Danıştay Danıştay 15. Daire Başkanlığı 2016/9479 Esas 2017/4751 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONBEŞİNCİ DAİRE
Esas No : 2016/9479
Karar No : 2017/4751

Temyiz Eden (Davalı) :
Vekili :
İstemin Özeti : …. 5. İdare Mahkemesi'nin … tarih ve E:…. sayılı kararının hukuka uygun olmadığı ileri sürülerek temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
Savunmaların Özeti :Savunma verilmemiştir.
Düşüncesi :Temyize konu İdare Mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onbeşinci Dairesi'nce; tetkik hakiminin açıklamaları dinlenip, dosyadaki belgeler incelenerek gereği görüşüldü:
Dava; davacılardan .... adına kayıtlı .... plakalı aracın 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu'nun Ek 2/3. maddesi uyarınca 60 gün süreyle trafikten men edilmesine ilişkin 16.11.2015 tarih ve 0539290 sayılı işlem ile araç sürücüsü diğer davacı adına düzenlenen aynı tarihli …. sayılı ve 2.400,00-TL tutarlı Trafik İdari Para Cezası işleminin iptali istemiyle açılmıştır.
…. 5. İdare Mahkemesi'nce, dosyada mübrez mesleki faaliyet belgesi ile vergi mükellefiyeti tesis ettirilerek ''yolcu nakli'' kaydı mevcut olan davacı şirkete ait araç ile gerçekleştirilen ticari faaliyetin, şirketin iştigal konusu ve aracın tahsis gayesi ile ile uyumlu olduğu, bu nedenle 2918 sayılı Kanun'un Ek 2/3. maddesi kapsamında bulunmadığından, aksi yorumla tesis edilen dava konusu aracın, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu'nun Ek 2/3. maddesi uyarınca 60 gün süreyle trafikten men edilmesine ilişkin 16.11.2015 tarihli işlem ile araç sürücüsü diğer davacı adına düzenlenen aynı tarihli ... sayılı ve 2.400,00-TL tutarlı Trafik İdari Para Cezası verilmesine ilişkin işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemlerin iptalllerine karar verilmiştir.
Davalı idare tarafından, hukuka aykırı olduğu ileri sürülen anılan İdare Mahkemesi kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu'nun "Araçların tescil edildikleri amacın dışında kullanılması" başlıklı Ek 2. maddesinde; araçlarını motorlu araç tescil ve trafik belgesinde gösterilen maksadın dışında kullananlar ile sürülmesine izin veren araç sahiplerinin 14.400.000 lira para cezası ile cezalandırılacağı, ayrıca, aracın onbeş gün süre ile trafikten men edileceği, ilgili belediyeden izin veya ruhsat almaksızın, belediye sınırları dahilinde ticari amaçlı yolcu taşıyan kişiye, araç sahibine, bağlı bulunduğu durak, işyeri ve işletmelerin sorumlularına birinci fıkrada gösterilen idari para cezasının üç kat olarak, fiilin işlendiği tarihten itibaren bir yıl içinde tekerrürü halinde ise beş kat olarak uygulanacağı, ayrıca, aracın her defasında altmış gün süre ile trafikten men edileceği hükmüne yer verilmiştir.
Anılan maddenin ilk halinde aracın üretim amacı dışında yolcu veya yük taşımacılığında kullanılması hali için ceza öngörülmüşken, maddeye 31.05.2012 tarihinde kabul edilen 6321 sayılı Kanunla eklenen üçüncü fıkrayla, "korsan" olarak tabir edilen şehiriçinde ticari amaçlı kayıt dışı yolcu taşımacılığının engellenerek, hem taşımacılık hizmetlerinin düzene sokulması hem de kurallara bağlı olarak yolcu taşımacılığı yapan esnafın haklarının korunmasının amaçlandığı görülmektedir.
5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu'nun "Ulaşım hizmetleri" başlıklı 9. maddesinde; büyükşehir içindeki karayolu üzerinde her türlü taşımacılık hizmetlerinin koordinasyon içinde yürütülmesi amacıyla ulaşım koordinasyon merkezi (UKOME) kurulacağı ve bu Kanun ile büyükşehir belediyesine verilen trafik hizmetlerini plânlama, koordinasyon ve güzergâh belirlemesi ile taksi, dolmuş ve servis araçlarının durak ve araç park yerleri ile sayısının tespitine ilişkin yetkiler ile büyükşehir sınırları dâhilinde il trafik komisyonunun yetkilerinin ulaşım koordinasyon merkezi tarafından kullanılacağı, büyükşehir belediyelerine bu Kanun ile verilen görev ve yetkilerin uygulanmasında 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu'nun bu Kanun'a aykırı hükümlerinin uygulanmayacağı ifade edilmiştir.
5216 sayılı Kanunun anılan hükmüne istinaden hazırlanan ve 15/06/2006 gün ve 26199 sayılı Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe konulan Büyükşehir Belediyeleri Koordinasyon Merkezleri Yönetmeliği'nin 28/2 maddesinde, "Taksi, dolmuş, minibüs ve umum servis araçları ile toplu taşım araçlarının tahsis süreleri, ticarî plâka sayıları ile bu plâkaların verilmesine ilişkin usûl, esas ve devir ücretleri UKOME’ce tespit edilir." kuralı yer almıştır.
Dava dosyasının incelenmesinden; görevli trafik ekiplerince 16.11.2015 tarihinde yapılan denetimde düzenlenen tespit tutanağında; davacı şirkete ait …. plakalı araçla, yolcunun Angels Home adlı otelden alınıp Sabiha Gökçen Havaalanına bırakıldığı, bu taşıma karşılığında 35 USD ödendiği, aracın Bilim Tur'dan çağrıldığı hususunda yolcu beyan ve imzasının olduğu tutanağın sürücü tarafından da imzalandığı, görülmüş olup bu tespite dayanılarak ilgili belediyeden alınmış izin veya ruhsat olmaksızın ücret karşılığı yolcu taşımacılığı yapıldığından bahisle dava konusu işlemlerin tesis edildiği anlaşılmaktadır.
Yukarıda yer verilen Kanun ve Yönetmelik maddeleri birlikte değerlendirildiğinde; belediye sınırları içinde karayolu taşımacılığı yapacak araçların (taksi, dolmuş, minibüs, servis aracı,..) güzergâh ile sayılarının UKOME tarafından tespit edileceği, aracın trafik tescil belgesinde ticari/yolcu nakli, servis aracı veya minibüs olarak kaydedilmesinin tek başına araçla ticari yolcu taşımacılığı yapılabilmesi konusunda yetki vermediği, UKOME'den alınmış izin belgesi ya da çalışma ruhsatı bulunmaksızın ticari yolcu taşımacılığı yapan araçlar hakkında 2918 sayılı Kanun'un Ek 2/3. maddesinde belirtilen müeyyidelerin uygulanması gerektiği sonucuna ulaşılmaktadır.
Olayda, davacı şirkete ait ve kullanım amacı yolcu nakli- hususi olan araçla, İstanbul Büyükşehir Belediyesi UKOME'den alınmış güzergah izin belgesi ya da çalışma ruhsatı olmaksızın belediye sınırları içinde ticari yolcu taşımacılığı yapıldığı görülmekte olup, uyuşmazlığa konu taşımacılığın Kanunun Ek 2/3. maddesi kapsamında yer aldığı kuşkusuzdur.
Bu durumda, davacı şirkete ait araçla, ilgili belediyeden izin veya ruhsat alınmaksızın ticari yolcu taşımacılığı yapıldığı hususu tutanak ile sabit olduğundan, tesis edilen dava konusu işlemlerde hukuka aykırılık bulunmamakta olup, davanın reddine karar verilmesi gerekirken, dava konusu işlemleri iptal eden İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet görülmemiştir
Açıklanan nedenlerle, …. 5. İdare Mahkemesi'nin …. tarih ve E:…. sayılı kararının BOZULMASINA, yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine, 2577 sayılı Kanunun 18.06.2014 gün ve 6545 sayılı Kanunla eklenen Geçici 8. maddesinin 1. fıkrası ve 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 25/09/2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.