının tespiti ile Tarım Bağ-Kur sigortalılık kaydının silinmesine karar verilmesi istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kabulü ile yazıldığı şekilde karar verilmiştir.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa"nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa"nın 86/9. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de, davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay"ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir.
Bu tür davalarda öncelikle davacının çalışmasına ilişkin belgelerin işveren tarafından verilip verilmediği yöntemince araştırılmalıdır. Bu koşul oluşmuşsa işyerinin gerçekten var olup olmadığı kanun kapsamında veya kapsama alınacak nitelikte bulunup bulunmadığı eksiksiz bir şekilde belirlenmeli daha sonra çalışma olgusunun varlığı özel bir duyarlılıkla araştırılmalıdır. Çalışma olgusu her türlü delille ispat edilebilirse de çalışmanın konusu niteliği başlangıç ve bitiş tarihleri hususlarında tanık sözleri değerlendirilmeli, dinlenen tanıkların davacı ile aynı dönemlerde işyerinde çalışmış ve işverenin resmi kayıtlara geçmiş bordro tanıkları yada komşu işverenlerin aynı nitelikte işi yapan ve bordrolarına resmi kayıtlarına geçmiş çalışanlardan seçilmesine özen gösterilmelidir. Bu tanıkların ifadeleri ile çalışma olgusu hiçbir kuşku ve duraksamaya yer vermeyecek şekilde belirlenmelidir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 16.9.1999 gün 1999/21-510-527, 30.6.1999 gün 1999/21-549-555- 3.11.2004 gün 2004/21- 480-579 sayılı kararları da bu doğrultudadır.
Dosyadaki kayıt ve belgelerin incelenmesinden; davacıya ait 01.10.1991 tarihli ve 01.10.1994 tarihli işe giriş bildirgelerinin Çıraklık Eğitim Merkezi Müdürlüğünce düzenlenmiş olup işyeri adresinin davalıya ait işyeri ile aynı adres olan Sanayi Sitesi"nde yer aldığı, davacının 01.10.1991-01.10.1993 tarihleri arasında çırak olarak ve sonrasında 30.06.1997 tarihine kadar olan sürede kalfa olarak Kaynakçılık faaliyeti üzerine eğitim gördüğü, 30.06.1997 tarihinde Kalfalık Belgesi ile okuldan mezun olduğu, Kurum denetimi sonrasında davacının davalı işyerinde 20.08.2013-26.03.2013 tarihleri arasında 38 gün olarak çalıştığının tespit edildiği, davacıya ait hizmet cetvelinde davalı işyerince bu süreler dışında başkaca herhangi bir hizmetin bildirilmediği, yine dava dışı işyerlerince Kurum"a bildirilmiş ihtilaf konusu dönem ile çakışan herhangi bir sigortalılık hizmetinin bulunmadığı, ihtilaf konusu dönem içerisinde Tarım Bağ-Kur hizmet sigortalılığının bulunduğu, 21.05.2000-21.11.2001 tarihleri arasında askerlik görevini yerine getirmiş olup askerlikte geçen bu sürelerin hükümde dışlandığı, davalı işyerinin tescilsiz işyeri olup ilk kez Kurum denetimi sonrasında, 20.08.2013 tarihinde Kanun kapsamına alındığı, davalı işyerinin 03.01.1986 tarihinden itibaren vergi kaydının bulunduğu, alınan bilirkişi raporunun dosyaya sunulduğu, duruşmalarda davacı ve davalı tanıklarının dinlendiği anlaşılmaktadır.
Dava hizmet tespiti davası olup, kamu düzeniyle ilgilidir. Delillerin re"sen araştırılması ilkesine tabidir. Somut olayda, duruşmalarda dinlenilen tanıkların Yargıtay"ın aradığı nitelikte tanıklardan olmaması, vergi yoklama fişinde çalışma kaydının yer aldığı iddia olunan ve beyanına itibar olunan davalı tanığının ise davalı işyerinden 2003 yılında ayrıldığını belirtmesine göre uzunca bir dönemi kapsayan hizmet tespiti istemine ilişkin olarak Mahkemece yetersiz tanık beyanları esas alınarak yazılı şekilde kurulan hüküm hatalı olmuştur.
Yapılacak iş; uzun yıllar hizmet tespiti istemine ilişkin davada, davalı işyerinin tescilsiz işyeri olması nedeniyle Sosyal Güvenlik Kurumu, zabıta, maliye, meslek odası aracılığı ve muhtarlık marifetiyle yapılacak araştırma neticesi davalı işyerine komşu diğer işyerleri belirlenerek bu işyerlerinin uyuşmazlık konusu dönemde çalıştığı tespit edilen kayıtlı çalışanları, yoksa işyeri sahipleri araştırılıp tespit edilerek çalışmanın niteliği ile gerçek bir çalışma olup olmadığı yönünde yöntemince beyanlarını almak ve gerektiğinde soruşturmayı genişleterek toplanan tüm delilleri birlikte değerlendirmek ve sonucuna göre bir karar vermekten ibarettir.
O halde, davalı Kurum ile davalı işyeri vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ:Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz eden davalılardan ..."ye iadesine,
07/12/2017 gününde oybirliğiyle ile karar verildi.