MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Davacı ..., ... Köyü çalışma alanında bulunan ve 1968 yılında yapılan kadastro çalışmaları sırasında taşlık olarak tespit harici bırakılan taşınmazın bölümleri hakkında kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak adına tescili istemiyle dava açmıştır. Yargılama sırasında Hazine vekili davanın reddi ile taşınmaz bölümlerinin Hazine adına tesciline karar verilmesini istemiştir. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kısmen kabulüne, 24.04.2015 tarihli ek fen bilirkişi raporunda (B) harfi ile gösterilen 72.166,85 metrekare, (H) harfi ile gösterilen 5.621,43 metrekare ve (I) harfi ile gösterilen 20.821,72 metrekarelik taşınmaz bölümlerinin davacı ... adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, TMK"nın 713/1, 3402 sayılı Kadastro Kanunu"nun 14 ve 17. maddelerine dayalı tescil isteğine ilişkindir. Mahkemece, teknik bilirkişinin 24.04.2015 tarihli ek raporunda (B), (H) ve (I) harfleri ile gösterilen taşınmaz bölümleri üzerinde davacı lehine zilyetlikle iktisap koşullarının gerçekleştiği gerekçesiyle yazılı şekilde hüküm kurulmuş ise de; yapılan araştırma, inceleme ve uygulama karar için yeterli bulunmamaktadır. Mahkemece, dava konusu taşınmaz bölümlerine komşu taşınmazların dayanak kayıtları mahallinde uygulanmamış, kayıtların dava konusu taşınmazların yönünü ne okuduğu yerel bilirkişi ve tanıklardan sorulmamış, taşınmaz bölümlerinin renkli fotoğrafları çektirilmemiş, taşınmazların niteliğinin belirlenmesi amacıyla 3 kişilik ziraat bilirkişi kurulundan ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmamış, taşınmaz bölümlerinin kuzey sınırında bataklık bulunduğu yerel bilirkişilerce belirtilmesine rağmen keşfe jeolog bilirkişi götürülmemiş, dava tarihinden geriye doğru 15-20-25 yıl öncesine ait üç ayrı tarihte çekilmiş hava fotoğrafları üzerinde uzman jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişi eliyle inceleme yaptırılması gerekirken, bilirkişiye yalnızca 1984 tarihli tek hava fotoğrafı üzerinde inceleme yaptırıldığı gibi, bu hava fotoğrafını değerlendiren bilirkişi raporunda, (I) harfi ile gösterilen kısmının yarısının ekilebilir yarısının ise taşlıktan ibaret olduğu belirtilmesine rağmen, bu kısmın tamamı yönünden tescile karar verilmiştir. Bu şekilde eksik araştırma ve inceleme ile hüküm kurulamaz. Hal böyle olunca; öncelikle, dava konusu taşınmaz bölümüne komşu taşınmazların kadastro tutanak ve dayanakları getirtilerek dosyasına konulmalı, dava konusu taşınmaz bölümlerinin tespit tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ait stereoskopik hava fotoğraflarının tarihleri açıkça yazılmak suretiyle en az üç tanesi Harita Genel Komutanlığından getirilerek dosya ikmal edildikten sonra, mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler, taraf tanıkları, jeolog bilirkişi, jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişi, teknik bilirkişi ve 3 kişilik ziraat bilirkişi kurulu huzuruyla yeniden keşif yapılmalıdır. Mahallinde yapılacak keşif sırasında yerel bilirkişi ve tanıklardan; taşınmaz bölümlerinin geçmişte ne durumda bulunduğu, ilk olarak ne zaman ve nasıl kullanılmaya başlandığı, kime ait olduğu, kimden nasıl intikal ettiği, taşınmazların taşlık ve demirgirmez olarak tespit harici bırakıldığı göz önünde bulundurularak imar-ihyaya konu edilip edilmediği, edilmiş ise ihyanın ne zaman başlayıp bitirildiği etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı; komşu taşınmazların dayanak kayıtlarının dava konusu taşınmazların yönünü ne okuduğu belirlenmeli; bilirkişi ve tanık sözleri komşu parsel tutanak ve dayanakları ile denetlenmeli, dinlenen mahalli bilirkişi ve tanık beyanlarının çelişmesi halinde gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle çelişki giderilmeye çalışılmalı; teknik bilirkişiden keşfi takibe elverişli, dava konusu taşınmaz bölümlerini, komşularıyla birlikte gösterir krokili rapor alınmalı; ziraat mühendisi bilirkişi kurulundan taşınmaz bölümlerinin toprak yapısı ve niteliğini, zirai durumunu, üzerinde sürdürülen zilyetliğin şekli ve süresini, taşınmazlar üzerindeki bitki örtüsü, imar-ihyaya konu edilmişse, imar-ihyanın tamamlandığı tarihi bildirir ve komşu parsellerle karşılaştırmalı değerlendirmeyi ve taşınmazların değişik yönlerden çekilmiş renkli fotoğraflarını da içerir ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; jeodezi ve fotogrametri uzmanı harita mühendisi bilirkişiden yukarıda belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik üç adet hava fotoğrafının stereoskop aletiyle incelenmesi neticesinde taşınmaz bölümlerinin sınırlarını ve niteliğini, taşınmazlarda imar-ihya tamamlanmış ise tamamlandığı tarih ile taşınmazlarda sürdürülen zilyetliğin başlangıcı, şekli ve süresini belirtir şekilde rapor alınmalı; jeolog bilirkişisinden taşınmaz bölümlerinin kuzey sınırında bataklık bulunduğu göz önünde bulundurularak, taşınmaz bölümlerinin önceki ve şimdiki niteliğini, evveliyatının bataklık niteliğinde olup olmadığını, bataklıktan kazanılıp kazanılmadığını açıklar nitelikte ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; böylece dava tarihine kadar 3402 sayılı Yasa"nın 14 ve 17. maddesinde öngörülen koşulların davacı yararına gerçekleşmiş olup olmadığına ilişkin olarak tüm deliller değerlendirilip, sonucuna göre karar verilmelidir. Eksik inceleme ile yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması isabetsiz olduğu gibi, dava kısmen kabul edildiği halde reddedilen kısım yönünden Hazinenin tescil talebine ilişkin olumlu olumsuz hüküm kurulmaması dahi isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, 30.03.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.