17. Hukuk Dairesi 2018/6194 E. , 2019/12019 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki, ölümlü trafik kazası nedeniyle maddi ve manevi tazminat davası üzerine yapılan yargılama sonunda, kararda yazılı nedenlerle, davanın kısmen kabulüne ilişkin verilen hüküm, davalı ... Sigora A.Ş. vekili ve davalı ... Sigorta Şirketi vekili tarafından süresi içinde temyiz edilmekle, dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacılar vekili, davalı ..."in işleteni ve diğer davalı gerçek kişiler murisinin sürücüsü olduğu aracın, davacıların eşi/babası ..."ın idaresindeki araca tam kusurlu olarak çarpmasıyla ölümlü kaza meydana geldiğini, davacıların ölenin desteğinden yoksun kaldığını ve manevi zarara uğradıklarını, kazaya karışan davalı taraf aracının trafik sigortacısı olan davalı ... ve desteğin idaresindeki aracın sigortacısı olan davalı ..."nın da davacıların zararlarından sorumlu olduklarını belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak ve davalı ... şirketleri maddi tazminattan poliçe limitleriyle sorumlu olmak kaydıyla 9.000,00 TL. maddi ve 100.000,00 TL. manevi tazminatın kaza tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan müteselsilen tahsilini talep etmiş; 17.12.2014 tarihli ıslah dilekçesiyle, maddi tazminat taleplerini 128.850,53 TL"ye yükseltmiştir.
Davalılar vekilleri, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, iddia, savunma, yapılan yargılama ve toplanan delillere göre; davalı ... "a yönelik davanın açılmamış sayılmasına; davalılar ..., ... ve ..."ın mirası reddettikleri anlaşıldığından bu davalılara yönelik davanın reddine; davacıların maddi tazminat isteminin kabulü ile ... için 11.413,69 TL, ... için 20.344,63 TL. ve ... için 56.241,68 TL. olmak üzere toplam 88.000,00 TL"nin 02.08.2011 tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı ...den tahsiline; davacı ... için sigorta poliçesindeki kombine tek limitten dolayı 35.850,53 TL. ile koltuk ferdi kaza sigorta teminatından dolayı 5.000,00 TL. olmak üzere toplam 40.850,53 TL. maddi tazminatın dava tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı ..."dan tahsiline; davacıların manevi tazminat isteminin kısmen kabulü ile sigorta poliçesindeki kombine tek limitten dolayı davacı ... için 15.000,00 TL, ... için 15.000,00 TL. ve ... için 30.000,00 TL. olmak üzere toplam 60.000,00 TL"nin dava tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı ..."dan tahsiline, davacıların davalı ..."ya yönelik fazlaya ilişkin 4.149,47 TL"lik talebinin reddine karar verilmiş; hüküm, davalı ... Sigora A.Ş. vekili ve davalı ... Sigorta Şirketi vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına; 2918 sayılı Karayollar Trafik Kanunu"nun 109/2. maddesi gereği uzamış ceza zamanaşımı süresi içinde davanın açılmış ve ıslahın yapılmış olmasına; aşağıdaki (2 nolu) bendin kapsamı dışında kalan yönlerden, Dairemizin yerleşik uygulamalarına uygun hesaplamaları içeren raporun hükme esas alınmasında bir isabetsizlik bulunmamasına göre; davalı ...Ş. vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava, trafik kazası sonucu ölüm nedeniyle, ölenin yakınlarının destekten yoksun kalma tazminatı ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Davaya konu kaza ve dava tarihi itibariyle yürürlükte olan 5510 sayılı Kanun"un 21. maddesinin 4. fıkrasında "iş kazası, meslek hastalığı ve hastalık, üçüncü bir kişinin kusuru nedeniyle meydana gelmişse, sigortalıya ve hak sahiplerine yapılan veya ileride yapılması gereken ödemeler ile bağlanan gelirin başladığı tarihteki ilk peşin sermaye değerinin yarısı, zarara sebep olan üçüncü kişilere ve şayet kusuru varsa bunları çalıştıranlara rücu edilir" düzenlemesine yer verilmiştir.
Somut olayda; davalı ...Ş. tarafından ZMSS poliçesi düzenlenen aracın, davacıların desteği ..."ın idaresindeki araca çarpmasıyla kazanın meydana geldiği; davacılar desteğinin çalıştığı işyerinin işini ifa ederken dönüş yolunda gerçekleşen bu kaza sonucu öldüğü anlaşılmaktadır. Davaya konu kaza nedeniyle davacılara ödeme yapılıp yapılmadığının araştırılması için, Dairemizin geri çevirme kararı üzerine yazılan yazıya, SGK İl Müdürlüğü"nün 21.11.2018 tarihli yazısıyla, davacılar desteğinin iş kazası sonucu ölümü nedeniyle davacı eş ve iki çocuğa bağlanan gelirin ilk peşin sermaye değeri toplamının 44.935,61 TL. olduğu şeklinde cevap verilmiştir. Mahkemenin hükme esas aldığı hesap bilirkişi raporunda, SGK tarafından davacılara ödenen peşin sermaye değerli gelirin, tazminat hesaplamasında dikkate alınmadığı görülmektedir. Rapor, bu yönüyle hatalı olup hükme esas almaya elverişli değildir.
Açıklanan maddi ve hukuki vakıalar karşısında mahkemece; SGK Başkanlığı"nın 21.11.2018 tarihli cevabi yazısında bildirilen ödemelerin rücuya tabi olup olmadığı sorumlular hakkında rücu davası açılıp açılmadığının araştırılması ve 5510 sayılı Kanun"un 21/4. maddesi de gözetilerek değerlendirme yapılması suretiyle tazminatların hesaplanması; bu hususta gerekirse, bilirkişiden ek rapor alınmasıyla oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeyle, yazılı şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiştir.
3-Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası; motorlu bir aracın karayolunda işletilmesi sırasında, bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına neden olması halinde, o aracı işletenin, zarara uğrayan 3. kişilere karşı olan sorumluluğunu belli limitler dahilinde karşılamayı amaçlayan ve yasaca yapılması zorunlu kılınan bir sorumluluk sigortası türüdür. Bu sigorta ile, 3. kişilerin uğrayacağı zararlar teminat altına alınmakta olup, trafik sigortacısının sorumluluğu, sigortalı araç sürücüsünün kusuru oranında ve poliçe limitiyle sınırlıdır. Kanunun emredici hükmü gereği yaptırılan zorunlu trafik sigortalarında sigortacı, işletene düşen hukuki sorumluluğu teminat altına aldığından, ancak işletenin sorumlu olduğu oranda zarardan sorumlu olacaktır.
ZMSS, aracın işletilmesi sırasında 3. kişilerin uğrayacağı zararları teminat altına almak amacıyla yapıldığı ve sigortacının zarardan sorumluluğunun ön şartını araç sürücüsünün kazada kusurlu olması oluşturduğu için, sigortalı araç sürücüsünün kusurunun bulunmadığı durumda sigortacının da zarardan sorumlu olmayacağı açıktır. Davalı ... Sigorta Şirketi tarafından trafik sigortalı olup davacılar desteğinin idaresindeki aracın karıştığı kazada, davacılar desteği sürücünün kazada kusurunun bulunmadığı, mahkeme tarafından kabul edildiğine göre, adı geçen trafik sigortacısının da ZMSS poliçesi kapsamında bir sorumluluğu doğmayacaktır.
Diğer yandan, İhtiyari Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları"nın 3-c maddesinde "işletenin veya aracı sevkedenin eşinin, usul ve füruunun (kendisi ile evlat edinme ilişkisi ile bağlı olanların) ve birlikte yaşadığı kardeşlerinin uğrayacağı zararlar dolayısıyla ileri sürülen talepler" teminat dışında kalan haller arasında sayılmıştır. Davaya konu kazayı yapan araç sürücüsünün eşi ve çocuğu olan davacıların, davaya konu tazminat talepleri, anılan hüküm gereği İMSS teminatı dışındadır.
Açıklanan vakıalar karşısında mahkemece; davalı ... Sigorta Şirketi"nin, gerek ZMSS gerekse İMSS poliçelerinden dolayı davacılara karşı tazmin yükümlülüğü bulunmadığının gözetilmesiyle adı geçen davalının hukuki durumunun takdir ve tayini gerekirken, eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirmeyle, yazılı biçimde hüküm tesisi bozmayı gerektirmiştir.
4-Bozma ilamının kapsam ve şekline göre, davalı ... Sigorta Şirketi vekilinin diğer temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.
SONUÇ:Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davalı ...Ş. vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE; hükmün, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davalı ...Ş. yararına ve (3) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davalı ... Sigorta Şirketi yararına BOZULMASINA; (4) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davalı ... Sigorta Şirketi vekilinin diğer temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına; peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalılar ... Sigorta A.Ş. ve ... Sigorta Şirketine geri verilmesine, 16/12/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.