MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi


Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- K A R A R -
Davacı vekili, davalının müvekkili kooperatifin üyesi olduğunu, genel kurul kararları doğrultusunda tahakkuk ettirilen aidat borçları ile şerefiye bedellerini ödemediğini, bu sebeple davalı aleyhine ... İcra Müdürlüğü"nün 2011/16898 E. sayılı dosyası ile takip yaptıklarını, davalının 10.01.2012 tarihinde 18.000,00 TL, 13.07.2012 tarihinde ise 15.000,00 TL ödeme yaptığını, bakiye 25.129,00 TL borcu bulunduğunu ileri sürerek, 25.129,00 TL"nin akdi faizi ile birlikte davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davaya konu aidat borcuna işletilen faizin fahiş olduğunu, cezai şartı kabul etmediklerini, 10.01.2012 tarihinde 18.000,00 TL, 13.07.2012 tarihinde ise 15.000,00 TL ödeme yaptıklarını, ödeme emri incelendiğinde aidat borcuna ve şerefiye bedeline yıllık % 60 oranında faiz uygulandığını, işbu faiz oranının haksız olduğunu ve kabul etmediklerini, Yargıtay 23. Hukuk Dairesi"nin 2012/6076 E., 2013/308 K. sayılı ilamına göre yıllık faiz oranı sözleşmede kararlaştırılmamışsa faiz borcunun doğduğu tarihte yürürlükte olan mevzuat hükümlerine göre belirlenmesi gerektiğini, her ne kadar kooperatif genel kurulunun faiz oranını kararlaştırma yetkisi bulunsa da TBK"nın 120/2. maddesi gereğince sınırlamaların dikkate alınmasının zorunlu olduğunu savunarak, davanın şerefiye bedeline ilişkin asıl alacağı ve aidat alacağına yönelik uygulanan faiz ve gecikme faizi yönünden reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre, kooperatif genel kurullarınca kararlaştırılan faiz oranının TBK"nın 88. maddesinde belirtilen anapara faizi olmayıp, 120. maddesinde düzenlenen temerrüt faizine ilişkin olduğu, kooperatif üyesi ile kooperatif arasındaki ilişkinin ticari ilişki olmaması sebebiyle gecikmiş tahsilatlara yasal oranda temerrüt faizi uygulanacağı, temerrüt faizinin yasal faiz oranından fazla olmasının taraflarca kararlaştırılabileceği, ancak kooperatif faiz oranını kararlaştırırken TBK"nın 120/2. maddesinde öngörülen sınırlanmayı dikkate almak zorunda olduğu, böylece yıllık temerrüt faiz oranının 3095 sayılı Yasa"nın 2/1. maddesinde öngörülen yasal faiz oranın bir katını aşamayacağı, bu durumda uygulanacak faiz oranın %18"i aşamayacağı, davacının %18 oranında vade farkı uygulama hakkı kabul edildiğinde alacağının 45.386,27 TL olduğu, bu durumda davalının davacı kooperatife 12.386,27 TL borcu olduğu, davalı vekili rapora itiraz dilekçesinde bir kısım ödemeler yaptığını belirterek, dilekçe ekinde belgeler ibraz ettiği anlaşılmakla yapılan bu ödemelerin infaz aşamasında dikkate alınması gerektiği belirtilerek, davanın kısmen kabulü ile 12.386,27 TL"nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
Kararı, taraf vekilleri temyiz etmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davacı vekilinin temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2-Davalı vekilinin temyiz itirazlarına gelince;
Dosya kapsamından, davacı tarafça davalı aleyhine ... 11. İcra Müdürlüğü"nün 2011/16898 E. sayılı icra dosyasında, 24.000,00 TL asıl alacak, 8.717,00 TL vade farkı, 15.868,00 TL şerefiye alacağı, 9.544,00 TL şerefiye vade farkı olmak üzere toplam 58.129,00 TL"nin tahsili yönünde 27.10.2011 tarihinde icra takibine başlandığı, davalının aidat asıl alacağını kabul ederek, aidat alacağının işlemiş faizi ile şerefiye bedeline ve işlemiş faizine itiraz ettiği, davalı tarafça anılan icra dosyasına 22.12.2011 tarihinde 18.000,00 TL, 29.05.2012 tarihinde 5.000,00 TL, 12.06.2012 tarihinde 10.000,00 TL ödeme yaptığı, davacı tarafça, 33.000,00 TL ödemenin mahsubundan sonra kalan 25.129,00 TL"nin faiziyle birlikte tahsili istemiyle dava açıldığı, davalı vekilinin 21.11.2013 tarihli duruşmada şerefiye bedelini ödediklerini belirterek şerefiye bedeline yönelik itirazlarını geri aldıklarını açıkladığı, davalının dava tarihinden sonra da haricen ödemeler yaptığı anlaşılmıştır.
Bu durumda mahkemece, davalı kooperatifin defter, kayıt ve belgelerinin öncelikle kooperatiften istenilmesi, ibraz edilmezse kooperatifin adresinde defter ve kayıtların incelenmesi için keşif yapılması, buna rağmen inceleme yapılamaz ya da defter ve belgelere ulaşılamaz ise anasözleşmenin 40. maddesi uyarınca Ticaret Sicil Memurluğu"ndan, mümkün olmazsa anasözleşmenin 41. maddesi uyarınca ......Müdürlüğü"nden kooperatifin bilançosu, gelir gider cetvelleri, yönetim ve denetim raporları, genel kurul tutanakları, ortaklık cetvelleri celbedilip, davalı tarafın sunduğu ödeme makbuzları, kooperatif defter, kayıt ve belgeleri üzerinde inceleme yapılarak, önce davacının takip tarihi itibariyle alacağının belirlenmesi, işleyen faizler de nazara alınarak, her bir ödeme tarihi itibariyle alacağının ve en son dava tarihi itibariyle alacağının ek rapor alınarak belirlenmesi, dava tarihinden sonra yapılan ödemelerle dava konusu borcun tamamının ya da bir kısmının ödendiğinin belirlenmesi durumunda davanın tamamının ya da bir kısmının konusuz kaldığının kabulü ile ödenen miktar yönünden karar verilmesine yer olmadığına, varsa ödenmeyen kısım ile ilgili hüküm kurulup, konusuz kalan kısım yönünden dava tarihindeki haklılık durumuna göre yargılama giderleri ve vekalet ücretinin hüküm altına alınması gerekirken, davanın alacak davası olduğu gözden kaçırılarak eksik incelemeye dayalı olarak yazılı şekilde hüküm kurulması doğru olmamıştır.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün, davalı yararına BOZULMASINA, davacıdan fazla alınan peşin harç ile davalıdan alınan peşin harcın istek halinde iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 21.03.2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.