MAHKEMESİ :... MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay bozma ilamında özetle; “komşu 41 parsel sayılı taşınmaz hakkındaki kesinleşmiş dava dosyasının getirtilerek incelenmesi ve davalı lehine zilyetlikle kazanım koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediğinin ayrıntılı şekilde araştırılması” gereğine değinilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, dava konusu 42 parsel sayılı taşınmazın ... tespitinin iptali ile davacı ... adına tapuya tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, davalının dayandığı tespite esas tapu kaydının çekişmeli taşınmazı kapsamadığı ve davalı yararına zilyetlikle kazanım koşullarının oluşmadığı kabul edilerek yazılı şekilde karar verilmiş ise de, yapılan inceleme, araştırma ve uygulama hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır. Bozma ilamına uyulmakla, taraflar yararına usuli kazanılmış hak oluşacağı gibi, mahkemeye de bozma ilamı doğrultusunda işlem yapma zorunluluğu doğar. Kazanılmış hakkın zedelenmemesi için bozma gereklerinin usulüne uygun şekilde ve eksiksiz olarak yerine getirilmesi zorunludur. Somut olayda, uyulmasına karar verilen bozma ilamında çekişmeli taşınmazın tespite esas Temmuz 1953 tarih ve 89 sayılı tapu kaydının kapsamı dışında kalması nedeniyle komşu 41 parsel sayılı taşınmaza ilişkin dava dosyası da getirtilmek suretiyle davalı hakkında ayrıntılı şekilde zilyetlik araştırması yapılması gerektiği belirtilmiştir. Mahkemece, biri bozma öncesinde, diğeri de bozma sonrasında olmak üzere mahallinde iki defa keşif yapılmış olup, her iki keşifte dinlenen tanık ve yerel bilirkişiler genel olarak çekişmeli taşınmazın öncesinin dava dışı ... isimli kişiye ait olduğunu, onun 1949 yılında vefat etmesinden sonra taşınmazın mirasçısı ... tarafından kullanıldığını, ... Noterliği’nin 23.11.1960 tarih ve 7107 yevmiye sayılı “Resen Zilyetliğin Devri ve Satış Vaadi Sözleşmesiyle” ...i’nin kendi adına asaleten küçük çocuğu ...’ya velayeten çekişmeli taşınmazı tespit maliki ...’e satarak zilyetliğini teslim ettiğini, satın aldığı tarihten bugüne kadar da taşınmazın tespit maliki ... tarafından kullanıldığını beyan etmişlerdir. Hal böyle olmasına rağmen mahkemece iş bu dosyadaki yerel bilirkişi ve tanık beyanlarına değil komşu 41 parsel sayılı taşınmaza ilişkin dava dosyasında dinlenen tanık ve yerel bilirkişilerin aksi yöndeki beyanlarına itibar edilmiş, bu beyanlara neden üstünlük tanındığının gerekçesi de karar yerinde açıklanmamıştır. Öte yandan, keşifte dinlenen yerel bilirkişi ve tanıkların beyanları ile düzenlenen teknik bilirkişi raporları 1960 tarihli satış senedinden önceki zilyetlik durumunu ve taşınmazın niteliğini açıklamaktan uzak ve yetersiz kalmışlardır. Yine, dava konusu taşınmazın evveliyatı, kullanım süresi ile niteliğini en iyi belirleme yöntemi hava fotoğrafları olduğu halde, Mahkemece hava fotoğrafları getirtilerek uzman bilirkişi marifetiyle inceleme de yaptırılmamıştır. Böylesine eksik ve yetersiz bir araştırmaya dayalı olarak karar verilemez.
Hal böyle olunca öncelikle ... tespit tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ilişkin varsa hava ve uydu fotoğrafları ilgili kurumlardan getirtilerek dosya arasına konulmalı, daha sonra mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek üç kişilik yerel bilirkişi kurulu, tespit bilirkişileri ve taraf tanıkları ile fen, ziraat ve jeodezi-fotogrametri uzmanı bilirkişinin katılımı ile yeniden keşif yapılmalıdır. Taşınmaz başında yapılacak keşifte, yerel ve tespit bilirkişileri ile taraf tanıklarından, çekişmeli taşınmazın ... tespit tarihinden ve 1960 yılındaki satış işleminden önce ne durumda bulunduğu, kime ait olduğu, kimden kime nasıl intikal ettiği, kim tarafından ne zamandan beri hangi hakka istinaden kullanıldığı, zilyetliğin nizasız ve fasılasız şekilde sürdürülüp sürdürülmediği hususları etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, bilirkişi ve tanık sözleri komşu parsel tutanak ve dayanakları ile denetlenmeli, beyanlar arasında çelişki oluştuğu takdirde gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle çelişki giderilmeli, çelişkinin giderilememesi halinde hangi beyana neden üstünlük tanındığının gerekçesi karar yerinde açıklanmalı, ziraat bilirkişisinden çekişmeli taşınmazın ... tespit tarihi ve öncesindeki niteliği, toprak yapısı, bitki örtüsü ile ... tespiti öncesinde tarım arazisi olarak kullanılıp kullanılmadığı ve zilyetliğin ne şekilde sürdürüldüğü hususlarında ayrıntılı rapor alınmalı, yine yukarıda belirtilen tarihlerde çekilmiş hava ve uydu fotoğrafları üzerinde stereoskop aletiyle inceleme yaptırılarak, çekişmeli taşınmazın hava ve uydu fotoğrafları üzerindeki konumunun ve niteliğinin belirlenmesine çalışılmalı, çekişmeli taşınmazın dört yönden çekilmiş panoramik fotoğrafları dosya arasına konulmalı, fen bilirkişisine keşfi takibe imkan verir ayrıntılı rapor ve kroki düzenlettirilmeli, bundan sonra 3402 sayılı Yasa"nın 14.maddesindeki koşulların ... tespit tarihi itibariyle davalı yararına oluşup oluşmadığı karar yerinde tartışılmalı, iddia ve savunma çerçevesinde toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Eksik incelemeyle yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulüyle hükmün BOZULMASINA, 02.04.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.