MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki tasarrufun iptali davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davacı vekili, davalı ... İnş. Gıda. Teks. Elkt. Sağ. İth. İhr. A.Ş. vekili ve davalı ... İnş. Mad. San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:

-K A R A R-

Davacı vekili; davalı ... Mermer İnşaat Taahhüt San. Ltd. Şti"ne ait kesinleşmiş amme alacağından dolayı icra takibi yapıldığını, borç süresi içinde ödenmediğinden ilgili şirket hakkında haciz varakaları düzenlendiğini, şirketin 26/03/2013 tarihi itibariyle 524.717,38 TL vadesi geçmiş ve kesinleşmiş vergi borcunun bulunduğunu, şirket faaliyette olmadığından ve borcunu karşılayacak emtia ve demirbaşı bulunmadığından, vergi borçlarını ödeme gücünün olmadığının anlaşıldığını, ancak ... Mermer İnşaat Taahhüt San. Ltd. Şti"nin Enerji Tabi Kaynaklar Bakanlığı Maden İşleri Genel Müdürlüğü ... Merkez ... Köyü sınırlarında bulunan ... ruhsat numaralı II B Grubu işletme ruhsatlarını, ... İnş. Mad. San. ve Tic. Ltd. Şti"ne devrettiğini, Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı Maden işleri Genel Müdürlüğünün Davraz Vergi Dairesine yazdığı 04/04/2013 tarih ve ... sayılı yazılarında sicil ... sayılı ruhsat sahasının 24/04/2008 tarihinde ... İnş. Mad. San. ve Tic. Ltd. Şti"ne 31/05/2011 tarihinde de ... İnş. Gıda Mad. Teks. Elek. Sağ. İtl. İhr. San. ve Tic. A.Ş"ye devredildiğini, sicil ... sayılı ruhsat sahasının 14/04/2008 tarihinde ... İnş. Mad. San. ve Tic. Ltd. Şti"ne devir edildiğinin bildirildiğini, ... Merkez ... Köyü Sınırlarında bulunan ... ruhsat numaralı II B Grubu işletme ruhsatlarının ... İnş. Mad. San. ve Tic. Ltd. Şti"ne muvazaalı ve alacaklılardan mal kaçırma kastı ile devredildiğini belirterek söz konusu maden ruhsatlarının devrine ilişkin tasarruflarının iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı ... İnş. Gıda Teks. Elek. Sağ. İth. İhr. A.Ş. vekili; davaya konu arama ruhsatlarının devir işlemlerinin muvazaaya dayanmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
Davalı ... İnş. Mad. San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili; davacı Hazine tahsil dairesinin borçlu ... Mermer İnş. Taah. San. Ltd. Şti"den alacağını tahsil edebilmek için tüm kanun yollarını uygulamadığını, davaya konu arama ruhsatlarının devir işlemlerinin muvazaaya dayanmadığını beyanla davanın reddini savunmuştur.
Davalı ... Mermer İnş. Taah. San. Ltd. Şti. temsilcisi yargılama sırasındaki beyanlarında davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, toplanan delillere göre; davanın kısmen esastan kabulüne, kısmen esastan reddine, Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı Maden İşleri Genel Müdürlüğü ... Merkez ... Köyü sınırlarında bulunan ... sicil sayılı II-B grubu işletme ruhsatının ... Mermer İnşaat Taahhüt Sanayi Ltd. Şti. tarafından ... İnşaat Madencilik Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti"ye; ... İnşaat Madencilik Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. tarafından ... İnşaat Gıda Tekstil Elektronik Sağlık İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketine devri tasarruflarının iptaline, Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı Maden İşleri Genel Müdürlüğü ... Merkez ... Köyü sınırlarında bulunan ... sicil sayılı II-B grubu işletme ruhsatının ... Mermer İnşaat Taahhüt Sanayi Ltd. Şti. tarafından ... İnşaat Madencilik Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti"ye devri tasarrufunun iptaline, davacıya iptal edilen tasarruflarla ilgili olarak; 71.937,00 TL vergi alacağı ile sınırlı olmak üzere cebri icra yetkisi tanınmasına karar verilmiş; hüküm, davacı vekili, davalı ... A.Ş. vekili ve davalı ... Ltd.Şti. vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dava İİK’nun 277 ve devamı maddelerine dayalı olarak açılan tasarurfun iptali davasına ilişkindir.
Bu davalarda amaç, borçlunun haciz yada iflasından önce yaptığı ve aslında geçerli olan bazı tasarrufların geçersiz ya da "iyiniyet kurallarına aykırılık" nedeniyle alacaklıya karşı sonuçsuz kalmasını ve dolayısıyla o mal üzerinden cebri icraya devamla alacağın tahsilini sağlamaktır.
Tasarrufun iptali davalarında 3. kişinin borçludan satın aldığı malı elinden çıkarması ve satın alan dördüncü kişinin davaya dahil edilmemesi ya da davaya dahil edilmekle birlikte iyi niyetli olduğunun anlaşılması halinde İİK’nın 283/2 maddesi uyarınca bedele dönüşen davada üçüncü kişinin dava konusu malı elinden çıkardığı tarihteki gerçek değeri oranında bedelle sorumlu tutulması gerekir. Öte yandan dava koşullarından olan taraf teşekkülü yargılamanın her aşamasında resen dikkate alınması gereken bir husustur.
Somut olayda, dosya içeriğinden, dava konusu ... numaralı maden ruhsatının 24/04/2008 tarihinde davalı ... Şti"ne devredildiği ancak 09/12/2013 tarihinde de davalı ... Şti. tarafından dava dışı ... Mad. Mak. İnş. İth. İhr. San. ve Tic. A.Ş"ye devredildiği anlaşılmaktadır.
Bu durumda, mahkemece davacıdan, söz konusu ruhsatın davalı ... İnş. Mad. San. ve Tic. Td. Şti. tarafından devredildiği dördüncü kişi konumundaki ... Mad. Mak. İnş. İth. İhr. San. ve Tic. A.Ş"ye davayı yöneltip yöneltmeyeceği ya da bedele dönüştürüp dönüştürmeyeceği sorularak oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekmektedir.
Mahkemece, resen dikkate alınması gereken bu durumun göz ardı edilerek, infaz kabiliyeti olmayacak şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olmuştur.
2-Dava konusu edilen; ... numaralı ruhsat yönünden ise; dosya kapsamında yer alan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Maden İşleri Genel Müdürlüğünün 21/11/2013 havale tarihli yazısına göre; 3213 sayılı Maden Kanununun 24/11 maddesi, Geçici 16. maddesi ve Yönetmeliğin Geçici 8. maddesi gereği 06/11/2012 tarih ve 1288 sayılı Makam Oluru kapsamında 20/10/2012 tarihi itibariyle dava konusu ... numaralı maden ruhsatının iptal edildiği anlaşılmaktadır.
Bu durumda sözü edilen bu maden ruhsatı yönünden de davanın konusu kalmadığından, konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerekirken hatalı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.
3-Bozma neden ve şekline göre davacı vekili, davalı ... A.Ş. vekili ve davalı ... Ltd.Şti. vekilinin temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
SONUÇ:Yukarıda (1) ve (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle hükmün res’en BOZULMASINA, (3) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacı vekili, davalı ... İnş. Gıda Teks. Elk. Sağ. İth. İhr. A.Ş. vekili ve davalı ... İnş. Mad. San. ve Tic. Ltd. Şti. vekilinin temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalılar ... İnş. Gıda Teks. Elk. Sağ. İth. İhr. A.Ş. ve ... İnş. Mad. San. ve Tic. Ltd. Şti."ye geri verilmesine 09/12/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.