Yargıtay 13. Hukuk Dairesi 2019/725 Esas 2019/3061 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi (Ticaret Mahkemesi sıfatıyla)

Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.

KARAR

Davacı, davalıya satışı yapılan ürün karşılığı düzenlenen 4.780,00 TL bedelli faturanın teslim alındığı kaydıyla davalı tarafından imzalanmasına rağmen faturada yazılı bedellerin ödenmediğini, alacağın tahsili amacıyla başlatılan icra takibinin itiraz üzerine durduğunu ileri sürerek itirazın iptali ile icra inkar tazminatına hükmedilmesini istemiştir.
Davalı, irsaliyeli faturalar altındaki imzanın tarafına ait olduğunu, faturalarda yazılı bedelleri alış veriş esnasında faturanın düzenlenmesinden önce ödediğini ancak karşılığında ödemeye ilişkin bir belge almadığını savunarak davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece, irsaliyeli faturalar altındaki imzayı kabul eden davalının borcu ödediğini ispatlayamadığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm, davalı tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, satışı yapılan ve teslimi hususunda taraflar arasında ihtilaf bulunmayan tarımsal fideler karşılığı düzenlenen 2 adet fatura bedelinin tahsili amacıyla başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkindir. Davalı, faturalarda yazılı bedelleri satış esnasında ödediğini savunmuştur. Taraflar arasındaki uyuşmazlık, faturularda yazılı bedellerin ödenip ödenmediği noktasında toplanmaktadır. Dosyanın incelenmesinde, davacı tarafından takibe dayanak yapılan faturaların hem üst kısmının hem de alt kısmının imzalı olduğu anlaşılmaktadır. Bu durumda, taraflar arasındaki satım ilişkisinin peşin satış olup olmadığı, davacı tarafından suretleri sunulan faturaların açık yada kapalı fatura mı olduğu önem arzetmektedir. Açık fatura; paranın tahsil edilmediği yani vadeli satış yapıldığı durumlarda düzenlenen fatura iken, kapalı fatura; mal ya da hizmet bedelinin peşin olarak tahsil edildiği durumlarda düzenlenmektedir. Açık faturada imza, faturanın üst tarafına atılmakta iken, kapalı fatura da imza faturanın alt tarafına atılmaktadır. Faturalar kapalı fatura ise, borcun davalı tarafından ödendiği hususunda karine teşkil eder ve aksini ispat yükü davacıdadır. Açık faturada ise, ispat yükü ödeme yaptığını savunan davalıdadır. O halde mahkemece, fatura asılları da dosya arasına kazandırılarak, fatura özelliğine göre belirtilen ayrım yapılıp gerektiğinde bilirkişi raporu da alınarak hasıl olacak sonuca uygun bir karar gerekirken, değinilen bu hususlar gözardı edilerek yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz olunan hükmün eksik inceleme nedeniyle BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, HUMK’nun 440/III-1 maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 08/03/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.