19. Hukuk Dairesi 2015/16100 E. , 2016/5664 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- K A R A R -
Davacı vekili,müvekkili ile davalı şirket arasında 2009 yılından bu yana ticari ilişki bulunduğunu,davalının kullanacağı kredinin teminatı olarak müvekkilinin çek düzenleyerek davalıya verdiğini, çeklerin büyük bir kısmının davalı tarafından ödendiğini, davalının cari hesabında müvekkiline 59.609,81TL borçlu olduğunu, bu miktarın 50.000,00TL"lik kısmının dava konusu çeklerden kaynaklandığını, dava konusu 04/11/2011 tarihli 25.000,00TL"lik ve 18/11/2011 tarihli 25.000,00TL"lik çeklerin davalı tarafından müvekkiline iade edilmediğini, belirtilen çeklerden dolayı müvekkilinin borçsuz olduğunun tespiti ile davalının % 40 icra inkar tazminatına mahkum edilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili,kambiyo senetlerinin illetten mücerret olduğunu, müvekkilinin davacıya yaptığı işlerin bedelinin ödenmediğini ve davacının müvekkiline borcu olduğunu, ödeme güçlüğü içinde bulunan davacının ceza davaları ve icra takiplerinden kurtulmak amacıyla menfi tespit davası açtığını, çek teslim belgesinde çeklerin teminat olarak verildiğine dair bir ibare bulunmadığını, teminat olarak verildiğine dair başkaca yazılı bir delil sunulmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, dosya kapsamı ve benimsenen bilirkişi raporu doğrultusunda, davacının dava konusu çekleri davalıya teminat amacı ile verdiği ve bu çeklerden dolayı borçlu olmadığının dosya kapsamı ile sabit olduğu,ancak davaya konu çeklerden 04/11/2011 tarihli 25.000,00 TL bedelli ve 3074632 nolu çekin 04/11/2012 tarihinde tahsil edildiğinden; buna ilişkin talebin istirdada dönüştüğü gerekçesi ile davanın kısmen kabulüne, davacının.... Şubesi"nin 14.11.2011 keşide 3074632 çek nolu 25.000,00 TL bedelli ve 18.11.2011 keşide tarihli 3074631 çek nolu 25.000,00 TL bedelli çeklerden dolayı davalıya borçlu olmadığının tespitine, tahsil edilen çek bedeli olan 25.000,00 TL"nin ödeme tarihi olan 04.11.2011 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiş,hüküm davalı vekilince temyiz edilmiştir.
Çek bir ödeme vasıtası olup kural olarak mevcut bir borcun tediyesi (tasfiyesi) amacıyla verildiğinin kabulü gerekir. Belirtilen ilke ve yasal karinenin aksini iddia eden tarafın bu iddiasını kesin delillerle kanıtlaması gerekir.
Somut olayda davacı verdiği çeklerin,davalının bankadan kullanacağı kredinin teminatı olarak ve bedelinin davalı tarafından ödenmek üzere verildiğini, başka bir anlatımla dava konusu çeklerin hatır çeki niteliğinde bulunduğunu iddia ettiğine ve böylece az önce belirtilen kuralın aksini ileri sürdüğüne göre ispat külfeti davacıda olduğu halde mahkemece ispat külfetinin tayininde yanılgıya düşülerek yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle,hükmün davalı yararına BOZULMASINA, istek halinde peşin harcın iadesine, 04/04/2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.
