10. Hukuk Dairesi 2019/2591 E. , 2019/9251 K.
"İçtihat Metni"
Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece,uyulan bozma ilamından sonra davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalı Kurum ile diğer davalı ... avukatlarınca temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Eldeki davada mahkemece ilk kez verilen 10.04.2015 tarihli karar, Dairemizin bozma ilamı ile “Mahkemece, öncelikle Kurumdan ve ticaret sicillinden ... Danışmanlık Turz. Hiz. Tic. Ltd. Şti."ne ait işyeri dosyaları ve ilgili kayıtlar getirtilmeli, söz konusu çalışmayı bilebilecek durumda olan başta bordrolu çalışanlar ve davalı Belediyede çalışan diğer memurlar olmak üzere tanık beyanlarına başvurulmalı, davalı ... Başkanlığının dava konusu dönemi kapsayan bando takımı hizmetleri ile ilgili ihale evrakları celp edilerek, Belediye ile... ve ... Danışmanlık Turz. Hiz. Tic. Ltd. Şti. arasında asıl işveren-alt işveren ilişkisi olup olmadığı ve söz konusu ilişkinin tam olarak hangi tarihte başladığı araştırılmalı, davacının davalı ... ya da anılan şirket veya... ile arasında yapılan herhangi bir sözleşme veya belgenin olup olmadığı ile davacının hangi tarihler arasında ve hangi işverenler nezdinde çalıştığı, davacının yaptığı iş de dikkate alınarak çalışmanın tam süreli mi yoksa kısmi süreli mi olduğu belirlenmelidir. Bu şekilde davacı ve davalılardan Belediye ile ... Danışmanlık Turz. Hiz. Tic. Ltd. Şti. ve... arasındaki hukuki ilişki kesin olarak tespit edilerek davacının çalışmalarının dava dışı işverenlerden birinde olduğu anlaşılırsa, HMK. 124. maddesi dikkate alınmak suretiyle tespit edilen işverene husumet yöneltmesi için davacıya mehil verilmeli, dahil edilen işverenin göstereceği bütün deliller toplandıktan sonra, yapılacak değerlendirme sonucuna göre bir karar verilmesi, gerekliliğine işaret edilerek bozulmuştur.
Mahkemenin, Yargıtay Dairesince verilen bozma kararına uyması sonunda, kendisi için o kararda gösterilen şekilde inceleme ve araştırma yaparak, yine, o kararda belirtilen hukuki esaslar gereğince hüküm verme yükümlülüğü doğar. “Usuli kazanılmış hak” olarak tanımlayacağımız bu olgu; mahkemeye, hükmüne uyduğu Yargıtay bozma kararında belirtilen çerçevede işlem yapma ve hüküm kurma zorunluluğu getirdiği gibi, mahkemenin kararını bozmuş olan Yargıtay Hukuk Dairesince; sonradan, ilk bozma kararı ile benimsemiş olduğu esaslara usuli kazanılmış hakka aykırı bir şekilde, ikinci bir bozma kararı verilememektedir (09.05.1960 gün ve 21/9 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı, Hukuk Genel Kurulu’nun 12.07.2006 gün, 2006/9-508 E., 2006/521 sayılı kararı)
Yargıtay tarafından bozulan bir hükmün bozma kararının kapsamı dışında kalmış olan kısımları kesinleşir. Bozma kararına uymuş olan mahkeme kesinleşen bu kısımlar hakkında yeniden inceleme yaparak karar veremez. Bir başka anlatımla, kesinleşmiş bu kısımlar, lehine olan taraf yararına usuli kazanılmış hak oluşturur. (04.02.1959 gün ve 13/5 sayılı YİBK)
Eldeki davada ise bozmaya uyulmuş ise de bozma gereklerinin tam olarak yerine getirildiğinden bahsedilmesi mümkün değildir. Mahkemece, bozma sonrası yapılan yargılamada davalılardan ... Danışmanlık Ltd. Şti nezdinde davacının çalışmalarının bulunmadığı kabul edilerek yazılı şekilde karar verilmiş ise de, dosyadaki belgelerden davacının talebine konu dönemde ... Danışmanlık Şti’nin 23.07.2008 tarihi itibari ile açık ihale ile Bando takımı gösteri hizmeti işini aldığının belirgin olması ile bununla ilgili hak ediş kayıtları ve görevlendirme yazılarının mevcudiyeti karşısında, davacının bu davalı nezdinde talebe konu tüm süreler ve özellikle 23.07.2008-07.09.2008 tarihleri arasında kalan dönemde çalışıp çalışmadığının tespiti bakımından anılan şirketin HMK 124 uyarınca davaya katılımının sağlanarak deliller toplanmalı, belirtilen şirketin, davacının çalışmalarını bilebilecek olan bordrolu çalışanlarının, davalı ...’de konuyla ilgili birimlerde çalışan yetkililerin ve bilhassa ilgili şirketle yapılan sözleşme ve hazırlanan kayıtlarda imzası bulunan memurların, konuyla ilgili beyanlarının alınması ile oluşacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsizdir ve yazılı şekilde verilen karar usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz ardı edilerek eksik araştırma ve inceleme sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davalı Kurum ile diğer davalı ... avukatlarının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalı ..."na iadesine, 28.11.2019 gününde oybirliğiyle karar verilmiştir.