22. Hukuk Dairesi 2015/26980 E. , 2018/9978 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi taraflar vekillerince istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davalının işyerinde 24/03/2007-30/05/2013 tarihleri arasında çalıştığını, 30/05/2013 tarihinde emeklilik nedeni ile işten ayrıldığını, davalı işverenin aynı koşullarda çalışma daveti üzerine 01/06/2013 tarihinde tekrar işe başladığını, maaş + prim usulü ile çalıştığını, maaşının 2008 yılında 2.000,00 TL, 2009-2010 yıllarında 4.000,00 TL, 2011-2013 döneminde 5.000,00 TL olduğunu, 10/07/2013 tarihinde iş akdinin hiçbir sebep ileri sürülmeksizin işten çıkarıldığını beyan ederek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile ihbar tazminatı, fazla çalışma ücreti alacağı, kötü niyet tazminatı, masraf alacağı ve prim alacağının tahsilini talep etmiştir.
... 7. İcra Müdürlüğü"nün 2013/6997 Esas sayılı dosyası üzerinde yapılan icra takibinde alacaklı ... tarafından borçlu ... Isı Cihazları Fabrikası AŞ aleyhine 33.607,80 TL üzerinden icra takibi başlatıldığı, borçlu vekili tarafından borca itiraz edilmesi üzerine takibin 07/08/2013 tarihinde durdurulmasına karar verildiği bu sebeple de itirazın iptali davası açıldığı anlaşılmıştır.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı, davanın reddini istemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan deliller ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı taraflar temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının ve davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Taraflar arasında davacının prim alacağından yapılan batak kesinti hesabı konusunda uyuşmazlık vardır.
Davacının istemi asıl dosyada ihbar tazminatı, fazla çalışma ücreti alacağı, kötü niyet tazminatı, masraf alacağı ve prim alacağına ilişkin alacak davası ile birleşen dosyada davalının ... 7. İcra Müdürlüğü"nün 2013/6997 Esas sayılı dosyasına yapmış olduğu itirazın iptaline yöneliktir.
Davacının 24/03/2007-30/05/2013 ile 01/06/2013-10/07/2013 tarihleri arasında arasında Bölgesi Satış ve Pazarlama Sorumlusu olarak çalışan davacı işçinin prim alacağı, taraflarca imzalanan ... A.Ş. Prim Sistemi Şartları başlıklı protokol hükümlerine göre 2012 yılından itibaren başlayan prim sistemi ve zamanaşımı ile %10 oranında ceza prim kesintisi göz önüne alınarak bilirkişi heyet raporuna göre hüküm altına alınmıştır. Bu protokolde, bölge sorumlularının yaptıkları satışlarda batak olması durumunda bu batağın %10"u oranında ceza primi kesileceği; merkez tarafından onayı alınmamış bölge sorumluları tarafından yeni müşteri satışı sonunda batak olması halinde ise bu batağın tamamen bölge sorumlularının priminden kesileceği düzenlenmiştir.
Bölge satış ve pazarlama sorumluları ile davalı işveren yöneticileri tarafından imza altına alınmış olan yirmi üç maddeden oluşan "... AŞ Prim Sistemi Şartları" başlıklı protokol hükümlerine göre davacıya, davalının elde ettiği cirosuna göre prime hak kazandığı, primlerin hepsinin ödenip ödenmediğinin tespiti yapılamamaktadır. Yine hükme esas alınan bilirkişi raporunda davacının prim protokolündeki ilgili şartlar uyarınca, yapılan prim hesaplamalarında davacının tüm prim alacakları açısından kesin batak olduğu da kabul edilerek ve ticari defterlerden tespit edilen batak miktarına göre (37.367,00 TL) %10 tahsil kabiliyeti olmayan batak kesintisi yapılmış ve bakiye hesaplanmıştır.
Dosya kapsamında defaten hazırlanan raporlarda batak kesintisi yapılmasına yönelik batak kabul edilme şartlarına uyan davacıya ait olan batak satışların neler olduğu, miktarları, hangilerinin davacının merkezden onay almaması sebebi ile oluştuğu, oluşan batakların türü, yani yeni işyeri ve yeni müşteri olup olmadığı, bu doğrultuda da protokole göre tümünün primden kesilip kesilmeyeceğinin değerlendirmesi gerekmektedir. Denetime elverişli rapor ile tüm bu durumların tablolar halinde her prim için ayrı ayrı belirlenmesi gerekir. Bu yönden eksik araştırma yapılmıştır
3-Davacının fazla mesaiye ilişkin ücret alacaklarının hesaplanması tüm dönemler için en son aldığı ücret üzerinden yapılmıştır. Davacının çalıştığı her yıl için ücretinin belirlenmesi sonrasında da her dönem için ayrı ayrı hesaplanması gerekmektedir. Mahkemece hatalı değerlendirme ile karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
4-Davacının talep ettiği prim alacaklarının hesaplandığı sonrasında zamanaşımına def’ine ilişkin davalının talebi değerlendirilmiş ve bir kısım dönem hesaplama dışı bırakılmıştır. Hükme esas alınan bilirkişi raporunda en son belirlenen tüm miktar üzerinden taraflar arasında yapılan prim şartları sistemine ilişkin protokol gereği batak satış mahsubu yapılmıştır. Ancak davacının tahsil edilemeyen nitelikte olan satışlarının öncelikle her dönem için ayrı ayrı yukarıda belirlenen kriterlere göre belirlenmesi, sonrasında protokol hükümlerine göre ve özellikle muacceliyet sıralamasına göre mahsubu ve en son zamanaşımının gözetilerek karar verilmesi gerekmektedir. Mahkemece bu yön gözetilmeden hatalı değerlendirme ile karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
Sonuç:
Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebeplerden BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının isteği halinde ilgililere iadesine, 26/04/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.