14. Hukuk Dairesi 2018/2408 E. , 2018/8515 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 18.02.2010 gününde verilen dilekçe ile ortaklığın giderilmesi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine dair verilen 06.02.2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... ve ... vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, ortaklığın giderilmesi istemine ilişkindir.
Davacı vekili, 473 ada 84, 87 parsel, 474 ada 6, 8, 9, 10 parsel, 175 ada 12, 75, 93 parsel, 179 ada 6 parsel sayılı taşınmazlar üzerindeki ortaklığın aynen taksim olmazsa satış yolu ile giderilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ... vekili 174 ada 9 parsel sayılı taşınmazdaki binanın müvekkiline ait olduğunu bu hususun bedelin paylaşımında dikkate alınmasını istemiştir.
Davacı, 01.11.2013 tarihli celsede 175 ada 75 parsel sayılı taşınmazın davasından feragat etmiştir.
Mahkemece, 175 ada 75 parsel sayılı taşınmaz açısından feragat nedeni ile davanın reddine; diğer parseller açısından davanın kabulü ile satış suretiyle ortaklığın giderilmesine karar verilmiştir.
Hükmü, davalılar ... ve ... vekili temyiz etmiştir.
1)Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve dosya içeriğine göre, mahkeme kararı ve dayandığı gerekçeler usul ve yasaya uygun bulunduğundan yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddiyle, hükmün dava konusu 473 ada 84 parsel, 474 ada 6, 10 parsel, 175 ada 12, 93 parsel, 179 ada 6 parsel sayılı taşınmazlar yönünden ONANMASINA,
2) Paydaşlığın (ortaklığın) giderilmesi davaları iki taraflı, taraflar için benzer sonuçlar doğuran davalardır. Bu davalarda davalı da davacı gibi aynı haklara sahiptir.
Paydaşlığın (ortaklığın) satış yoluyla giderilmesi halinde dava konusu taşınmaz üzerinde bina, ağaç v.s. gibi bütünleyici parçalar (muhdesat) varsa bunların arzla birlikte satılması gerekir. Ancak muhdesatın bir kısım paydaşlara (ortaklara) ait olduğu konusunda tapuda şerh varsa veya bu hususta bütün paydaşlar ittifak ediyorlarsa ve muhdesat arzın değerinde bir artış meydana getiriyorsa bu artışın belirlenmesi için dava tarihi itibariyle arzın ve muhdesatın değerleri ayrı ayrı tespit edilir. Belirlenen bu değerler toplanarak taşınmazın tüm değeri bulunur. Bulunan bu değerin ne kadarının arza ne kadarının muhdesata isabet ettiği yüzdelik (%...) oran kurulmak suretiyle belirlenir. Satış sonunda elde edilecek bedelin bölüştürülmesi de bu oranlar esas alınarak yapılır. Muhdesata isabet eden kısım muhdesat sahibi paydaşa, geri kalan bedel ise payları oranında paydaşlara (ortaklara) dağıtılır.
Bütünleyici parçanın (muhdesat) arzın paydaşlarına (ortaklarına) değil de üçüncü şahsa ait olduğunun anlaşılması halinde bu kimseyi muhdesat sahibi olarak davaya dahil etmek ve ona satış bedelinden pay vermek mümkün değildir.
Somut olayda; mahkemece davanın kabulü ile satış suretiyle ortaklığın giderilmesine karar verilmiş ise de; 173 ada 87, 174 ada 8, 9 parsel sayılı taşınmazlardaki muhtesatların paydaşlardan kimlere ait olduğu belirlenip, muhtesatların bedeli toplam bedele oranlanarak usulüne uygun muhtesat oranlaması yapılmadığı anlaşılmaktadır;
Bu durumda mahkemece, taşınmazlar başında yeniden keşif yapılarak; muhtesatların hangi paydaşlara ait olduğu belirlendikten sonra, uzman bilirkişilerden yukarıda açıklanan yönteme uygun şekilde muhdesat oranlaması yapılması istenerek; bilirkişilerden açık, denetime uygun rapor alınması, satıştan elde edilecek gelirin bu oranlara göre paylaştırılması ve bu hususun açıkça hükümde gösterilmesi gerekir; belirtilen hususlar gözetilmeden eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, hükmün 173 ada 87 parsel ve 174 ada 8, 9 parsel sayılı taşınmazlar yönünden bu nedenle bozulmasına, karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle 473 ada 84, 474 ada 6, 10, 175 ada 12, 93, 179 ada 6 parsel sayılı taşınmazlar yönünden bir kısım davalılar vekilinin temyiz itirazlarının reddiyle hükmün ONANMASINA, (2)numaralı bentte açıklanan nedenlerle 173 ada 87 parsel ve 174 ada 8, 9 parsel sayılı taşınmazlar yönünden hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, 03.12.2018 gününde oybirliği ile karar verildi.