10. Hukuk Dairesi 2019/2250 E. , 2019/9193 K.
"İçtihat Metni"Bölge Adliye
Mahkemesi : ... Bölge Adliye Mahkemesi 34. Hukuk Dairesi
Dava, sigortalılık başlangıç tarihinin tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın, davalı işveren yönünden feragat nedeniyle reddine; sigortalılık başlangıç tespiti yönünden davanın kabulüne dair verilen karara karşı davalı Kurum vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, ...Bölge Adliye Mahkemesi 34. Hukuk Dairesince ilk derece mahkemesinin kararı kaldırılarak davalı işveren ... (... Mimarlık ve Mühendislik) hakkında açılan davanın feragat nedeniyle reddine; yaşlılık aylığı isteminin feragat nedeniyle reddine, sigorta başlangıç tarihinin tespiti isteminin kabulüne dair karar verilmiştir.
...Bölge Adliye Mahkemesi 34. Hukuk Dairesince verilen kararın, davacı ve davalı Kurum vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM:
Davacı vekili; davacının 20.10.1989-26.10.1989 tarihleri arasında geçen hizmetinin tespiti ile yaşlılık aylığına hak kazandığının tespitine karar verilmesini talep etmiş; 04.04.2016 tarihli dilekçesi ile davalı işveren yönünden açmış oldukları davayı atiye terk ettiklerini; yaşlılık aylığı talebi yönünden ileride tekrar dava açabilme hakkını saklı tutarak davayı geri aldıklarını beyan etmiştir. 12.05.2016 ve 16.03.2017 tarihli celselerde de vermiş olduğu dilekçeyi tekrarla 20/10/1989 tarihinde davacının bir gün sigortalı olarak çalıştığının tespitini talep ettiklerini ifade etmiştir.
II- CEVAP:
Davalı Kurum vekili; işe giriş bildirgesinin çalışmanın kanıtlanmasında tek başına yeterli olmadığını, dava öncesinde Kuruma başvuru yapılması gerektiğini, Kurum işlemlerinin usul ve yasaya uygun olduğunu, çalışma olgusunun yöntemine göre kanıtlanması gerektiğini belirterek davanın reddini talep etmiştir.
III- MAHKEME KARARI:
A- İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI:
İlk derece Mahkemesi tarafından,
“1 - Davacı davalı işyeri hakkındaki davasından feragat feragat ettiğinden bu davacının davasının bu davalı yönünden feragat nedeniyle reddine
2 - Davacının davasının kabulüne davacının 20.10.1989 tarihinde bir gün sigortalı olarak çalıştığının tespitine,” şeklinde karar verilmiştir.
İSTİNAF SEBEPLERİ:
Davalı kurum vekili istinaf dilekçesinde özetle; davacının yaşlılık aylığı talebinden vazgeçtiğini, davanın kısmen kabulüne karar verildiğini, Kurum yararına avukatlık ücretine hükmedilerek yargılama giderinin bölüştürülmesi gerektiğini, işe giriş bildirgesinin varlığının çalışmanın kanıtlanması için yeterli olmadığını, fiili çalışmanın kanıtlanması gerektiğini, davanın yöntemince kanıtlanamadığını, tanık beyanlarının hükme yeterli olmadığını, sağlıklı bir inceleme ve araştırma yapılmadığını, Kurumun feri müdahil olması nedeniyle aleyhine avukatlık ücreti ve yargılama giderine hükmedilmesinin hatalı olduğunu belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
B- BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI:
Bölge Adliye Mahkemesi tarafından, “..Somut olayda, eldeki davanın 20.10.1989-26.10.1989 tarihleri arasında geçen hizmetin tespiti ile davacının yaşlılık aylığına hak kazandığının tespiti istemiyle açıldığı, davacının 16.03.2017 tarihli duruşmada davalı işveren hakkındaki davasından feragat ettiği, hizmet tespiti talebini daraltarak sigorta başlangıç tarihinin tespiti talep ettiği ve yaşlılık aylığı talebinin bulunmadığını beyan ettiği anlaşılmakla; mahkemece sigorta başlangıç tarihinin tespiti isteminin kabulüne ve istem kısmen hüküm altına alındığında Kurum yararına avukatlık ücreti ile yargılama giderine hükmedilmesi gerekirken yazılı biçimde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırıdır..” gerekçesiyle,
“Davalı Kurum vekilinin istinaf isteminin kabulü ile ...19. İş Mahkemesinin 22/06/2017 tarihli, 2016/67 Esas - 2017/362 Karar sayılı kararının HMK"nın 353/1-b-2 maddesi gereğince kaldırılmasına,
Davalı işveren ... (... Mimarlık ve Mühendislik) hakkında açılan davanın feragat nedeniyle reddine,
Yaşlılık aylığı isteminin feragat nedeniyle reddine,
Sigorta başlangıç tarihinin tespiti isteminin kabulü ile 506 sayılı Kanun"un 108"inci maddesine göre davacının 20.10.1989 tarihinde ... adına tescilli 562498.34 sicil sayılı işyerinde 1 gün sigortalı olarak çalıştığının ve sigorta başlangıç tarihinin 20.10.1989 olduğunun tespitine,
Karar tarihi itibariyle alınması gereken 35,90 TL maktu karar harcından davacı tarafından peşin yatırılan 29.20 TL harcın mahsubu ile 6,70 TL karar harcının davacıdan tahsili ile Hazineye ödenmesine,
Davalı Kurum harçtan muaf olduğundan bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
Davacı tarafından yapılan toplam 74,30 TL yargılama giderinden haklılık oranına göre taktiren 37,15 TL"lik bölümünün davalı Kurumdan tahsili ile davacıya verilmesine, bakiye yargılama giderinin davacının kendi üzerinde bırakılmasına,
Davalı Kurum tarafından yargılama gideri yapılmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden AAÜT gereğince 2180 TL maktu vekalet ücretinin davalı Kurumdan alınarak davacıya verilmesine,
Davalı Kurum kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden AAÜT gereğince 2180 TL maktu avukatlık ücretinin davacıdan alınarak davalı Kuruma verilmesine,
İstinaf kanun yoluna başvuru nedeniyle;
Davalı Kurum harçtan muaf olduğundan bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
Davalı Kurum tarafından istinaf aşamasında yapılan 18 TL yargılama giderinin davacıdan tahsili ile davalı Kuruma ödenmesine,
Karar kesinleştiğinde, artan gider avansı var ise yatıran tarafa iadesine” şeklinde karar verilmiştir.
TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davalı Kurum vekili temyiz dilekçesinde özetle; işe giriş bildirgesindeki imza ve fotoğrafın davacıya ait olup olmadığının araştırılması gerektiğini, yetersiz tanık ifadelerine dayanılarak hüküm kurulduğunu, davanın açılmasına sebebiyet vermediğinden kurum aleyhine vekalet ücretine hükmedilmemesi gerektiğini belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
Davacı vekili temyiz dilekçesinde özetle; davalı işverene karşı açılan davayı atiye terk ettiklerini, yaşlılık aylığı talebi bakımından ileride dava açma haklarını saklı tutarak davayı geri aldıklarını, taleplerinin 20.10.1989 tarihinde bir günlük sigortalılığın tespiti olduğunu, davalı kurum lehine vekalet ücretine hükmedilmesinin hatalı olduğunu belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere ve hükmün dayandığı gerektirici sebeplere göre, davacı vekili ve davalı kurum vekilinin sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-Davacı, davalı işveren hakkında açmış olduğu davasından feragat ettiğini beyan etmiş, Mahkemece davalı işveren hakkında feragat nedeniyle davanın reddine karar verilmiş ise de, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 307. maddesi uyarınca feragat, talep sonucundan kısmen veya tamamen vazgeçilmesi şeklinde olmakla, taraf hakkında davadan feragat edilemeyeceği ancak; HMK 150. maddesi uyarınca taraf hakkındaki davanın takipsiz bırakılabileceği anlaşılmakla, davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme sonucu yazılı şekilde karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
3-Davacı, yaşlılık aylığı talebini HMK 123. madde uyarınca geri alma talebinde bulunmuş ise de, Bölge Adliye Mahkemesi tarafından yanlış değerlendirme sonucu istemin feragat nedeniyle reddine karar verilmiştir. Mahkemece, davacının yaşlılık aylığı talebi yönünden geri alma nedeniyle karar verilmesine yer olmadığına dair hüküm tesis edilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme sonucu yazılı şekilde karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
Ne var ki; bu aykırılıkların giderilmesi yeniden yargılamayı gerektirmediğinden, karar bozulmamalı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 370/2. maddesi gereğince verilen karar, düzeltilerek onanmalıdır.
SONUÇ: ...Bölge Adliye Mahkemesi 34. Hukuk Dairesi hükmünde yer alan,
“Davalı işveren ... (... Mimarlık ve Mühendislik) hakkında açılan davanın feragat nedeniyle reddine,
Yaşlılık aylığı isteminin feragat nedeniyle reddine,” cümlelerinin silinerek, yerine,
“Davalı işveren ... (... Mimarlık ve Mühendislik) hakkında açılan davanın HMK 150. maddesi uyarınca açılmamış sayılmasına,
Yaşlılık aylığı isteminin HMK 123. Madde uyarınca geri alınması nedeniyle karar verilmesine yer olmadığına,” cümlelerinin yazılmasına ve hükmün bu şekliyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA, aşağıda yazılı temyiz harcının davacıdan alınmasına, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin de ilgili Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 27.11.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.