5. Hukuk Dairesi 2020/6020 E. , 2020/9006 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki davada ... 3. Asliye Hukuk Mahkemesi (Asliye Ticaret Mahkemesi sıfatıyla) ve ... 12. Asliye Ticaret Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile dosyada son karar bölge adliye mahkemelerinin faaliyete geçmesinden sonra verilmiş ise de iki farklı bölge adliye mahkemesinin yargı çevresinde kalan mahkemelerce karşılıklı olarak yetkisizlik kararı verilmiş olması ve 5235 sayılı Kanunun 36/3. maddesi gereğince bölge adliye mahkemeleri hukuk dairelerinin görevinin yargı çevresi içerisinde bulunan adlî yargı ilk derece hukuk mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarını çözmek olduğundan yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:
-KARAR-
Dava, taraflar arasında akdedilen hizmet sözleşmesi nedeniyle rücuen alacak isteminden ibarettir.
... 3. Asliye Hukuk (Asliye Ticaret Mahkemesi sıfatıyla) Mahkemesince, davacı ve davalılar .... Limited Şirketi ve ... arasında imzalanan sözleşmenin 37. maddesi özel yetki şartını taşımakta olup, uyuşmalık halinde ... mahkeme ve icra dairelerinin yetkili olduğu hususunun kabul edildiği, hal böyle olunca HMK 17. maddesi gereğince davaya bakma yetkisinin, yetki sözleşmesi gereğince ... Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesi"nde bulunması nedeniyle ve tacirler arasında düzenlenen yetki sözleşmesinde yetkili gösterdikleri mahkemenin yetkisi kesin yetki olarak kabul edildiği ve bu yetkinin kamu düzenine ilişkin olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
... 12. Asliye Ticaret Mahkemesince ise taraflar arasında imzalanan sözleşmenin 37. maddesinde özel yetki şartı bulunmakta olup, uyuşmazlık halinde ... Mahkemeleri ile icra dairelerinin yetkili olduğu hususu kabul edildiği, sözleşmenin tarafları itibarıyla anılan yetki şartının, HMK"nın 17.maddesi hükmüne uygun olup geçerli olduğunu, ne var ki, yetki sözleşmesi ya da sözleşmeye konulan yetki şartı ile belirli bir veya birden fazla mahkemenin yetkili kılınması hususu kesin yetki olarak değerlendirilemeyeceği, bu nedenle mahkemece sözleşmede yer alan yetki şartı kendiliğinden araştırılamayacağı (Yargıtay 3. HD"nin 2014/20059 Esas ve 2015/16891 Karar sayılı ilamı, Yargıtay 20. HD"nin 2018/ 5573 Esas ve 2018/7532 Karar sayılı ilamları), bu noktada irdelenmesi gereken hususun, davalı tarafından yapılan yetki itirazının usulüne uygun olup olmadığı noktasında olup 6100 sayılı HMK"nın 19/4.maddesinde “Yetkinin kesin olmadığı davalarda davalı, süresi içinde ve usulüne uygun olarak yetki itirazında bulunmazsa, davanın açıldığı mahkeme yetkili hale gelir.” denildiği, davalı, yetki itirazında bulunurken, doğru şekilde yetkili mahkemeyi de göstermesi gerektiği, aksi halde yetki itirazı kabul olunmayacağı, somut olayda, yetkili mahkeme olarak taraflarca akdedilen sözleşmede ... Mahkemeleri gösterilmesine rağmen davalının, yetki itirazında, yetkili mahkemenin Uşak Mahkemeleri olduğunu belirttiği, bu durum karşısında, usulüne uygun yetki itirazından söz edilemeyeceği, usulüne uygun bir yetki itirazından bahsedilemeyeceğinden, davaya öncelikle bakan ... 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin davaya bakmakla yetkili olduğu gerekçesiyle karşı yetkisizlik kararı verilmiştir.
Yetki sözleşmesi tacirler veya kamu tüzel kişileri arasında yapıldığı takdirde HMK"nın 17. maddesi uyarınca geçerlidir. Yalnızca tacirler ve kamu tüzel kişileri, aralarında doğmuş veya doğabilecek uyuşmazlık hakkında bir veya birden fazla mahkemeyi yetkili kılabilir. Bu yeni düzenleme, 01.10.2011 tarihinden sonra açılacak davalar bakımından uygulanmakla birlikte, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 19. maddesinin 2. bendi “Yetkinin kesin olmadığı davalarda, yetki itirazının, cevap dilekçesinde ileri sürülmesi gerekir. Yetki itirazında bulunan taraf, yetkili mahkemeyi; birden fazla yetkili mahkeme varsa seçtiği mahkemeyi bildirir. Aksi takdirde yetki itirazı dikkate alınmaz.” hükmünü içermektedir.
Mahkemece re"sen yetkisizlik kararı verilebilecek haller, dava şartı olan, kesin yetki halleridir. HMK"nın 18. maddesi kesin yetkinin olduğu hallerde tarafların yetki sözleşmesi yapamayacaklarını açıkca düzenlemiştir. Bu nedenle yetki sözleşmesi kesin yetkinin olduğu hallerde yapılamaz. Yetki sözleşmesinin yapılmış olması da resen yetkisizlik kararı verilebilecek hallerden değildir.
Somut olayda, kesin yetki durumu bulunmadığından ve davalı taraf yetki itirazlarında ""sözleşmede gösterilen ... mahkemelerinin yetkili olduğunu"" ileri sürmediğinden, davanın ilk açıldığı ... 3. Asliye Hukuk (Asliye Ticaret Mahkemesi sıfatıyla) Mahkemesi yetkili hale gelmiştir. Bu durumda uyuşmazlığın, davanın ilk açıldığı ... 3. Asliye Hukuk (Asliye Ticaret Mahkemesi sıfatıyla) Mahkemesince görülüp çözümlenmesi gerekmektedir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince ... 3. Asliye Hukuk (Asliye Ticaret Mahkemesi sıfatıyla) Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 02/11/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.