9. Hukuk Dairesi 2014/33115 E. , 2016/5376 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ
Y A R G I T A Y K A R A R I
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı, ücretlerinin zamanın da ödenmediği, psikolojik baskı yapılarak istifaya zorlandığı, raporlu olduğu dönemde devamsızlık yaptığı bahanesiyle iş akdinin haksız ve ihbarsız olarak işveren tarafından feshedildiği ve ödenmediği iddiasıyla kıdem ve ihbar tazminatları, yıllık ücretli izin, fazla çalışma, hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil, ikramiye, yol, gıda ve yakacak yardımı ile ücret alacaklarına hükmedilmesini istemiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı, davacının izinsiz ve mazeretsiz devamsızlık yapması nedeniyle iş akdini haklı nedenle feshettiklerini savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan kanıtlara, ve bilirkişi raporuna dayanılarak işverenin devamsızlığı ispatlayamadığı, davalı tanıklarının davacının işten çıkartıldığını, başka bir çalışanla davacının tartıştığı yönündeki beyanları ile sebepsiz olarak davacının işi terk etmesinin olağan olmadığı, işten ayrılış bildirgesinde yer alan 22 koduyla savunmanın çeliştiği gerekçeleriyle kıdem ve ihbar tazminatları, yıllık izin ve ücret alacaklarının kabulüne, fazla çalışma, ulusal bayram ve genel tatil ücreti taleplerinin kısmen kabulüne, diğer taleplerin ise reddine karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davalı avukatı tarafından temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre davalının aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Davacının satış temsilcisi olarak işyeri dışına çıkarak pazarlama yaptığı, bu şekilde mesaisini ayarladığı, primin ise mesai artıkça arttığı anlaşılmaktadır. Komisyon niteliğindeki prim usulü, satış bedelinin belirli oranına denk gelmekte, bir anlamda davacı yüzde usulü çalışmaktadır. Bu durumda ise davacının fazla mesai ücretinin sadece % 50 zamlı kısmının hesaplanarak hüküm altına alınması gerekir. Fazla mesai ücretinin % 150 zamlı hesaplanıp hüküm altına alınması hatalıdır.
3- İşçinin kıdem ve ihbar ile kötüniyet tazminatının 4857 sayılı İş Kanunu2nun 17 ve 1475 sayılı yasnaın yürürlükte olan 14. Maddesi uyarınca giydirilmiş ücret üzerinden, diğer işçilik alacaklarının ise çıplak ücretten hesaplanması gerekir. Ancak hükme esas bilirkişi raporunda fazla çalışma ile ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının yemek ücreti dahil giydirilmiş ücretten hesaplandığı anlaşılmaktadır. Bu durum yasaya aykırı olup yemek ücreti hariç çıplak ücret üzerinden hesap yapılması gerekir.
4- İş hukukunda çalışma olgusunu, bu kapsamda fazla mesai yaptığını, tatillerde çalıştığını iddia eden işçi, karşılığı ücretin ödendiğini de işveren kanıtlamalıdır.
Fazla ve tatillerde çalışma her türlü delille kanıtlanabilir. Fazla çalışmanın ispatı konusunda işyeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları, delil niteliğindedir.
İşçinin çalışma olgusunun tespitinde işyerinde veya komşu işyerinde çalışanların tanıklığı önemli olduğu gibi tanık olarak dinlenecek kişinin tanıklığına güveni etkileyebilecek bir durumun olup olmadığı da araştırılmalıdır.
Dosya içeriğine göre ulusal bayram ve genel tatillerde çalışmaya ilişkin tanık beyanları yetersizdir. Davacının ulusal bayram ve genel tatillerde çalıp çalışmadığı açıklığa kavuşturulmadan bu alacakların hüküm altına alınması isabetsizdir.
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı nedenden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 09/03/2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
