Danıştay 4. Daire 1992/849 Esas 1993/344 Karar Sayılı İlamı

Daire : DÖRDÜNCÜ DAİRE
Karar Yılı : 1993
Karar No : 344
Esas Yılı : 1992
Esas No : 849
Karar Tarihi : 26/01/993

İŞ AKDİNİN 1475 SAYILI İŞ KANUNUNUN 13.MADDESİNDEKİ BİLDİRİM SÜRELERİNE UYULMAKSIZIN FESHİ SONUCU ÖDENEN ÜCRETİN VERGİYE TABİ OLACAĞI HK.
Çalışmakta olduğu banka tarafından iş akdinin feshedilmesi sonucu 1475 sayılı İş Kanununun 13.maddesi uyarınca yapılan ödemeden kesilen gelir vergisinin düzeltme yoluyla iadesi talebini, içeren davacı başvurusunun reddine ilişkin olup Maliye ve Gümrük Bakanlığının yazısına istinaden Defterdarlığın yazısıyla tesis olunan işlemin iptali isteminden ibarettir.
İş akdinin, 1475 sayılı İş Kanununun 13.maddesindeki bildirim sürelerine uyulmaksızın feshi sonucu ödenen ücretin gelir vergisinden müstesolup olmadığı hususu uyuşmazlığın konusunu teşkil eden olayda, sözü edilen ücretten kesilen verginin red ve iadesi istemiyle Vergi Dairesi Müdürlüğüne başvuran davacının bu isteminin reddi üzerine Maliye ve Gümrük Bakanlığına verdiği şikayet dilekçesinin cevaplandırılmak üzere ilgili defterdarlığa gönderildiği ve defterdarlığın verdiği cevabi yazısıyla kurulan işlemin dava konusu edildiği anlaşılmakta ise de, dilekçe ve savunma içeriğine göre yapılan başvuraların, Vergi Usul Kanununun 122 ve 124.maddelerinde belirtilen düzeltme ve şikayet başvurusu niteliğini taşıması ve bu tür başvuruların ilgili merci tarafından cevaplandırılması gerekmekte olduğundan, davanın davalı Bakanlığa yapılan başvuruya 60 gün içinde cevap verilmemekle tesis olunan olumsuz işlemin iptali istemi olarak kabulü ile incelenebileceğine karar verildikten sonra dava incelendi.
1475 sayılı İş Kanununun 13.maddesinde süresi belirli olmayan sürekli hizmet akitlerinin feshinden önce durumun diğer tarafa bildirileceği ve hizmet akdinin bu bildirimden itibaren maddede belirtilen asgari sürenin bitiminde sona ereceği ifade edildikten sonra, bildirme şartına uymayan tarafın mezkür sürelere (önellere) ilişkin ücretin tutarında tazminat ödemek zorunda olduğu, işverenin işçinin ihbar önellerine ait ücretini peşin vermek suretiyle hizmet akdine feshedebileceği hükmüne yer verilmiştir. 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 61.maddeside ücret, işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verile para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatler olarak tanımlanmaktadır.
Bu duruma göre, İş Kanununun 13.maddesinde yazılı ihbar önellerine uyulmadan işverinin iş akdini feshetmesi halinde, belirtilen sürelerle ilgili olarak tazminat adı altında işçiye yapacağı ödeme, yine aynı maddenin ikinci fıkrasında açıklandığı gibi peşin olarak yapılmış bir ücret ödemesidir. Esasen hizmet akdine göre çalışılması gereken, ancak kanun hükmü uyarınca hizmet ifa edilmeksizin yapılan bu ödeme, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun yukarıda değinilen hükmü karşısında ücret niteliğindedir.
Hernekadar davacı tarafından bu ödemenin işsizlik tazminatı olduğu ve bu nedenle Gelir Vergisi Kanununun 25.maddesinin 1 numaralı bendi kapsamında kabulüyle vergiden müstesna bulunduğu ileri sürülmekte ise de,"işsizlik sebebiyle verilen tazminat ve yardım" bir iş bulamama nedeniyle sosyal güvenlik kapsamında bulunanlara sosyal güvenlik kurumlarınca yapılan ödemeleri ifade etmekte olup bu kurumlarca yapılacak ödemelerin söz konusu hükme göre vergiden müstesna tutulabileceği anlamına gelmektedir. Davacıya İş Kanunundaki ihbar önellerine uyulmaması nedeniyle işverence yapılan ödeme bu kapsamda bulunmadığından, tevkif edilen gelir vergisinin iadesi talebiyle vaki düzeltme ve şikayet talebinin reddinde kanuna ve usule aykırılık bulunmamaktadır.
Bu nedenle, davanın reddine karar verildi.