BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul Anadolu 13. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/165 Esas 2022/292 Karar Sayılı İlamı

T.C. İstanbul Anadolu 13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2021/165 Esas
KARAR NO : 2022/292
DAVA: İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ: 17/03/2021
KARAR TARİHİ: 24/03/2022
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, dosya incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ /
DAVA/TALEP ;
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalı aleyhine ----- dosyasından faturaya dayalı alacağa dayanarak takip başlatıldığını, borçlunun, hiçbir gerekçe göstermeksizin haksız ve mesnetsiz olarak işbu icra dosyasına itiraz ettiğini, itirazdan sonra zorunlu arabuluculuk kurumuna başvuru yapıldığını ancak anlaşmaya varılamadığını, müvekkil şirketin -------- alanında faaliyet gösteren bir firma olduğunu, davalı tüzel kişi şirket ile müvekkil şirket arasında ticari ilişki mevcut olup, müvekkil şirketin davalı şirkete mobilya ürünleri sattığını, bu satıma, faturalandırma ve karşılıklı olarak muhasebesel mutabakata rağmen davalı şirketin işbu borcu ödememesi üzerine, davalı hakkında icra takibi başlatıldığını, davalı şirketin borca itirazının iptali ile takibin devamına karar verilmesi ve borca haksız olarak itiraz etmiş olması ve müvekkil şirketin alacağının likit olduğunu ileri sürerek davalının yaptığı haksız itirazın iptaline ve takibin devamına, borçlunun, % 20’den aşağı olmamak üzere, icra inkâr tazminatına mahkum edilmesine, yargılama giderleri ve ücreti vekaletin davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP/TALEP:Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davalının davacıya olan borcunu çek vasıtasıyla ödediğini, Davacı adına hareket eden---- isimli kişiden hizmet aldığını ve davacıya ait ----isimli kişinin getirdiğini, İş bu fatura karşılığında davacı adına hareket eden ----- ait çek olmak üzere iki adet çek teslim ettiğini ve çek çıkış belgesinin örneğini dava dosyasına sunduklarını, çeklerden ---- Davacı kendi adına tahsile koyduğunu,------ şahıs üzerinden cirolayarak tahsil ettiğini, davacının ----- birini kayıtlarına almayarak müvekkili aleyhine icra takibine giriştiğini ileri sürerek fazlasını talep ve dava etme hakkları saklı kalmak kaydıyla ------ takibinin iptaline, davalı Müvekkil aleyhinde haksız olarak takibe girişen davacı aleyhinde alacağın en az % 20' si oranında kötüniyet tazminatına hükmolunmasına, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini beyan ve talep etmiştir.
DELİLLER: ---- sayılı dosyası, Arabuluculuk son tutanağı, ---- Kayıtları--------Kayıtları, Ticari defter ve kayıtlar, Fatura, Bilirkişi Raporu, dosya kapsamındaki sair bilgi ve belgeler.
DEĞERLENDİRME VE SONUÇ:
Dava, 2004 Sayılı İİK'nın 67.maddesi gereğince İtirazın İptali ve Tazminat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) istemine ilişkindir.
6100 Sayılı HMK'nın 316 ilâ 322 maddelerinde düzenlenen basit yargılama usulüne tabi işbu davada mahkememizce dilekçeler aşaması tamamlanmış ve usulüne uygun olarak yapılan davet sonucunda duruşma açılarak ön inceleme duruşması icra edilmiş, uyuşmazlık belirlenmiş ve vaki davete rağmen duruşmaya katılan taraf vekillerinin sulh olmak istemediklerine yönelik beyanları üzerine tahkikata geçilerek tahkikat işlem ve incelemeleri yerine getirilip tamamlanmış ve araştırılacak bir husus kalmadığı tespit edilerek, duruşmada davacı vekilinin esasa ilişkin sözlü açıklamaları da dinlenip zapta geçirilerek aşağıdaki hüküm sonucuna ulaşılmıştır.
Öncelikle davaya esas ----- dosyası getirtilerek, incelenmiştir. Yapılan incelemede icra dosyasının davanın tarafları ve konusu ile uyumlu olduğu görülmüştür. Ayrıca tarafların bağlı bulunduğu vergi dairelerine müzekkereler yazılarak ------ ile uyuşmazlığı ilişkin ---- formları celbedilmiştir.
Dosyaya sunulan Hukuk Uyuşmazlıklarında ---- tutanağına göre de zorunlu arabuluculuk dava şartının yerine getirildiği ve anlaşmazlık tutanağı üzerine işbu davanın açıldığı anlaşılmıştır.
2004 Sayılı İİK.'nın 67.maddesinde; ----Takip talebine itiraz edilen alacaklı, itirazın tebliği tarihinden itibaren bir sene içinde mahkemeye başvurarak, genel hükümler dairesinde alacağının varlığını ispat suretiyle itirazın iptalini dava edebilir. ----- Bu davada borçlunun itirazının haksızlığına karar verilirse borçlu; takibinde haksız ve kötü niyetli görülürse alacaklı; diğer tarafın talebi üzerine iki tarafın durumuna, davanın ve hükmolunan şeyin tahammülüne göre, red veya hükmolunan meblağın ----yüzde yirmisinden aşağı olmamak üzere, uygun bir tazminatla mahkum edilir. İtiraz eden veli, vasi veya mirasçı ise, borçlu hakkında tazminat hükmolunması kötü niyetin sübutuna bağlıdır.---Birinci fıkrada yazılı itirazın iptali süresini geçiren alacaklının umumi hükümler dairesinde alacağını dava etmek hakkı saklıdır. ----- Bu Kanunda öngörülen icra inkar tazminatı, kötü niyet tazminatı ve benzeri tazminatların tespitinde, takip talebi veya davadaki talep esas alınır." hükmü bulunmaktadır.
Yapılan açıklamalar, anılan yasal düzenlemeler, toplanan deliller ve yapılan yargılama sonucunda somut olaya bakıldığında evvelin,------ dosyasından davalı-borçlu hakkında satış sözleşmesi kapsamında düzenlenen faturaya dayalı olarak icra takibi başlatıldığı ,icra takibe yapılan itiraz üzerine icra takibinin durdurulduğu ve bir senelik yasal hak düşürücü süre içinde işbu davanın açıldığı anlaşılmıştır. Mahkememizce açılan dava üzerine taraf teşkili sağlanarak işin esasının incelenmesine geçilmiş, Mahkememizce açılan dava üzerine taraf teşkili sağlanarak işin esasının incelenmesine geçilmiş ve taraf vekillerince gösterilen deliller toplanmış, tarafların bağlı bulunduğu vergi dairelerinden uyuşmazlığa ilişkin ---getirtilmiş ve dosya bilirkişi raporu düzenlenmesi için resen seçilen bir serbest muhasebeci mali müşavir bilirkişiye verilmiştir. Bilirkişi---- tarafından tarafların ticari defterleri üzerinde yapılan inceleme sonucunda hazırlanan işbu rapora göre özetle; tarafların incelenen ticari defterlerinin kayıt nizalı bakımından usulüne uygun olduğu, tarafların tacir olduğu ve aralarında ticari ilişki bulunduğu, davacı şirketin davalı şirkete --- miktarlı fatura düzenlediği, davalının ise ---çek ödemesi yaptığı, takip tarihi itibariyle davacının davalıdan ---- alacaklı olduğu, takip öncesi temerrüt gerçekleşmediğinden faiz istenemeyeceği yönünde tespit, hesap ve kanaat bildirilmiştir. Mahkememizce işbu rapor taraf vekillerine usulüne uygun olarak tebliğ edilmiş ve sunulan beyan ve itirazlarda değerlendirilmiştir. Somut olayda dosyada yer alan her iki tarafın --- göre taraflar karşılıklı olarak davaya konu faturayı--- beyan etmiş durumdadır.-----davalının faturayı ticari defterlerini işlediği ve vergi dairesine bildirdiği anlaşılmakla takibe konu borcu ödeme hususunu ispat etmesi gerektiği ortadadır. Buna göre ticari defterlere kaydedilmiş ve vergi dairesine bildirilmiş faturanın akdi ilişkinin varlığını da kanıtladığı kabul edilmektedir. Zira Faturayı teslim aldıktan sonra süresi içinde itiraz ve iade etmeyerek ticari defterlerine kaydeden kimse, bu faturanın mal veya hizmet aldığı için geçerli bir sözleşme ilişkisine göre düzenlendiğini kabul etmiş sayılır ve fatura nedeniyle mal veya hizmet almadığını, bu faturadan dolayı borçlu olmadığını yazılı veya kesin delillerle ispatlaması gerekir. Somut olayda ise davalı taraf borcun çekle ödeme savunmasında bulunmuş olup söz konusu çekin borcun ---- kısmına ilişkin olduğu tespit edilmiş durumdadır. Davalı vekili tarafından ödeme olarak öne sürülen --- çekin ise işbu faturaya ve borca ilişkin olmadığı, dava dışı ------ işlenmiş olduğu, hülasa anılan çekin davacıya teslim edilmediği kanun gereği basiretli davranma yükümlülüğü bulunan davalının bizatihi lehinde ve aleyhinde kesin delil niteliğindeki ticari defterlerinden anlaşılmış durumdadır. Öyleyse çekle ödeme savunmasının bu kısım yönünden dinlenmesi beklenmemelidir. Binaenaleyh; davacı şirketin asıl alacağa ilişkin davasını, TMK'nın 6 ile HMK'nın 190 ve 222/3 maddeleri nazarında her iki tarafın ticari defterlerindeki birbirini doğrulayan kayıtlar, mevcut bilirkişi raporu ve dosyaya mübrez tüm deliller de gözetildiğinde açıkça ispatladığı sonuç ve kanaatiyle; dosyaya sunulan sözü geçen bilirkişi raporunun da gerekçeli, denetime açık, hüküm kurmaya elverişli, yeterli ve yerinde olduğu kabul ve takdir edilerek davacının davasının kısmen kabulü ile, icra takip dosyasına ve taleple bağlılık ilkesi, TBK'nın 117/1 maddesi gereğince temerrütün icra takibiyle oluşması ve TTK'nın 16/1 maddesine göre tarafların tacir sıfatından dolayı alacağa ticari avans faizi uygulanması gerektiği de denetlenip gözetilerek davalı-borçlunun, ---- sayılı takip dosyasına yapmış olduğu itirazının ---- asıl alacak yönünden iptali ile, icra takibinin işbu asıl alacağa takip tarihinden itibaren yıllık--- değişen oranlarda avans faizi uygulanmak suretiyle devamına, fazlaya ilişkin ---- davanın/ talebin ise reddine, karar verilmiştir. Burada yeri gelmişken davacı vekilinin TTK'nın1530.maddesi gereğince işlemiş faize hak kazanıldığına ilişkin iddiasının ve talebinin reddi sebebinin de kısaca açıklanmasında yarar vardır. 6102 Sayılı TTK'nın 1530.maddesi yalnızca mal ve hizmet tedariki amacıyla akdedilen sözleşmelerde, mal veya hizmet karşılığı ödenecek bedelde temerrüde düşüldüğü durumda ve iki ticari işletme arasında akdedilen sözleşmeler bakımından uygulanır. TTK. 1530. maddesi borcunu zamanında ödemeyen borçlunun ihtara gerek olmaksızın temerrüde düşmesi ve faize hak kazanmasını öngörür. Ancak TTK'nın 1530. maddesi mal tedarik sözleşmesine ilişkin olup, satış sözleşmelerine uygulanmaz. İcra takip tarihinden önceki dönem için temerrüt faizine hükmedilmesi TBK'nın 117. maddesi koşullarına bağlı olup icra takip tarihinden önce davalıya temerrüt ihtarı gönderilmesi gerekir.---- Görüldüğü üzere alacağın muaccel olması ile temerrüt birbirinden farklı olgular olmakla birlikte somut olaya ilişkin uyuşmazlık mobilya satışı nedeniyle düzenlenen faturaya dayalı alacak nedeniyle icra takibine yapılan itirazın iptaline ve takibin devamına ilişkin olup, işbu alacak yönünden icra takibinden önce yapılmış bir temerrüt uyarı/ihtarı bulunmadığından işlemiş faiz yönünden talep dinlenmemiştir. -----
Davacı tarafın İcra İnkar Tazminatı İsteğine ilişkin yapılan değerlendirmede ise, Yargıtay'ın kararlılık kazanmış uygulamasına göre itirazın iptali davalarında İİK’nın 67/2. maddesi çerçevesinde alacaklı yararına icra inkar tazminatına hükmedilebilmesi için usulüne uygun şekilde yapılmış bir icra takibinin bulunması, borçlunun süresi içerisinde ödeme emrine itiraz etmesi, alacaklının bir yıl içinde itirazın iptali davasını açması ve davasında haklı çıkarak inkar tazminatı talep etmiş olması gereklidir. Burada borçlunun itirazının kötü niyetle yapılmış olması ve alacağın bir belgeye bağlanmış bulunması koşulları aranmamaktadır. Bu yasal koşullar yanında takibe konu alacağın likit olması da zorunludur. Her uyuşmazlığın kendine özgü somut özelliklerine göre değişmekle birlikte, bir uyuşmazlıkta alacağın likit olup olmadığı belirlenirken, alacak ve onun borçlusu birlikte değerlendirilmelidir. Buna göre likit bir alacaktan söz edilebilmesi için ya alacağın gerçek miktarının belli ve sabit olması ya da borçlusu tarafından belirlenebilmesi için bütün unsurların bilinmesi veya borçlunun borç tutarını tahkik ve tayin etmesinin mümkün bulunması, başka bir ifadeyle borçlunun yalnız başına ne kadar borçlu olduğunu tespit edebilir durumda olması gerekir. Gerek borç gerekse borçlu bakımından bu koşullar mevcut ise ortada likit bir alacak bulunduğu kabul edilmelidir. Somut olayda alacağın gerçek miktarı belli olmasının yanında, davalı taraf da borcunun varlığı ve miktarını açık ve net olarak belirleyip tespit edebilir durumdadır. --- hukuku bakımından tazminatın amacı ışığında, davalının itirazının haksızlığına karar verildiğinden ve davalı-borçlu yönünden icra takip dosyası, faturalar ve ticari defter ve belgelere göre mevcut alacak/borç likit/muayyen olduğundan İcra İflas Kanunu'nun 67/2.maddesi gereğince şartları oluşmakla asıl alacağın---- % 20'si olan--icra inkar tazminatının da davalıdan alınarak davacıya verilmesine hükmedilmesi gerekmiştir.
Öte yandan davalı vekilinin, 2004 sayılı İİK'nın 67/2 maddesi gereğince kötüniyet tazminatına yönelik talebi de; davanın asıl alacağa ilişkin olarak kısmen kabulüne karar verilmesi ve hüküm sonucuna yapılan yargılama ve ispat kurallana göre ulaşılması yanında davacının davalıya ızrar kastıyla ve kötü niyetle takip yaptığına yönelik soyut beyan ve talep dışında hukuki bir tespit ve beyyine bulunmadığından reddedilmiştir.
Yukarıda yapılan açıklamalar ışığında, 6100 Sayılı HMK'nın 332/1 maddesine göre, 323. maddesinde sayılan yargılama giderlerinden sorumluluk ise aynı yasanın 326/2 maddesi gereğince tarafların haklılık durumu ve oranı (kabul-ret) esas alınarak belirlenmiştir. Bu kapsamda Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanununun 18/A maddesi ile Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliğinin 26/2. maddeleri gözetilerek dava öncesi ------- bütçesinden ödenen arabuluculuk ücretinin de kabul ve ret oranına göre karşılıklı olarak taraflardan alınarak hazineye gelir kaydına da karar verilmek suretiyle 6100 Sayılı HMK'nın 26, 297/2 maddesi gereğince aşağıdaki şekilde hüküm ihdas edilmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-)Davanın KISMEN KABUL;KISMEN REDDİNE,
2-)2004 sayılı İİK'nın 67/I maddesi gereğince davalı-borçlunun, ----- dosyasına yapmış olduğu itirazının --- asıl alacak yönünden yapmış olduğu itirazın İPTALİ ile, icra takibinin işbu asıl alacağa takip tarihinden itibaren yıllık %10,00 ve değişen oranlarda avans faizi uygulanmak suretiyle DEVAMINA, fazlaya ilişkin (1.811,69 TL işlemiş faiz ) davanın/ talebin REDDİNE,
3-)Davacının 2004 sayılı İİK'nın 67/II maddesi gereğince icra inkar tazminatı talebinin kabulüyle, asıl alacağın %20'si olan 772,03 TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-)Davalının 2004 sayılı İİK'nın 67/II maddesi gereğince kötü niyet tazminatı talebinin reddine,
5-)Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 263,68 TL karar ve ilam harcının, peşin alınan 68,51 TL peşin harcın ve icra takip dosyasında alınan 28,36 TL harcın mahsubuyla bakiye 166,81 TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
6-Arabuluculuk Kanununun 18/A-(13).maddesi ve Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği’nin 26/2. Maddeleri ile AÜT uyarınca ------bütçesinden ödenen kabul edilen miktar (%68) üzerinden hesaplanan 897,60 TL arabuluculuk ücretinin davalıdan alınarak Hazineye gelir kaydına,
7-)Arabuluculuk Kanununun 18/A-(13).maddesi ve Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği’nin 26/2. Maddeleri ile AÜT uyarınca ------bütçesinden ödenen ret edilen miktar (%32) üzerinden hesaplanan 422,40 TL arabuluculuk ücretinin davacıdan alınarak Hazineye gelir kaydına,
8-)Davacı tarafından yapılan 59,30 TL başvurma harcı 68,51 TL peşin harcı, 8,50 TL vekalet harcı olmak üzere toplam 136,31 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
9-)Davacı tarafından yapılan 38,70 TL posta ücreti ve 800,00 TL Bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 838,70 TL yargılama giderinden davanın kabul (%68) ve ret (%32) oranına göre 570,31 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, kalan kısmın davacı üzerine bırakılmasına, davalı tarafından vekil dışında yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
10-)Davacı kendisini davada vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. 13/1, 13/2 maddeleri uyarınca kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 3.860,18 TL nispi vekalet ücretinın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
11-)Davalı kendisini davada vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. 13/1,13/2 maddeleri uyarınca reddedilen miktar üzerinden hesaplanan 1.811,,69 TL nispi vekalet ücretinın davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
12-)6100 sayılı HMK'nın 333. maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra kullanılmayan gider avansının yatırana iadesine, ( Yazı İşleri Müdürü tarafından Bölge Adliye ve Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri İle Cumhuriyet Başsavcılıkları İdari ve Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmeliğin 207/1 maddesi gereğince resen işlem yapılmasına, )
Dair, davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı; 6100 sayılı HMK.'nın 341/2. maddesi gereğince karar tarihi itibariyle kararın, kabul ve reddedilen miktarlar yönünden ayrı ayrı ( K. 3.860,18 TL < 8.000,00 TL /// R.1.811,68 TL< 8.000,00 TL) İstinaf kanun yoluna başvuru sınırının altında kaldığı anlaşılmakla, KESİN olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.
24/03/2022