MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalılar vekilleri tarafından istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı vekili, müvekkilinin davalılar bünyesinde üniversite yemekhanesinde bulaşıkçı olarak çalıştığını, iş sözleşmesinin davalı şirketler tarafından haklı sebep olmadan feshedildiğini belirterek kıdem tazminatı, ihbar tazminatı ve yıllık izin ücreti alacaklarının hüküm altına alınmasını talep etmiştir.
Davalı ... vekili davanın husumet yönünden reddini savunmuştur.
Davalı şirketler temsilcisi, öğrenimin bittiği yaz döneminde davacının iş sözleşmesinin askıya alındığını, öğrenim dönemi başladığında aranarak işe çağırıldığını ancak başka yerde işe başladığı için gelmediğini savunmuş ve davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, toplanan deliller ve bilirkişi raporu doğrultusunda davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Karar, süresi içerisinde davalılar tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre davalıların aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Taraflar arasındaki uyuşmazlık davacının çalışma süresi, davalı işyerinde yapılan işin mevsimlik iş olup olmadığı, davacının aralıklı çalışıp çalışmadığı konularındadır.
Çalışmanın sadece yılın belirli bir döneminde sürdürüldüğü veya tüm yıl boyunca çalışılmakla birlikte çalışmanın yılın belirli dönemlerinde yoğunlaştığı işyerlerinde yapılan işler mevsimlik iş olarak tanımlanabilir. Söz konusu dönemler işin niteliğine göre uzun veya kısa olabilir. Her zaman aynı miktarda işçi çalıştırmaya elverişli olmayan ve işyerinde yürütülen faaliyetin niteliğine göre işçilerin her yıl belirli sürelerde yoğun olarak çalıştıkları ve fakat yılın arta kalan döneminde işçilerin iş sözleşmelerinin ertesi yılın faaliyet dönemi başına kadar askıya alındığı bu işlerin özelliğini, yılın belirli bir döneminde periyodik, düzenli olarak tekrarlanması oluşturur.
Mevsime tabi olarak yapılan işlerde, belirsiz süreli iş sözleşmesiyle çalışan işçi, hizmet edimini ancak iş mevsiminde ifa etmekle yükümlüdür. Mevsimlik çalışmanın sona ermesi nedeniyle işyerinden ayrılmak zorunda kalan, fakat iş sözleşmesi bozulmamış olan işçi, ertesi mevsim başına kadar işverene hizmet etmek, işveren de ona ücret ödemek zorunda değildir. Bir başka anlatımla, işçi ve işverenin iş sözleşmesinden doğan temel borçları bir sonraki mevsim başına kadar askıya alınmaktadır. Askı döneminde, işçinin iş görme, işverenin ise ücret ödeme borcu ortadan kalkmakta, ancak işçinin sadakat ve kısmen işyerindeki kurallara uyma borcu, buna karşın işverenin de gözetme ve eşit işlem borçları devam etmektedir. İşçi mevsim başında işbaşı yapınca, tarafların askıda olan temel borçları yeniden aktif hale gelir. Mevsim sona ermiş olmasına rağmen, iş sözleşmesi bozulmamış olduğu için yeni mevsim başında tarafların tekrar sözleşme yapmalarına gerek kalmaksızın işçinin iş görme edimini ifa, işverenin de işçisine iş verme ve ücret ödeme borçları yeniden yürürlük kazanacaktır.
4857 sayılı İş Kanunu"nun 120. maddesi uyarınca halen yürürlüğü devam eden mülga 1475 sayılı İş Kanunu"nun 14/2. maddesi, işçinin aynı işverene bağlı olarak bir ya da değişik işyerlerinde çalıştığı sürelerin kıdem hesabı yönünden birleştirileceğini hükme bağlamıştır. O halde kıdem tazminatına hak kazanmaya dair bir yıllık sürenin hesabında, işçinin daha önceki fasılalı çalışmaları dikkate alınır. Bununla birlikte, her bir fesih şeklinin kıdem tazminatına hak kazanacak şekilde gerçekleşmesi, hizmet birleştirmesi için şarttır. İşçinin önceki çalışmaları sebebiyle kıdem tazminatı ödenmişse, aynı dönem için iki defa kıdem tazminatı ödenemeyeceğinden, tasfiye edilen dönemin kıdem tazminatı hesabında dikkate alınması mümkün olmaz. Yine, istifa etmek suretiyle işyerinden ayrılan işçi kıdem tazminatına hak kazanmayacağından, istifa yoluyla sona ... önceki dönem çalışmaları kıdem tazminatı hesabında dikkate alınmaz. Ancak aynı işverene ait bir ya da değişik işyerlerinde çalışılan süre için kıdem tazminatı ödenmemişse, bu süre aynı işverende geçen sonraki hizmet süresine eklenerek son ücret üzerinden kıdem tazminatı hesaplanmalıdır. Zamanaşımı def"inin ileri sürülmesi halinde, önceki çalışma sonrasında ara verilen dönem on yılı aşmışsa önceki hizmet bakımından kıdem tazminatı hesaplanması mümkün olmaz.
İşçinin iş sözleşmesi feshedilmediği halde çeşitli sebeplerle kıdem tazminatı adı altında yapılan ödemeler avans niteliğinde sayılmalıdır. İşçinin iş sözleşmesinin feshinde kıdem tazminatına hak kazanılması durumunda, işyeri ya da işyerlerinde geçen tüm hizmet sürelerine göre kıdem tazminatı hesaplanmalı, daha önce avans olarak ödenen miktar kanuni faiziyle birlikte mahsup edilmelidir.
İşçinin imzasını taşıyan, fesihten sonra düzenlenen ve savunma ile çelişmeyen, davaya konu hakların sayıldığı ibranamelere değer verilmeli, salt miktar içermemiş oluşu ibranamenin geçersizliği sonucunu doğurmamalıdır. Miktar içeren ibranameler ise makbuz olarak değerlendirilmelidir.
Dosya içeriğine göre, davacı ... yemekhanesinde 01.03.2001 tarihinde çalışmaya başladığını, değişen ihale alıcısı şirketler bünyesinde ve en son davalı şirketler nezdinde çalıştığını beyan etmiştir. Mahkemece , Sosyal Güvenlik Kurumu Kayıtmlarına göre davacının 13.11.2001-21.06.2013 tarihleri arasında asıl işveren Yüzüncüyıl Üniversitesi yemekhanesinde toplam 9 yıl 4 ay 28 gün çalıştığı kabul edilmiş işyeri devri kurallarına göre davalı şirketler son alt işveren olarak feshe bağlı alacaklardan asıl işveren ile birlikte müştereken sorumlu tutulmuştur. Yapılan iş mevsimlik iş olarak nitelendirilerek yıllık izin ücreti bu kabule göre yapılan hesaplama doğrultusunda hüküm altına alınmıştır.
Davacı ... yemekhanesinde bulaşıkçı olarak çalışmıştır. Tanıklar yaz aylarında, üniversitenin kapalı olduğu dönemde yemekhanenin de kapalı olduğunu beyan etmişlerdir. Mahkemece, yapılan işin mevsimlik iş olduğu kabul edilerek karar verilmiştir. Ancak doğa olaylarına ve mevsime tabi olarak yılın belirli dönemlerinde yoğunlaşan bir işin varlığından söz edilemeyeceğinden tanık beyanları ve Sosyal Güvenlik Kurumu Kayıtlarına göre davacının aralıklı çalıştığının kabul edilmesi dosya içeriğine uygun düşecektir.
Sosyal Güvenlik Kurumu Kayıtlarına göre, davacı talep konusu dönemde değişen şirketler nezdinde çoğunlukla birkaç ay süren aralıklarla giriş çıkış yapılarak çalışmıştır. Anılan dönemde ... Vakfı...Aşevindeki çalışması dışındaki tüm hizmetlerinin davalı üniversite bünyesinde geçtiği kabul edilerek karar verilmiştir. Ancak davacının, sözkonusu dönemdeki tüm sigortalı çalışmalarının üniversite bünyesinde geçip geçmediği açıklığa kavuşturulmamıştır.Öncelikle belirtilen yönden gerekli inceleme yapılmalı ve sonucuna göre karar verilmelidir.
Bu kapsamda, davalı üniversitenin sorumluluğu yönünden, davacının,değişen alt işverenler nezdinde giriş çıkışları arasında fiilen kesinti varsa aralıklı çalışma kabul edilmeli ve her birinin iş sözleşmesinin tazminat ödenmesini gerektirir şekilde feshi ile sonlanıp sonlanmadığı belirlenmeli ve bu feshe göre işçiye kanuni haklarının ödenip ödenmediği tespit olunmalıdır. Feshe göre işçilik haklarının ödendiği belirlendiğinde, önceki çalışmalarının tasfiye edildiği kabul edilmeli ve tazminat hesabı açısından daha sonraki çalışma süresine eklenmemelidir.
İşçinin iş sözleşmesinin feshinde işçilik alacaklarının hiç ödenmediği anlaşıldığında bu defa aralıklı çalışma süreleri birleştirilmeli ve en son tazminata hak kazanacak şekilde gerçekleşen feshe göre son ücret üzerinden hesaplama yapılarak, temyiz eden davalı üniversite lehine oluşan usuli kazanılmış haklarda gözetilerek sonuca gidilmelidir.
Değişen alt işverenler nezdinde giriş çıkışları fiilen kesintisiz ise işyeri devri kurallarına göre hareket edilmelidir.
Aralıklı çalışmanın kabul edilmiş olmasına göre, son alt işveren davalı şirketler yönünden, davacının bu şirketlerdeki çalışma süresi bir yılın altına kaldığından, kıdem tazminatı ve yıllık izin ücreti talepleri reddedilmeli, sorumlu olduğu ihbar tazminatı hesaplanarak hüküm altına alınmalıdır. Eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan sebeplerden BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgililere iadesine 18.04.2018 gününde oybirliği ile karar verildi.