MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay bozma ilamında özetle; "Mahkemece yapılan araştırmanın yetersiz olduğu belirtilerek, yöntemince mera araştırması yapılması, dava konusu parsellerin Toprak Tevzi Komisyonunca düzenlenen mera paftası içinde kalıp kalmadığının belirlenmesi, bundan sonra toplanan ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmesi" gereğine değinilmiştir. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kısmen kabulüne, 222 ada 40 parsel sayılı taşınmazın 04.05.2015 havale tarihli teknik bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen 4.724,54 metrekarelik bölümü ile 222 ada 75 parsel sayılı taşınmazın aynı raporda (D) harfi ile gösterilen 10.350,64 metrekarelik bölümünün dosya arasında bulunan veraset ilamındaki hisseler oranında davacılar adına tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda, 222 ada 40 parsel sayılı taşınmazın 04.05.2015 havale tarihli teknik bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen 4.724,54 metrekarelik temyize konu bölümü ile 222 ada 75 parsel sayılı taşınmazın aynı raporda (D) harfi ile gösterilen 10.350,64 metrekarelik temyize konu bölümünün mera vasfında olmayıp tarım arazisi niteliğinde olduğu, taşınmaz bölümleri üzerinde davacılar lehine zilyetlikle iktisap koşullarının oluştuğu gerekçesiyle yazılı olduğu şekilde karar verilmiş ise de; yapılan araştırma inceleme ve uygulama hüküm için yeterli bulunmamaktadır. Hükmüne uyulan bozma ilamında, dava konusu taşınmazların bulunduğu yerde 1964 yılında yapılan toprak tevzii çalışmalarında, taşınmazların 2884 ve 2885 numaralı belirtmelik parseli olarak sınırlandırıldıkları, belirtmelik tutanağında taşınmazların işgalcisinin ... olduğunun belirtildiği, yine belirtmelik tutanağının kapsamına göre taşınmazların meradan elde edildiği ve taşınmazların sınırında 74 parsel sayılı mera parselinin de bulunduğu gözetilerek, Mahkemece yöntemince mera araştırması yapılması, taşınmazların sınırında bulunan 74 parsel sayılı taşınmazdan elde edilip edilmediğinin belirlenmesi, toprak tevzii çalışmalarının yapıldığı 1964 yılından önceki zilyetliğin başlangıç ve süresinin araştırılması gereğine değinilmiştir. Bozmaya uyulmakla taraflar yararına usuli müktesep hak oluşur. Bu hakkın zedelenmemesi için bozma ilamında işaret edilen hususların eksiksiz olarak yerine getirilmesi gerekir. Ne var ki, Mahkemece yöntemince mera araştırması yapılmadığı gibi, davacılar lehine 3402 sayılı Yasa"nın 14 ve 46/1. maddesinde belirtilen şartların oluşup oluşmadığı tereddütsüz şekilde belirlenmemiştir. Bozma sonrasında mahallinde yapılan keşifte dinlenen yerel bilirkişi ..., taşınmazların 1964 yılından önceki kullanım durumunu bilmediğini ancak taşınmazların mera vasfında olmadığını, diğer yerel bilirkişi ... ise davacılar murisi ...’yi tanıdığını, ...’nin dava konusu taşınmazları kullanıp kullanmadığını bilmediğini beyan etmiş olmasına rağmen, taşınmazların 1964 yılından önceki niteliğinin ve kullanım durumunun ne olduğu hususlarında bilgi sahibi olabilecek durumda olan yerel bilirkişiler tespit edilmek suretiyle mahallinde yeniden keşif yapılmamış, taşınmazlara ait toprak tevzii paftası getirtilip mahallinde uygulanmak suretiyle, teknik bilirkişiden toprak tevzi paftasının ölçeği ile ... paftası ölçeği eşitlenerek ve çakıştırma yapılmak suretiyle taşınmazların temyize konu bölümlerinin tevzi haritasındaki konumunu gösteren denetime açık krokili rapor aldırılmamış, taşınmazların temyize konu bölümlerinin niteliğinin ve kullanım durumunun tespiti amacıyla hava fotoğraflarından da yararlanılmamıştır. Öte yandan, davacılardan ... yargılama sırasında vefat etmesine rağmen mirasçıları davaya dahil edilmemiştir. Bu şekilde eksik inceleme ile hüküm kurulamaz.
Doğru sonuca ulaşılabilmesi için; davacılardan ... mirasçılarını davaya dahil etmesi için davacı tarafa süre verilmeli, dava dilekçesi ve duruşma günü mirasçılara tebliğ ettirilerek davaya dahil edilmeli, bu yolla taraf teşkili sağlanmalı, bundan sonra taşınmazların bulunduğu bölgede 1964 yılında toprak tevzii çalışması yapıldığı gözetilerek, 1964 yılından geriye doğru 15-20-25 yıl öncesine ait 3 ayrı tarihli stereoskopik hava fotoğrafları getirtilip dosya ikmal edildikten sonra, mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan, taşınmazların bulunduğu köyde ve komşu köylerde ikamet eden şahıslar arasından seçilecek 3’er kişilik yerel bilirkişi kurulu, aynı yönteme göre tespit edilecek taraf tanıkları, hayatta iseler belirtmelik tutanağında imzaları bulunan bilirkişiler, teknik bilirkişi, jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişi ve 3 kişilik ziraat mühendisleri kurulu huzuruyla yeniden keşif yapılmalıdır. Yapılacak keşifte yerel bilirkişi, belirtmelik bilirkişileri ve tanıklardan, taşınmazların temyize konu bölümlerinin geçmişte ne durumda bulunduğu, kime ait olduğu, kimden nasıl intikal ettiği, kim tarafından, ne zamandan beri, ne suretle kullanıldığı, taşınmazların öncesinin geleneksel biçimde kullanılan kadim mera, yaylak veya kışlak olup olmadığı, Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden olması halinde, imar-ihyaya konu edilip edilmedikleri, imar-ihyaya konu edilmiş iseler ihyanın hangi tarihte bitirildiği etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı; taşınmazlara uygulanan ... tapuları tek tek yerel bilirkişi yardımı ve teknik bilirkişi eli ile uygulanmalı; mahkemece yapılacak gözlem tutanağa geçirilmeli; bilirkişi ve tanık sözleri komşu parsel tutanak ve dayanakları ile denetlenmeli; yerel bilirkişi ve tanıkların sözleri arasında doğabilecek çelişkiler, gerektiğinde yüzleştirme yapılarak yöntemince giderilmeli; teknik bilirkişiden keşif ve uygulamayı denetlemeye elverişli, toprak tevzi paftası ölçeği ile ... paftası ölçeği eşitlenerek ve çakıştırma yapılmak suretiyle taşınmazların temyize konu bölümlerinin tevzi haritasındaki konumunu gösteren denetime açık krokili rapor alınmalı; 3 kişilik ziraat mühendisleri kurulundan taşınmazların temyize konu bölümlerinin toprak yapısı ve niteliğini, zirai durumunu, üzerlerinde sürdürülen zilyetliğin şekli ve süresini, mera, yaylak veya kışlak vasfı taşıyıp taşımadıklarını, taşınmazların sınırlarında bulunan mera ile aralarında doğal ya da yapay ayırt edici bir sınır bulunup bulunmadığını, meradan açma yerlerden olup olmadığını, taşınmazların temyize konu bölümleri ile geriye kalan bölümlerinin ne şekilde ayrıldığını belirtir ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; taşınmazların her yönünden tüm özelliklerini gösterir fotoğrafları çektirilmeli; jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişiye yukarıda belirtilen tarihlerde çekilmiş hava fotoğrafları üzerinde uygulama yaptırılarak, taşınmazların 1964 yılı ve öncesindeki kullanım durumunu, niteliğini, sınırlarının oluşup oluşmadığını, mera, yaylak veya kışlak vasfında olup olmadıklarını belirtir ayrıntılı ve gerekçeli rapor aldırılmalı; belirtilen şekilde yapılan uygulama sonunda dava konusu taşınmazlarda, ... Kanunu’nun 46/1, 14 ve devamı maddelerinde sözü edilen kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle mülk edinme koşullarının davacı taraf lehine gerçekleşip gerçekleşmediği tartışılmalı ve hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmelidir. Mahkemece bu yönler göz ardı edilerek eksik inceleme ile karar verilmesi isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 02.04.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.