14. Hukuk Dairesi


MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi


Taraflar arasındaki asıl dava, 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 736. maddesinde düzenlenen alım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil, karşı dava ise taraflar arasında imzalanan 27/10/2003 tarihli iştira sözleşmesinin iptali davasından dolayı dairemizin bozma ilamına uyularak mahal mahkemesinden verilen yukarıda gün ve sayısı yazılı hükmün Dairemizin 28/09/2020 gün ve 2020/21 Esas, 2020/5522 Karar sayılı ilamı ile bozulmasına karar verilmişti. Süresi içinde davalı- birleştirilen dava davacısı ... Ltd. Şti. vekili tarafından kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla, dosya içerisindeki bütün evrak incelenerek gereği düşünüldü:
_ K A R A R _
Asıl dava, 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 736. maddesinde düzenlenen alım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil, birleştirilen dava ise, taraflar arasında imzalanan 27/10/2003 tarihli iştira sözleşmesinin iptali istemine ilişkindir.
Davacı vekili, müvekkilinin davalı ile 27.03.2003 tarihli alım sözleşmesi yaptıklarını, davaya konu 1919 ada 1 parsel sayılı taşınmaz üzerindeki 15, 16, 21, 22 ve 56 No"lu dublekslerin toplamda 15.000,00TL bedel karşılığında satışının kararlaştırıldığını, davalı tarafa 11.02.2013 tarihinde ihtar çekildiğini, davalının devre yanaşmadığını, satış bedelini depo etmeye hazır olduklarını ileri sürerek; dava konusu taşınmazların tapu kaydının iptali ile davacı şirket adına tescilini talep etmiştir.
Davalı ..... Tic. Ltd. Şti. vekili, davayı açan şirketin dava açmaya ehliyetinin bulunmadığını, alım sözleşmesi alıcısının .... olmasına rağmen ihtarnameyi keşide eden ... Kart Pazarlama A.Ş. olduğunu dile getirerek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmü davalı ... ve Turizm İşl. San. Tic. Ltd. Şti vekilinin temyiz etmesi üzerine Dairemizin 23.06.2015 tarih ve 2014/13437 Esas 2015/7002 Karar sayılı ilamı ile’’ Davalı vekilinin 01.07.2014 tarihli oturumda mazeret dilekçesi göndermiş olduğu, mahkemece de mazeret dilekçesi verildiği tutanağa geçirilmiş olmasına rağmen mazerete ilişkin bir karar verilmediği, davalı vekilinin 01.07.2014 tarihli mazeret dilekçesinin kabulüne ya da reddine karar verilmeksizin yargılamaya devam olunarak hüküm kurulmak suretiyle davalı tarafın savunma hakkının kısıtlandığı’’ gerekçesi ile hükmün bozulmasına karar verilmiştir,
Bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sırasında, davalı tarafından davacıya karşı satış sözleşmesinin feshi için dava açması üzerine, Kuşadası 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2016/93 Esas ve 2017/125 Karar sayılı dosyası ile açılan dava eldeki dosya ile birleştirilmiştir.
Birleştirilen dosya davacısı ... ve Turizm İşl. San. Tic. Ltd. Şti. vekili; davacı şirket ile davalı ... Yayıncılık ve Reklamcılık A.Ş. arasında 16/10/2003 tarihli devre mülk satış sözleşmesi imzalandığını, bu şirketin daha sonra ... Kart Pazarlama A.Ş."ye devredildiğini, sözleşmenin C-1 maddesinde davacı şirkete ait olan 1910 ada 1 parsel sayılı taşınmaz üzerinde bulunan Club Gülden Bird isimli tesislerde yer alan 400 adet devre mülkün nihai kullanıcıya satışı konusunda ..."nın yetkilendirildiğini, davalı şirketin bu sözleşme ile 400 adet devre mülkün satışını gerçekleştirme yükümlülüğü altına girdiğini, ancak 16/10/2013 tarihli sözleşmenin imzalandığı esnada sözleşme konusu 400 adet devre mülk fiilen hazır olmadığı için davalı şirketin herhangi bir nedenle sorumluluk altına girmesi halinde teminat olarak davacı şirkete ait 5 adet taşınmaz üzerine davalı şirket lehine iştira hakkının konulması hususunda tarafların anlaştığını, bu hususta Aydın 1. Noterliğinin 27/10/2003 tarih 09253 yevmiye sayılı düzenleme şeklinde iştira (satın alım) sözleşmesinin akdedildiğini, sözleşme teminat amaçlı olduğu için herhangi bir ödeme yapılmadığını, bu sözleşme doğrultusunda 1910 ada 1 parselde kayıtlı 15, 16, 21, 22 ve 56 No"lu taşınmazlar üzerine iştira şerhi işlendiğini, iş bu dava tarihi itibariyle sözleşmeye konu olan 400 adet devre mülke ilişkin sözleşmelerin davacı şirkete iade edildiğini ve davalı tarafın satış konusunda herhangi bir yetkisinin kalmadığını, tüm bunlara rağmen davalı şirketin iştira hakkı için dava açmak suretiyle 5 adet taşınmazı toplam 15.000,00TL gibi çok düşük bir bedelle sözleşmelere aykırı olarak almak istediğini, sözleşme hükümlerine aykırı bu taleplerinin kötü niyetli olduğunu, verilen iştira hakkının teminat olarak verildiğini, ileri sürerek Aydın 1. Noterliğinin 27/10/2003 tarih 09253 yevmiye sayılı düzenleme şeklinde iştira (satın alım) sözleşmesinin 08/12/2007 tarihi itibariyle hükümsüz hale geldiğinin tespitine veya feshine ve taşınmazlar için tapu kayıtları üzerine konulan iştira hakkı şerhlerinin terkinine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Birleştirilen dosya davalısı ... Kart Pazarlama A.Ş. vekili 5, 16, 21, 22 ve 56 No"lu dubleks mesken vasıflı toplam beş adet taşınmazla ilgili olarak Kuşadası 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2013/113 Esas sayılı dosyasında dava açıldığını ve bedelinin depo edildiğini, davacı tarafın davaya cevap ve aşamalarda davanın esasına dair hiçbir itirazda bulunmadığını, davanın 2014/310 karar sayılı kararı ile müvekkili lehine sonuçlandığını, açılan bu davanın yargılama sürecini uzatmak amacıyla açıldığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece asıl davanın kabulüne, birleştirilen davanın ise reddine karar verilmiştir.
Hükmün, davalı birleştirilen dosya davacısı ... ve Turizm İşl. San. Tic. Ltd. Şti. vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairemizin 28.09.2020 gün ve 2020/21 Esas, 2020/5522 Karar sayılı ilamı ile," "27.10.2003 tarihli düzenleme şeklindeki alım sözleşmesinde davaya konu 5 adet dubleks dairenin alım bedeli olarak 15.000,00TL’nin kararlaştırıldığı, bozma sonrası yapılan yargılama sonrasında mahkemece verilen 02.10.2019 tarihli kararın 4. bendinde alım bedeli olarak depo edilen bedelin 15.000,00TL olduğu, dolayısıyla hükmün 15.000,00TL bedel üzerinden kurulduğu halde mahkemece, harcın 15.000,00TL üzerinden alınmamış olmasının doğru görülmediği" gerekçeleri ile bozulmasına sair temyiz itirazlarının reddine karar verilmiştir.
Davalı birleştirilen dosya davacısı ... Ltd. Şti vekili karar düzeltme isteminde bulunmuştur.
Bilindiği üzere; 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun “dava dilekçesinin içeriği” başlıklı 119/1. fıkrasının f bendinde; “iddia edilen her bir vakıanın hangi delillerle ispat edileceği”nin dava dilekçesinde; ""cevap dilekçesinin içeriği"" başlığını taşıyan 129. maddesinin 1. fıkrasının e bendinde de; ""savunmanın dayanağı olarak ileri sürülen her bir vakıanın hangi delillerle ispat edileceğinin cevap dilekçesinde gösterileceği hükümlerine yer verilmiştir. Anılan Kanunun “somutlaştırma yükü ve delillerin gösterilmesi” başlıklı 194/2. fıkrasında da “tarafların, dayandıkları delilleri ve hangi delilin hangi vakıanın ispatı için gösterildiğini açıkça belirtmeleri zorunludur” denilmiştir. Görüldüğü gibi; 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 119/1-f bendi davacının; aynı Kanun"un 129/1-e bendi ise; davalının delillerinin nelerden ibaret olduğunun belirtilmesini zorunlu kılmış olup; aynı doğrultuda 194. maddesinde de tarafların hangi delillere dayandığının dilekçeden anlaşılması gerektiği ifade edilmiştir.
Somut olayda; mahkemece, davalı birleştirilen dosya davacısına dava dilekçesi doğrultusunda iddialarının ispatı için Hukuk Muhakemeleri Kanununun 140/5. maddesi uyarınca çıkartılan ihtaratlı davetiye ile birleştirilen dava yönünden HMK"nın 140/5. maddesi gereğince gerekli açıklamaları yapmak ve delillerini bildirmek üzere 19.04.2019 tarihli celsede kesin süre verilmiş, ilgili tarafça süresi içerisinde herhangi bir beyanda bulunulmadığı ve delillerin bildirilmediği, davalı- birleştirilen dosya davacısının birleştirilen dava yönünden iddialarını dosya içerisindeki mevcut bilgi ve belgelerle ispat edememiş olduğu sonuç ve kanaatine varıldığı gerekçesi ile de birleştirilen davanın reddine karar verilmiştir.
Birleştirilen dosya davacısı .... Tic. Ltd. Şti. vekilinin birleştirilen dosyaya sunulan dava dilekçesindeki deliller kısmında: davasını tapu kayıtları, 16/10/2003 tarihli devre mülk satış sözleşmesi, 08.12.2007 tarihli protokol, iştira sözleşmesi, bilirkişi incelemesi, tanık beyanları, yemin ve tüm yasal delillere dayandırdığı, dilekçe ekinde de dayandığı protokol ve devremülk sözleşmesi örneklerini sunduğu görülmüştür.
Birleştirilen dosya davacısının sunduğu, karşı tarafça inkar edilmeyen bu sözleşme örneklerinin gerektiğinde taraf isticvap edilerek değerlendirilmeden ve delilleri tartışılmadan delillerin sunulmasına yönelik süre verilmesi ve akabinde dava ispat edilemediğinden reddine karar verilmesi doğru görülmemiş hükmün bu nedenlerle bozulmasına karar verilmiştir.
Kabule göre de;
1-27.10.2003 tarihli düzenleme şeklindeki alım sözleşmesinde davaya konu 5 adet dubleks dairenin alım bedeli olarak 15.000,00TL’nin kararlaştırıldığı, bozma sonrası yapılan yargılama sonrasında mahkemece verilen 02.10.2019 tarihli kararın 4. bendinde alım bedeli olarak depo edilen bedelin 15.000,00TL olduğu dolayısıyla hükmün 15.000,00TL bedel üzerinden kurulduğu açıktır. mahkemece, harcın 15.000,00TL üzerinden alınmamış olması da doğru değildir.
2-Hukuk Muhakemeleri Kanununun 297/2. maddesi gereğince hüküm sonucu kısmında gerekçeye ait herhangi bir söz tekrar edilmeksizin, istek sonuçlarından her biri hakkında verilen hükümle taraflara yüklenilen borç ve tanınan hakların, mümkünse sıra numarası altında birer birer açık, şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde gösterilmesi gereklidir. Yine aynı Kanunun 389. maddesinde de, hüküm kısmında iki tarafa yükletilen hak ve borçların tereddüde yer vermeyecek şekilde belirtilmesi zorunluluğu tekrarlanmıştır. Öte yandan Hukuk Muhakemeleri Kanununun 166. maddesi uyarınca, asıl ve birleştirilen dava dosyaları birbirlerinden bağımsız ayrı bir dava olup, birleştirilen dava dosyasının tarafları, iddia, savunma özeti, delilleri belirtilip, değerlendirilip, asıl ve birleşen her bir dava için kararda ayrı ayrı hüküm kurulması gerekirken, asıl ve birleştirilen davalar hakkında ayrı ayrı hüküm kurulmadığı anlaşılmakla, bu hali ile verilen karar anılan Kanununun 294 ve devamı maddelerine uygun düşmemiştir.
Davalı- birleştirilen dava davacısı ... Ltd. Şti. vekilinin karar düzeltme isteminin kabul edilerek, Dairemizin 28.09.2020 gün ve 2020/21 esas, 2020/5522 karar sayılı bozma ilamının kaldırılmasına, mahkeme hükmünün değişik gerekçe ile bozulmasına karar verilmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı birleştirilen dosya davacısı ... Ltd. Şti. vekilinin karar düzeltme itirazlarının kabulü ile, Dairemizin 28.09.2020 gün ve 2020/21 Esas, 2020/5522 Karar sayılı bozma ilamının KALDIRILMASINA, temyiz olunan mahkeme kararının açıklanan nedenlerle, değişik gerekçe ile BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın yatırana iadesine, 04.03.2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.