MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi (Ticaret Mah. Sıfatıyla)

Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 13.08.2013 gününde verilen dilekçe ile şahsi hakka dayalı tapu iptali ve tescil talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; derdestlik nedeniyle davanın usulden reddine dair verilen 15.01.2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:

Dava, şahsi hakka dayalı tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir.
Davacı vekili; davalı ...’in diğer şirket ortakları gibi gurbetçi olduğunu, 80’li yıllarda köylerinde tuğla fabrikası açmak üzere bir araya gelindiğini, bu hususta davalıya güvenerek ortaklarca aralarında 200.000 mark toplayıp davalıya teslim edilerek davalının tuğla fabrikası açılması işlemlerini yürütmek üzere köye gönderildiğini,... Noterliğince hazırlanan 24.03.1987 tarih, 2657 yevmiye numaralı ortaklık senedine göre davalının kurucu yönetim kurulu üyesi olduğunu, ortaklardan ...’ın ise fabrika sahası olarak kullanılmak üzere dava konusu 139 ada 1 parsel sayılı taşınmazı şirkete ayni sermaye aktardığını, ancak söz konusu taşınmazın fabrika sahası olarak kullanılamadığını ve davalının kadastro çalışmaları esnasında kötü niyetli olarak 139 ada 1 parsel sayılı taşınmazı kendi üzerine tescil ettirdiğini belirterek; 139 ada 1 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydının iptali ile davacı şirket adına tescilini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili; derdestlik itirazında bulunarak davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davanın derdestlik nedeniyle usulden reddine karar verilmiştir.
Hükmü, davacı vekili temyiz etmiştir.
Bir davanın derdestlik nedeniyle usulden reddine karar verilebilmesi için üç şartın birlikte bulunması gerekir. Bu şartlar, aynı davanın iki kere açılmış olması, birinci davanın görülmekte olması ve birinci dava ile ikinci davanın aynı dava olmasıdır. Her iki davanın aynı anda olduğunu söyleyebilmek için, maddi anlamda kesin hükümde olduğu gibi birinci dava ile ikinci davanın taraflarının, konusunun ve dava sebeplerinin aynı olması gerekir.
Davanın açılmamış sayılması kararı ile dava açılması ile meydana gelmiş olan sonuçlar ortadan kalkar. Yani, yeniden harç verilerek açılan yeni davada eski davanın açılması ile meydana gelen sonuçlar devam etmez. Bu nedenle; davanın açılmasıyla doğmuş olan derdestlik durumu, davanın açılmamış sayılmasıyla son bulur. Mahkemenin davanın açılmamış sayılmasına ilişkin kararı henüz kesinleşmemiş olsa bile derdestlik durumu yine son bulur.
Somut olayda;... Kadastro Mahkemesini...Karar sayılı dosyasında görülen kadastro tespitine itiraz davasında verilen karar hükme esas alınarak derdestlik nedeniyle davanın usulden reddine karar verilmiş ise de; hükme esas dosyanın incelenmesinde davacıların ... ve arkadaşları, eldeki davanın davacısının ise ... olduğu ve dolayısı ile iki davanın taraflarının aynı olmadığı gözden kaçırılmıştır. Bu durumda derdest bir davanın varlığından söz edilemeyeceğinden mahkemece işin esasının incelenerek bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiş, bu sebeple hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın yatırana iadesine, kararın tebliğinden itbaren 15 günlük yasal süre içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 21.09.2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi.