19. Hukuk Dairesi 2016/3675 E. , 2016/13268 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
DAVACILAR : 1-...Dış Tic. A.Ş. 2-Mega Dış Tic. A.Ş. vek. Av. ...
DAVALILAR : 1-... Çelik Boru San. A.Ş. vek. Av. ... .... 2-... Çelik Boru San. A.Ş. vek. Av. ... 3-.... Boru San. ve Tic. A.Ş. vek. Av. ...
Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün davalı .... vekilince duruşmalı, diğer davalılar .... Çelik Borusan A.Ş. ve Borusan Mannesmann Boru San. ve Tic. A.Ş. vekilince duruşmasız olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Belli günde davacılardan ... Dış Tic. A.Ş. vek. Av. .... ile davalılar... Borusan A.Ş. ve ... Boru San. ve Tic. A.Ş. vek. Av. ... , davalı .... vek. Av. ... gelmiş, başka gelen olmadığından onun yokluğunda duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlenildikten ve temyiz dilekçesinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
-KARAR-
Davacılar vekili, müvekkillerinin 30/12/2004 ve 26/10/2009 tarihli sözleşme uyarınca davalıların oluşturduğu konsorsiyumun Cezayir sınırları dahilindeki tek yetkili temsilcisi olarak görev yaptığını, müvekkillerinin 09/12/2009 tarihinde konsorsiyum üyelerinin yazılı isteği üzerine ...de yerleşik ... firmasının .... 09/09 nolu ihalesine davalılar adına teklif verdiğini ve müvekkillerinin davalıların aracı acentesi olarak söz konusu ihaleye ilişkin her türlü görevlerini yerine getirdiğini, Cameg 09/09 nolu ihalenin 15/09/2011 tarihinde sonuçlandığını ve ihalenin 8.204.288 USD"lik kısmının davalıların oluşturduğu konsorsiyumun üzerinde kaldığını böylelikle müvekkillerinin bu işle ilgili komisyon hakkının kesinleştiğini, taraflar arasındaki sözleşmenin 7. maddesinde "... Sözleşmenin yüyürlükte kaldığı süre içinde bu sözleşme kapsamındaki işlerle ilgili verilen tekliflerden herhangi birinin neticelenmesi halinde tarafların bu sözleşmeden doğan yükümlülükleri sadece ilgili işler ile bağımlı kalmak kaydı ile devam eder" denildiğini, bu hüküm uyarınca müvekkillerine ödenmesi gereken komisyon alacağının tahsili için giriştiği icra takibinin davalıların haksız itirazı üzerine durduğunu ileri sürerek itirazın iptali ile takibin asıl alacak ve asıl alacağa işletilecek temerrüt faizi ile birlikte devamına ve %20 icra inkar tazimatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılar ... Çelik Borusan A.Ş. ve ... Boru San. ve Tic. A.Ş. vekili, davacılar tarafından temsilcilik sözleşmesi kapsamında Cameg 09/09 ihalesine teklif verilmemiş, 09/12/2009 tarihli işlemler konsorsiyum üyelerinin mali kapasitelerini teknik yetenek ve yeterliliklerini ihaleye katılmak için genel uygunluklarının değerlendirilmesi amacı ile ön yeterliliğe ilişkin evrakların ... Firmasına sunulmasından ibaret olduğunu, davacıların ... Firmasına ilettiği belgelerin teknik bilgi ve verilerden başka bir şey olmayıp ticari teklif içermediğini, bu tarihte ihalenin yapılıp yapılmayacağının ve ne zaman yapılacağının belli olmadığını, ihaleye teklifin 28/08/2011 tarihli ihale şartnamesi uyarınca bizzat konsorsiyum tarafından teklif verilen ihalenin 15/09/2011 tarihinde yapıldığını, 31/12/2010 tarihinde sona eren temsilcilik sözleşmesi kapsamında davacıların Cameg 09/09 ihalesine ilişkin komusyon alacaklarının doğmadığını, sözleşmenin 7. maddesinde sözleşme kapsamındaki işlerle ilgili verilen tekliflerden herhangi birinin sonuçlanması halinde, denilmekte olduğunu, sözleşme süresi içerisinde davacılar tarafından verilmiş bir teklif bulunmadığını, davacıların kendi beyanları ile sabit olduğu üzere davacıların komisyon tutarının belirlenmesi yargılamayı gerektirdiği için icra inkar tazminatı isteğinin haksız olduğunu ileri sürerek, davanın reddini ve davacıların %20 tazminata mahkum edilmesini istemişlerdir.
Davalı ... San. Tic. A.Ş. vekili, davacıların Cameg 09/09 nolu ihalesine sunduğu belgelerin başvuru belgesi niteliğinde olduğu, bu belgelerin sunulmasının teklif sunulması anlamına gelmediği, taraflar arasındaki sözleşmenin 4 ve 7. Maddeleri anlamında sunulmuş bir teklif söz konusu olmadığından davacıların komisyona hak kazanmalarının söz konusu olmadığını, davacıların haksız kazanç almak için ... Asliye Ticaret Mahkemesinde açtıkları davada davacıların aracı acenti olmadığı bilirkişi tarafından saptanmış olmasına rağmen davanın kabulüne karar verildiği, bu kararın temyiz edildiği, ileri sürerek davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, yapılan yargılama, toplanan deliller ve benimsenen bilirkişi raporuna göre; taraflar arasındaki sözleşmenin 4. maddesinde; "İş bu sözleşme tarihinden önce teknik ya da ticari teklifleri verilmiş olan ...Cameg ihalelerinde maksimum limit 500.000 USD olarak uygulanacaktır" hükmüne yer verildiği, komisyon alacağı için teknik ya da ticari teklifin yeterli görüleceği açıkça hüküm altına alınmış bulunduğu, yine ihale şartnamesinin 9.1 maddesi hükmünde de; teklif sahibinin belirlenen geçerlilik süresi içerisinde teklifini geri çekmesi veya teknik teklifi kabul edilebilir ve belirlenen bir sürede ticari teklifi verme yükümlülüğünü yerine getirmezse teminat mektubunun irad kaydedilebileceği öngörüldüğü, teknik teklif mektubunda da teknik teklifin kabul edilmesi halinde belirlenen süre içinde ticari teklif vermeyi taahhüt ediyoruz hükmüne yer verildiği, böylece ihalenin 2 aşamalı olarak gerçekleştirildiği ve ilk aşamada teknik tekliflerin, 2 aşamada ise ticari tekliflerin yapıldığı, teknik teklifte başarılı bulunanların ticari teklif yapmak üzere davet edildikleri, bu durum karşısında davacılar tarafından yapılan başvurunun ticari teklif verebilmenin bir ön şartı olarak hukuki sonuç doğuran bir teknik teklif olduğu, yapılan bu işlemler olmadan davalıları ticari teklif sunmalarının mümkün bulunmadığı davacıların yapmış oldukları bu başvurunun davalılar açısından da bir yükümlülük doğurduğu, şartnamenin 9.1 maddesi hükmünde ve teknik teklif mektubunda bu yükümlülüğün açıkça öngörüldüğü, başvuru ile birlikte 3 adet teminat mektubu verilmesinin ve mektupların sürelerinin de 3 kez uzatılmış olmasının bu hususları doğruladığı, sözleşmenin 7. maddesi uyarınca davacıların komisyon talep etme haklarının bulunduğu gerekçesiyle davanın kabulüne, toplam FOB satış tutarı olan 7.900.482,35 USD"nin sözleşmenin 3. maddesi uyarınca %2,5 oranındaki komisyon alacağının 197.512 USD olarak hesaplandığı ancak davacıların gerek takipte yer alan asıl alacak miktarı gerekse davaya esas teşkil eden miktar yönünden 195.000 USD üzerinden talepte bulunmuş olmaları karşısında talep miktarı ile bağlı sayılmaları gerektiğinden takibin 195.000 USD üzerinden devamına ve alacak likit olduğundan davacı yararına %20 icra inkar tazminatına karar verilmiş, hüküm davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalılar vekillerinin yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun bulunan hükmün ONANMASINA, vekili Yargıtay duruşmasında hazır bulunan davacılardan Mega Dış Tic. A.Ş. yararına takdir edilen 1.350,00 TL duruşma vekalet ücretinin davalılardan müteselsilen alınarak davacılardan ... Dış Tic. A.Ş."ye ödenmesine, aşağıda yazılı onama harcının temyiz edenden alınmasına, 11/10/2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.