5. Hukuk Dairesi 2020/7577 E. , 2020/9099 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki davada... Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesi ile ... Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belli edilmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, ihtiyati tedbir/haciz talepli ticari satım sözleşmesinin haklı feshi nedeniyle ödenen paranın iadesi, gecikme tazminatı ve uğranılan zararın tespiti ile davalıdan tahsili istemine ilişkindir.
Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesince; 5235 Sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun"un Ek 1.maddesinde, iki halde yetkili bölge adliye mahkemelerince yargı çevresinin değiştiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilemeyeceği düzenlenmiş olup bunlar, ilk derece mahkemesi karar tarihi itibariyle yetkili olunması ile yargı çevresinin değiştirilmesinden önce istinaf incelemesinden geçen dosyalarla ilgili olarak yeniden istinaf incelemesine konu edilmesi halleridir. Söz konusu düzenlemeden istinaf incelemesine konu edilen ilk derece mahkemesinin karar tarihi itibariyle yetkili olan Bölge Adliye Mahkemesince yapılan istinaf incelemesi sonucu her hangi bir eksiklik nedeni ile geri çevirme yapılmış olması, HMK’nin 353.maddesindeki kaldırma nedenlerinden birinin bulunması nedeni ile kararın kaldırılarak yeniden ilk derece mahkemesine gönderilmesi üzerine ilk derece mahkemesince kaldırma kararı gereğince yargılama yaparak yeni karar vermesi, ya da düzeltilerek yeniden esas hakkında karar verilmesi üzerine Yargıtay temyiz incelemesi sonucu kararın bozulması halinin anlaşılması gerektiği gerekçesiyle ... Bölge Adliye Mahkemesi yetkili olduğundan Dairenin yetkisizliğine karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesince ise davanın ihtiyati tedbir/haciz talepli olarak 08/02/2018 tarihinde açıldığı, ilk derece mahkemesince davacının ihtiyati haciz talebinin 13/02/2018 tarihli ara karar ile fazlaya ilişkin 198.600,00 TL talebin reddine, 427.860,00 TL alacağa yetecek kadar kısımların ihtiyaten haczine karar verildiği, verilen karara karşı davalının 23/02/2018 tarihli dilekçesi ile ihtiyati hacze itiraz ettiği, ilk derece mahkemesince 20/03/2018 tarihli ara karar ile itirazın reddine karar verildiği, bu karara karşı davalının istinaf kanun yoluna başvurduğu, dava dosyasının itirazın reddine ilişkin ara kararının incelenmesi için... Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesine gönderildiği, dairece yapılan istinaf incelemesi sonucunda; istinaf talebinin HMK"nın 353/1.b.1 maddesi gereğince esastan reddine 05/02/2018 tarihinde karar verildiği, dolayısıyla Yargı çevresinin değiştirilmesinden önce istinaf incelemesinden geçen dosyalar, yeniden istinaf incelemesine konu edilmesi halinde de ilk incelemeyi yapan bölge adliye mahkemesince sonuçlandırılır." düzenlemesi gerekçesiyle Dairenin yetkisizliğine karar verilmiştir.
6100 sayılı HMK"nın 22. maddesi uyarınca "Yetkili mahkemenin bir davaya bakmasına herhangi bir engel bulunduğu yahut iki mahkeme arasında yargı çevrelerinin sınırlarının belirlenmesinde tereddüt ortaya çıktığı takdirde, yetkili mahkemenin tayininde, ilk derece mahkemeleri için bölge adliye mahkemelerine, bölge adliye mahkemeleri için Yargıtaya başvurulur."
HMK"nın "Kanun Yolları" başlıklı sekizinci kısmının birinci bölümünde "istinaf” kanun yolu düzenlenmiş ve 341. maddesinin (1) numaralı fıkrasında "İlk derece mahkemelerinden verilen nihai kararlar ile ihtiyati tedbir, ihtiyati haciz taleplerinin reddi ve bu taleplerin kabulü hâlinde, itiraz üzerine verilecek kararlara karşı istinaf yoluna başvurulabilir" hükmünü içermektedir.
HMK"nın 391/3. ve 394/5. maddelerinde ihtiyati tedbire dair belirtilen (ilk derece) mahkeme kararlarına karşı kanun yoluna başvurulabileceği öngörülmüş; bu kanun yolunun ne anlama geldiği ise HMK"nın 341/1. maddesinde "ilk derece mahkemelerinden verilen ... ihtiyati tedbir ... taleplerinin reddi ve bu taleplerin kabulü hâlinde, itiraz üzerine verilecek kararlara karşı istinaf yoluna başvurulabilir" hükmü ile istinaf olarak açıkça belirtilmiştir.
694 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 136. maddesi ile 5235 sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanuna ek 1. maddenin 1. fıkrasında: "Bölge Adliye Mahkemelerinin yargı çevresinin 25. madde uyarınca değişmesi halinde, bu değişikliğinin uygulanması durumunda Resmî Gazetede belirlenen tarihten önce ilk derece mahkemelerince verilen kararların istinaf incelenmesinde, karar tarihi itibariyle yetkili bölge adliye mahkemelerince yargı çevresinin değiştiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilemez. Yargı çevresinin değiştirilmesinden önce istinaf incelemesinden geçen dosyalar, yeniden istinaf incelemesine konu edilmesi halinde de ilk incelemeyi yapan bölge adliye mahkemesince sonuçlandırılır.
Dosya kapsamında ... 3. Asliye Ticaret Mahkemesinin 13/02/2018 tarihli ara karar ile ödenen 427.860,00TL için ihtiyati haciz kararı verildiği, bu karara davalı tarafından yapılan itiraz üzerine 20/03/2018 tarihli ara karar ile de davalı tarafın itirazının reddine karar verildiği, davalı tarafından ilgili karara karşı... Bölge Adliye Mahkemesine istinaf başvurusunda bulunulduğu ve... Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesinin 05/12/2019 gün ve 2018/1695 E.- 2019/1990 K. sayılı kararın verildiği anlaşılmaktadır. Bu durumda, uyuşmazlığın... Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesince görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK"nın 21 ve 22. maddeleri gereğince... Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 03/11/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.