18. Hukuk Dairesi Esas No: 2014/21879 Karar No: 2015/10843 Karar Tarihi: 22.06.2015
Yargıtay 18. Hukuk Dairesi 2014/21879 Esas 2015/10843 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Dava dilekçesinde, bir taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ve idare adına tescili istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, ancak temyiz edilmiştir. Yargıtay, mahkemenin düşünmeksizin iki kez bilirkişi incelemesi yaptırıp her iki bilirkişi kurulunun belirlediği kamulaştırma bedelinin matematiksel ortalamasına hükmetmesinin yanlış olduğunu belirtmiştir. Ayrıca, taşınmazın değerlendirmesinde bir takım soru işaretleri bulunduğu için bilirkişi raporunun denetlenmemesi de hatalıdır. İlgili kanun maddeleri: Kamulaştırma Yasasının 4650 Sayılı Yasayla değişik hükümleri (10. madde sekizinci fıkrası), 2942 sayılı Yasa'nın 11. maddesi (d bendi).
(Kapatılan) 18. Hukuk Dairesi 2014/21879 E. , 2015/10843 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Dava dilekçesinde, Kamulaştırma Yasasının 4650 Sayılı Yasayla değişik hükümleri uyarınca, ... İli ... İlçesi ... Mahallesi ... ada ... parsel sayılı taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ve idare adına tescili istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davacı vekili ile davalı tarafından temyiz edilmiştir.
Y A R G I T A Y K A R A R I
Temyiz istemlerinin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlarla yasal gerektirici nedenlere ve özellikle kanıtların takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre sair temyiz itirazları yerinde değildir. Ancak; 1-Kamulaştırma Yasasının 4650 Sayılı Yasayla değişik hükümleri kamulaştırma bedelinin tespitinde -zorunlu haller dışında- tek bir bilirkişi incelemesi yaptırılmasını öngörmekte olup, anılan yasanın 10.maddesinin sekizinci fıkrası uyarınca adil ve hakkaniyete uygun kamulaştırma bedelinin tespiti bilirkişi raporunun usul ve yasaya uygun olmasıyla mümkündür. Mahkemece öncelikle birinci bilirkişi kurulundan yukarıda açıklanan hususlarda ek rapor alınması ve denetlenmesinden sonra bu rapora göre kamulaştırma bedelinin tespiti, bunun mümkün olmaması veya ek rapor alınmasına karşın usul ve yasaya uygunluğun sağlanamaması halinde ikinci bilirkişi kurulundan ek rapor alınması yoluna gidilmesi gerekirken, mahkemece açıklanan hususlara dikkat edilmeden iki kez bilirkişi incelemesi yaptırılması ve her iki bilirkişi kurulunun belirlediği kamulaştırma bedelinin matematiksel ortalamasına hükmedilmesi, 2-Aynı kamulaştırma kapsamında Dairemize intikal eden Dairenin 2014/11819 Esas-13391 Karar, 2014/11820 Esas- 2014/13392 Karar (... 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2013/461 Esas-2014/209 Karar, 2013/460 Esas- 2014/208 Karar) sayılı dosyalarında ... Mahallesi ... ada ... parsel sayılı taşınmazın 26.06.2009 tarihli satışı emsal alınmak suretiyle yapılan değerlendirmeye göre verilen karar Dairemizce fazla yatırılan (idareye iade edilecek) bedel yönünden düzeltilerek onandığı dikkate alındığında dava konusu taşınmazın değerlendirilmesinde ... Mahallesi ... ada ... parsel sayılı taşınmazın 26.06.2009 tarihli satışı emsal alınarak değerlendirme yapan ek rapor alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerektiğinin düşünülmemesi, 3-Dava konusu taşınmazın tapu kaydında "... ... Camii ve ... çevresindeki Tescilli ... II Numaralı Kültür ve Tabiat Anıtsal Yapıların Koruma Alanında Bulunmaktadır" şeklinde mevcut şerhin, taşınmazın değerinde oluşturması kaçınılmaz olan değer kaybı ile ilgili olarak, inşaat yoğunluğu, proje çeşitliliği, kat sayısı vs. gibi hususlarda anıtsal yapı koruma alanı dışında kalan komşu parseller ile dava konusu taşınmaz arasında değer kaybı yönünde olumsuz bir durum meydana getirip getirmediği Belediye İmar Müdürlüğü ve Koruma Kurulundan sorularak alınacak cevap yazılarını karşılar ek rapor alınıp sonucuna göre hüküm kurulması gerekirken, denetime elverişli olmayacak şekilde düzenlenen rapora göre hüküm kurulması Kabule göre; 4-2942 sayılı Yasanın 11. maddesinin (d) bendi gereğince emlak vergi değerlerinin de dava konusu taşınmaz ile emsalin karşılaştırılmasında gözönünde tutulması gerekir. Bu itibarla dava konusu taşınmazın ve emsal olarak incelenen taşınmazların değerlendirme tarihi olan 2012 yılındaki emlak vergisine esas asgari m² değerinin (belediyenin cadde, sokak itibariyle belirlediği m² değeri) belediye başkanlığından getirtilerek bilirkişi raporunun bu açıdan denetlenmemesi, 5-Mahkemece dava konusu taşınmaza emsal olarak incelenen ... Mahallesi ... ada ... parsel ile ... Mahallesi ... ada ... parsel sayılı taşınmazların alıcısını, satıcısını, satış bedelini ve miktarını gösterir satış akit tablosunun dosyaya getirtilerek bilirkişi raporunun denetlenmemesi, Doğru görülmemiştir. Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, temyiz peşin harçlarının istek halinde temyiz edenlere iadesine, 22.06.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.