KARAR
Hakaret suçundan sanık ...’ın, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu"nun 125/1-3-a, 125/4 ve 62. maddeleri uyarınca dört kez 11 ay 20 gün hapis cezası ile cezalandırılmasına, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu"nun 231. maddesi gereğince hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına dair Siirt 1. Asliye Ceza Mahkemesinin 30/04/2009 tarihli ve 2009/19 esas, 2009/178 sayılı kararının itiraz edilmeksizin kesinleşmesini müteakip, sanığın deneme süresinde yeni suç işlemesi nedeniyle hakkındaki hükmün açıklanmasına, 5237 sayılı Kanun"un 125/1-3-a, 125/4 ve 62. maddeleri uyarınca dört kez 11 ay 20 gün hapis cezası ile cezalandırılmasına ilişkin Siirt 1. Asliye Ceza Mahkemesinin 09/02/2016 tarihli ve 2014/200 esas, 2016/55 sayılı kararının, Adalet Bakanlığı tarafından yasa yararına bozulmasının istenilmesi üzerine, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 04/05/2017 gün ve 26428 sayılı istem yazısıyla dava dosyası Dairemize gönderilmekle incelendi:
İstem yazısında: “1- Sanığın, ifadesi alınmak üzere hazır bulunduğu polis merkezinde görevli polis memurları olan katılanlara karşı yapmış olduğu hakaret şeklindeki eylemi hakkında, zincirleme suç hükümleri uygulanarak 5237 sayılı Kanun’un 43. maddesine göre verilecek cezadan artırım yapılması gerekirken, her müşteki için ayrı eylem kabul edilerek yazılı şekilde karar verilmesinde,
2- Sanığın eyleminin, müştekiye karşı polis merkezinde ifade alma odasında işlenmesi karşısında, aleniyet unsurunun gerçekleşmediği gözetilmeden sanık hakkında, 5237 sayılı Kanun"un 125/4. maddesi uygulanmak suretiyle fazla ceza tayin edilmesinde,
İsabet görülmemiştir.” denilmektedir.
Hukuksal Değerlendirme:
1- Bir nolu isteme yönelik incelemede;
5237 sayılı TCK’nın “Zincirleme Suç” başlıklı 43. maddesinin 1. fıkrasında; “Bir suç işleme kararının icrası kapsamında, değişik zamanlarda bir kişiye karşı aynı suçun birden fazla işlenmesi durumunda, bir cezaya hükmedilir. Ancak bu ceza, dörtte birinden dörtte üçüne kadar artırılır. Bir suçun temel şekli ile daha ağır veya daha az cezayı gerektiren nitelikli şekilleri, aynı suç sayılır. Mağduru belli bir kişi olmayan suçlarda da bu fıkra hükmü uygulanır” şeklinde zincirleme suç tanımlanmış, ikinci fıkrasında ise; “Aynı suçun birden fazla kişiye karşı tek bir fiille işlenmesi durumunda da, birinci fıkra hükmü uygulanır” denilmek suretiyle zincirleme suçtan farklı bir müessese olan, aynı nev’iden fikri içtima kuralı düzenlenmiştir.
5237 sayılı Türk Ceza Kanunu sistematiğinde, kural olarak yasadaki suç tanımına uygun her bir netice ayrı bir suç oluşturmasına karşın, bu kuralın istisnaları olarak, TCK’nın “suçların içtimaı” bölümünde, 42, 43 ve 44. maddelerine yer verilmiştir. Aynı nev’iden fikri içtima halinde, fiil yani hareket hukuksal anlamda tektir ve bu fiille aynı suç birden fazla kişiye karşı işlenmektedir. Bu durumda hareket tek olduğu için, fail hakkında tek bir ceza verilecek, ancak bu ceza mağdur sayısı fazla olduğu için, TCK’nın 43/1. maddesine göre artırılacaktır. (Ceza Genel Kurulunun 05/06/2012 tarih ve 15/491-219 sayılı ilamı da bu doğrultudadır.)
İncelenen somut olayda; sanığın ifadesini almak isteyen katılan polislere aynı anda tek bir fiille hakaret etmesi şeklinde gerçekleşen eylemi nedeniyle, TCK’nın 43.maddesinde düzenlenen zincirleme suç hükümlerinin uygulanması gerekirken, her bir katılan için ayrı ayrı ceza verilmesi hukuka aykırıdır.
2- İki nolu isteme yönelik incelemede :
5237 sayılı TCK’nın 125. maddesinin 1. fıkrasında; Bir kimseye onur, şeref ve saygınlığını rencide edebilecek nitelikte somut bir fiil veya olgu isnat eden ... veya sövmek suretiyle bir kimsenin onur, şeref ve saygınlığına saldıran kişi, üç aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır. Mağdurun gıyabında hakaretin cezalandırılabilmesi için fiilin en az üç kişiyle ihtilât ederek işlenmesi gerekir.” hükmüne yer verilmiş, aynı Kanun’un 4. fıkrasında da “Hakaretin alenen işlenmesi halinde ceza altıda biri oranında artırılır.” hükmü düzenlenmiştir.
Aleniyet hakaret eyleminin herkesin duyabileceği, görebileceği ve sayısı belli olmayan birden fazla kişiler tarafından algılanabilir olması anlamına gelmektedir. Aleniyet nedeniyle artırım yapılmasının amaçlarından biri mağdurun onur ve şöhretinin, fiili başkalarının duyması veya duymasına açık olması nedeniyle daha fazla zarar görmesi diğeri ise hukuka aykırılık teşkil eden fiilin bizatihi aleni olarak icra edilmesidir.
İnceleme konusu somut olayda; sanığın müştekiye karşı aleni olmayan polis merkezinde ifade alma odasında hakaret suçunu işlediği anlaşılmaktadır. Bu nedenle koşulları oluşmadığı halde aleniyet artırımı yapılarak fazla ceza verilmesi hukuka aykırıdır.
Sonuç ve Karar:
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının, düzenlediği tebliğnamedeki düşünce yerinde görüldüğünden,
1- Hakaret suçundan sanık sanık ... hakkında, Siirt 1. Asliye Ceza Mahkemesinin 09/02/2016 tarihli ve 2014/200 esas, 2016/55 sayılı kararın, 5271 sayılı CMK"nın 309.maddesi uyarınca BOZULMASINA,
2- CMK"nın 309/4-b maddesi gereğince, sonraki işlemlerin mahallinde tamamlanmasına, dosyanın Yüksek Adalet Bakanlığına sunulmak üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı"na TEVDİİNE, 20/02/2018 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.