MAHKEMESİ : Asliye Ticaret Mahkemesi


Taraflar arasındaki kooperatif üyeliğinden ihraç kararının iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- K A R A R -
Davacı vekili, müvekkilinin aidat borçlarını ödemediği gerekçesiyle yönetim kurulunun ... tarih ve 3 sayılı kararıyla kooperatif üyeliğinden ihracına karar verildiğini, daha önce verilen ihraç kararının.... Asliye Ticaret Mahkemesi"nin... E., ... K. sayılı kararıyla iptaline karar verildiğini, bu karar kesinleşmeden verilen ihraç kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu, ihraç kararının müvekkilinin eski adresine tebliğ edildiğini, bu nedenle tebliğin de usulsüz olduğunu ileri sürerek, ihraç kararının iptalini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davanın üç aylık sürede açılmadığını, davacının aidat borçlarını ödemediğini, verilen ihraç kararının usul ve yasaya uygun olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre; davalı kooperatif yönetim kurulunun davacı hakkında verdiği ihraç kararının, davacıya ... tarihinde, aynı adreste sakin ..."ya tebliğ edildiği, ancak muhatap olan davacının tebligat saatinde nerede olduğu belirtilmeden tebliğ yapıldığı, tebligatın bu nedenle usulsüz olduğu, Tebligat Kanunu"nun 32. maddesi uyarınca, tebligat usulsüz olsa dahi, muhatap tebliği öğrendiği anda tebliğin geçerli olacağı, muhatabın beyan ettiği tarihin tebliğ tarihi sayılacağı, davacı muhatabın, tebliğden haberdar olduğu tarihi .. olarak beyan ettiği, bu nedenle tebliğ tarihinin ...olarak kabul edilmesi gerektiği, Kooperatifler Kanunu"nun 16/3. ve anasözleşmenin 14/3. maddeleri uyarınca, ortaklıktan çıkarma kararına karşı genel kurula veya mahkemeye 3 aylık yasal süre içerisinde başvurulması gerektiği, davacının davayı 3 aylık yasal süresi içinde açmadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
1-1163 sayılı Kooperatifler Kanunu"nun 16/3. maddesi, " Çıkarılma kararı gerekçeli olarak tutanağa geçirileceği gibi, ortaklar defterine de yazılır. Kararın onaylı örneği çıkarılan ortağa tebliğ edilmek üzere, on gün içinde notere tevdi edilir. Bu ortak tebliğ tarihinden itibaren üç ay içinde itiraz davası açabilir. Tebliğ edilen karar, yönetim kurulunca verilmiş ise ortak, üç aylık süre içinde genel kurula da itiraz edebilir. Bu itiraz, ilk toplanacak genel kurula sunulmak üzere, yönetim kuruluna noter aracılığı ile tebliğ ettirilecek bir yazı ile yapılır. Genel kurula itiraz edildiği takdirde, yönetim kurulunun çıkarma kararı aleyhine itiraz davası açılamaz. İtiraz üzerine genel kurulca verilecek karara karşı itiraz davası hakkı saklıdır. "hükmünü içermektedir. Davalı kooperatifin anasözleşmesinin 14/2. ve 3. fıkralarında aynı şekilde düzenleme getirmiştir.


Dosya kapsamından, kooperatif ihraç kararının davacıya ... tarihinde tebliğ edildiği, davacı vekilince hak düşürücü süreden sonra dava açıldığı anlaşılmıştır. 6100 sayılı HMK"nın 104. maddesi, “Adli tatile tabi olan dava ve işlerde, bu Kanun"un tayin ettiği sürelerin bitmesi tatil zamanına rastlarsa, bu süreler ayrıca bir karara gerek olmaksızın adli tatilin bittiği günden itibaren bir hafta uzatılmış sayılır.” hükmünü içermektedir. HMK"nın 104. maddesine göre, bitmesi adli tatile rastlayan sürelerin yedi gün daha uzatılmış sayılması, sadece, adli tatilde bakılamayacak olan iş ve davalara ilişkin olup, HMK"nın tayin ettiği süreler içindir. Başka kanunların, özellikle maddi hukuka ilişkin kanunların tayin ettikleri hak düşürücü süreler ile zamanaşımı sürelerinin bitmesi adli tatile rastlarsa, bunların adli tatilin bitmesinden itibaren yedi gün daha uzatılmış sayılmasına imkân yoktur.(Bkz. Prof.Dr. Baki Kuru, "Hukuk Muhakemeleri Usulü" 6. Baskı Cilt: 5, sh. 5508 vd.) Dairemizin ... tarih ve ... E., ... K. sayılı ilamı da bu yöndedir.
Bu açıklamalara ve dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2-İhraç kararı iptali davasının hak düşürücü süre içerisinde açılmış olması, HMK"nın 114/2. maddesi yollamasıyla 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu"nun 16/3 ve anasözleşmenin 14/2. ve 3. madde hükmünde aranan dava şartlarındandır.
Bu durumda mahkemece, davanın, HMK"nın 114/2 ve 115/2. maddeleri uyarınca usulden reddine karar verilmesi gerekirken, gerekçede ve hüküm fıkrasında "davanın reddine" ibaresine yer verilmesi doğru olmamış, hükmün gerekçe bölümünde ... olan dava tarihinin,...olarak yazılmış olması ve dava tarihine kadar geçen yaklaşık "dört aya" yakın sürenin yazılmamış olması hatalı olmuş ise de, karar sonucu itibariyle doğru olduğından HUMK"nın 438/son maddesi uyarınca gerekçesi kısmen değiştirilerek ve hüküm fıkrasında yapılan yanlışlık yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, HUMK"nın 438/7. maddesi uyarınca kararın aşağıda yazıldığı şekilde düzeltilerek onanması gerekmiştir.
SONUÇ:Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, temyiz itirazlarının kabulü ile, gerekçesi kısmen değiştirilerek ve hüküm fıkrasının 1. bendindeki "reddine" ibaresinden önce "HMK"nın 114/2 ve 115/2. maddeleri uyarınca usulden" ibaresinin eklenmesi suretiyle hükmün (re"sen) DÜZELTİLEREK ONANMASINA, aşağıda yazılı onama harcının temyiz edenden alınmasına, kararın tebliğinden itibaren ..gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, .. tarihinde oybirliğiyle karar verildi.