MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi
İLK DERECE
MAHKEMESİ : İstanbul Anadolu 3. Asliye Ticaret Mahkemesi

Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı istinaf başvurusunun kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davacılar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:

- K A R A R -

Davacılar vekili; davalının trafik sigortacısı olduğu aracın davacıların murisinin sevk ve idaresindeki araçla karıştığı tarfik kazasında davacıların murisinin vefat ettiğini belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere davacı eş ... için 1.000,00 TL, çocuklar ... ve ... için ise 500,00"er TL olmak üzere toplam 2.000,00 TL destekten yoksun kalma tazminatı, 1.000,00 TL cenaze ve defin gideri nedeniyle de maddi tazminatın ticari avans faiziyle birlikte davalıdan tahsilini talep ve dava etmiş, 16/08/2016 tarihli ıslah dilekçesi ile talebini davacı ... için 187.934,62 TL, davacı ... için 43.527,09 TL, davacı ... için 36.538,29 TL olmak üzere toplam 268.000,00 TL"ye yükseltmiştir.
Davalı vekili; kazaya karışan aracın müvekkili nezdinde trafik sigortası olduğunu, sorumluluğun sigortalının kusuru oranında poliçe limiti ile sınırlı olduğunu ileri sürerek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, iddia, savunma ve toplanan delillere göre; davanın 269.000,00 TL üzerinden kabulü ile bu tutardan davacı ... için 187.934,62 TL, davacı ... için 43.527,09 TL, davacı ... için 36.538,29 TL olmak üzere ve cenaze gideri olarakta davacılar için taktiren 1.000,00 TL olarak kabul ve taktiri ile hüküm altına alınan tutarın 268.000,00 TL sine dava tarihinden itibaren ticari faiz yürütülmek 1.000,00 TL sine dava tarihinden itibaren yasal faiz yürütülmek sureti ile davalıdan tahsiline karar verilmiş; hüküm, davalı vekili tarafından istinaf edilmiştir.
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesince, İstinaf başvurusunun kısmen kabulü ile kararın kaldırılarak davacı ... için 123.257,36 TL, davacı ... için 24.001,06 TL, davacı ... için 20.236,90 TL olmak üzere toplam 167.495,32 TL destekten yoksun kalma tazminatı ile 1.000,00-TL cenaze giderinin, 167.495,32 TL"sinin dava tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte, 1.000,00 TL"sinin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiş, Bölge Adliye Mahkemesi kararı, davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde,dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre davacılar vekilinin aşağıdaki bent dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava, trafik kazasından kaynaklanan destekten yoksun kalma maddi tazminat istemine ilişkindir.
TBK"nun 53/3. maddesi gereği, ölüm neticesi olarak diğer kimseler müteveffanın yardımından mahrum kaldıkları takdirde, onların bu zararını da tazmin etmek lazım gelir. Yasa metninden de anlaşılacağı gibi destekten yoksun kalma tazminatının konusu, desteğin yitirilmesi nedeniyle yoksun kalınan zarardır. Buradaki amaç, destekten yoksun kalanların desteğin ölümünden önceki yaşamlarındaki sosyal ve ekonomik durumlarının korunmasıdır. Olaydan sonraki dönemde de, destek olmasa bile, onun zamanındaki gibi aynı şekilde yaşayabilmesi için muhtaç olduğu paranın ödettirilmesidir. Yoksun kalınan gerçek destek miktarının tespit edilebilmesi için öncelikle desteğin sağlığında elde ettiği net gelirin doğru saptanması icap eder. Destekten yoksunluk zararının hesabında müteveffanın gelirinin belirlenmesi tazminatın doğru tespitinde önemli bir yer tutmaktadır.
Desteğin kaza tarihi itibariyle mesleği ve geliri tespit edilmelidir. Kişinin herhangi bir işi yoksa, desteğin geliri asgari ücret kabul edilerek, raporun hazırlandığı tarihteki net asgari ücret üzerinden hesaplama yapılacaktır.
Eğer desteğin gelirinin asgari ücret üzerinde olduğu, bir başka anlatımla herhangi bir işyerinde çalıştığı ya da bir meslek icra ettiği ve asgari ücret üzerinde bir gelir elde edildiği iddia ediliyorsa bunun ispat edilmesi gerekir.Davacılar desteğin asgari ücret üzerinde bir gelir elde ettiğini iddia etmiş ise SGK"dan trafik kazasının olduğu tarihteki desteğin ücret ve gelirlerini gösterir tüm belgeler getirtmelidir. Kişi belirli bir iş yerine bağlı olmaksızın belirli bir meslek icra eden kişilerden ise S.G.K kayıtları olup olmadığı da araştırılarak ekonomik ve sosyal durumu ile ilgili zabıta araştırması yanında o meslek odasından o mesleği icra edenlerin kaza tarihi itibarı ile ortalama ücretleri sorulmalıdır.
Yargıtay"ın yerleşmiş içtihatlarına göre, desteğin ölüm tarihindeki gelir durumunun davacı tarafça kanıtlanması gerekir. Bunun kanıtlanmaması halinde ise maddi destek tazminatının hesabında asgari ücretin esas alınacağı kabul edilmektedir. Sadece tanık beyanları ile kazanç tespiti mümkün olmayıp bunun bir takım belge ve kayıtlarla desteklenmesi gerekmektedir.
Somut olayda; davacı vekili,kazada ölen desteğin tarımla uğraştığını, çiftçilik yaptığını beyan etmiş, mahkemece yapılan sosyal ve ekonomik durum araştırmasında desteğin ölmeden önce sera ortakçısı olduğunu, aylık gelirinin 1.500,00 TL olduğunu, sera kurma işi de yaptığını (sera Demir Kaynakçısı) iş durumuna göre günlük yevmiye usulü 70,00 TL ye çalıştığını, başkaca bir gelirinin ve mesleğinin olmadığı belirtilmiştir. S.S. Kumluova Beldesi Tarımsal Kalkınma Kooperatifi’nin cevabi yazılarında ise; destek ...’ün kazadan önce 3.800-4.000 m2 yakın domates serasının 1/4 oranında ortaklığını yaptığını, payına yıllık 25-30 Bin TL aylık 2.000,00 -2.500,00 TL düşeceği bildirilmiştir.
Mahkemece hükme esas alınan 19.11.2015 tarihli bilirkişi kök raporunda S.S. Kumluova Beldesi Tarımsal Kalkınma Kooperatifi yazısına göre desteğin geliri asgari ücret olarak esas alınmış, 13.07.2016 tarihli ek rapora göre ise tazminat hesabında desteğin geliri asgari ücretin 2.855 katı olarak esas alınmıştır. Mahkemece ek rapora göre davanın kabulüne karar verilmiş, davalı vekilinin istinaf etmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesince kök rapor kabul edilerek karar verilmiş ise de desteğin geliri için yapılan araştırma yetersiz olup eksik inceleme ile karar verilemez.
Bu durumda mahkemece; öncelikle davacılar desteğinin yaptığı iş olarak bahsettiği ve sosyal ekonomik durum araştırma raporunda belirtilen domates seracılığı işinin ve sera demir kaynak ustalığı işinin bir işverenin yanında hizmet sözleşmesi ile yürütülebileceği ya da bağımsız olarak çalışılıyorsa vergi mükellefi olarak çalışmanın gerekeceği gözetilmek suretiyle, davacılar desteğinin kaza tarihinden önceki SGK kayıtlarının sorulması, işi nasıl ve nerede yaptığının belirlenmesi, müteveffanın üzerine kayıtlı taşınmazlar(tarla,bağ,bahçe) olup olmadığının araştırılması, müteveffanın; aynı işin görülmesi için onun yerine başka birisinin aylık ne kadar ücretle çalıştırılabileceği hususlarında alanında uzman Ziraat bilirkişisinden rapor aldırıldıktan sonra, dosyanın hesap bilirkişisine tevdi edilmesi ve varılacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile karar verilmesi doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile ilk derece mahkemesince verilen karara yönelik istinaf başvurusunun kısmen kabulüne ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA; Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılmasına, HMK’nın 373/1. maddesi uyarınca dava dosyasının ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesi’ne gönderilmesine, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacılara geri verilmesine 10/12/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.