
Esas No: 2015/16537
Karar No: 2017/4425
Yargıtay 20. Hukuk Dairesi 2015/16537 Esas 2017/4425 Karar Sayılı İlamı
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki davanın yapılan duruşması sonunda kurulan hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı Orman Yönetimi vekili ve davalılardan Hazine vekili tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
.... köyü 126 parsel 1760 m2, 235 parsel 1920 m2 ve 281 parsel 1840 m2 yüzölçümleri ile mera vasfıyla tapuda kayıtlıdırlar. 4342 sayılı Kanun gereğince mera komisyonu tarafından mera tespit, tahdit ve tahsis çalışmaları neticesinde 2013 yılında taşınmazlar mera olarak tespit, tahdit ve tahsis edilmişlerdir.
Davacı Orman Yönetimi vekili, 30.01.2014 tarihli dilekçesinde; dava konusu taşınmazların mera tespit, tahdit ve tahsis çalışmalarına itiraz ettiklerini itirazlarının reddine ilişkin kararın taraflarına 16.01.2014 tarihinde tebliğ edildiğinden bahsederek taşınmazların eylemli orman oldukları iddiası ile orman olan kısımlarına yönelik mera tahsis kararının iptali ile mera özel sicilindeki kayıtlarının silinerek orman vasfıyla Hazine adına tapuya tescillerini talep etmiştir.
Mahkemece Tarım İl Müdürlüğü Mera Komisyon Başkanlığı yönünden davanın husumetten reddine, davanın kısmen kabul kısmen reddi ile 235 ve 281 parsellerin mera tahsis kararlarının iptaline mera özel sicilindeki kayıtlarının silinerek orman vasfı ile Hazine adına tapuya tescillerine, 126 parsel yönünden davanın reddi ile mera kaydının muhafazasına fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiş; hüküm davacı Orman Yönetimi vekili ve davalılardan Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, mera tahsis kararının iptali ile mera özel sicilindeki kayıtların silinmesi ve tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
Çekişmeli taşınmazların bulunduğu yörede 1942 yılında 3116 sayılı Kanuna göre yapılan orman tahdidi ve 1978 yılında 6831 sayılı Kanunun 1744 sayılı Kanun ile değişik 2/B madde çalışmaları ile 1980 yılında arazi kadastrosu yapılmıştır.
İncelenen dosya kapsamına göre dava, mera tahsis kararının iptali ile mera özel sicilindeki kayıtların silinmesi ve tapu iptali tescil davası olup, Orman Yönetimi tarafından davalı Yerlitahtacı köyü tüzel kişiliğine karşı husumet yöneltilerek dava açılmış olduğuna göre, 6100 sayılı HMK"nın 50. maddesinde medeni haklardan yararlanma ehliyetine sahip olanın davada taraf ehliyetine de sahip olacağı, 51. maddesinde dava ehliyetinin medeni hakları kullanma ehliyetine göre belirleneceği, 114/d maddesinde ise taraf ve dava ehliyetinin dava şartlarından olduğu ve 115. madde uyarınca da mahkemenin dava şartlarının mevcut olup olmadığını davanın her aşamasında kendiliğinden araştıracağı belirtilmektedir.
4721 sayılı TMK"nın 47, 48, 49 ve 50. maddelerinde de tüzel kişiliğin kazanılması, hak ehliyeti ile fiil ehliyeti ve bunun kullanılmasına ilişkin hükümler yer almaktadır.
442 sayılı Köy Kanununun 37/7. maddesi uyarınca da köy tüzel kişiliği adına dava açmak ve açılan davayı takip yetkisi köy muhtarına aittir. Köy muhtarının hukuki bir engelinin çıkması durumunda bu yetki aynı Kanunun 33/b maddesine göre köy derneğinin seçeceği temsilciye tanınmıştır.
Ancak, On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair 6360 sayılı Kanunun 1. maddesi gereğince;
1) ..... illerinde, sınırları il mülki sınırları olmak üzere aynı adla büyükşehir belediyesi kurulmuş ve bu illerin il belediyeleri büyükşehir belediyesine dönüştürülmüştür.
2) ..... Büyükşehir Belediyelerinin sınırları il mülki sınırlarıdır.
3) Birinci ve ikinci fıkrada sayılan illere bağlı ilçelerin mülki sınırları içerisinde yer alan köy ve belde belediyelerinin tüzel kişiliği kaldırılmış, köyler mahalle olarak, belediyeler ise belde ismiyle tek mahalle olarak bağlı bulundukları ilçenin belediyesine katılmıştır.
Aynı Kanunun Geçici 1. maddesinin onüçüncü fıkrasında; "1. maddeye göre tüzel kişiliği kaldırılan belediye ve köylerin mahkemelerde süren davalarında katıldıkları ilçe belediyesi taraf olur" hükmü yer almaktadır.
Bu hüküm Kanunun ""Yürürlük" başlıklı 36. maddesi uyarınca ilk mahalli idareler genel seçiminin yapıldığı 30.03.2014 tarihinde yürürlüğe girmiş bulunmaktadır.
Somut olaya gelince; davalı köyün 6360 sayılı Kanunun yukarıda belirtilen hükümleri gereğince tüzel kişiliği kaldırılarak mahalle olarak Bergama ilçesinin belediyesine katılması nedeniyle görülmekte olan davada taraf sıfatı kalmamıştır. Hal böyle olunca, mahkemece; 6360 sayılı Kanunun geçici 1. maddesinin onüçüncü fıkrası gereğince, davalı köyün bağlı bulunduğu ilçe belediye başkanlığının yanısıra büyükşehir belediye başkanlığının da davaya katılımları sağlanarak taraf teşkili oluşturulmalı, delilleri toplanmalı, ondan sonra davanın esası hakkında bir karar verilmelidir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; davacı Orman Yönetimi ve davalı Hazine vekillerinin temyiz istemlerinin kabulü ile hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre diğer temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, temyiz harcının istek halinde iadesine 16/05/2017 günü oy birliğiyle karar verildi.