22. Hukuk Dairesi 2017/45285 E. , 2018/8987 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : ... 7. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : TESPİT
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili müvekkili şirketin ... Halk Sağlığı Müdürlüğü Veri Hazırlama Kontrol İşletmeciliği ve Bilgi Sistem Kurulum Bakım Onarım Destek Hizmeti Çalışanı Alım işini alt işveren olarak üstlendiğini, ... İş Teftiş Kurulu Başkanlığı İş Mütfettişinin inceleme ve tespit raporu incelendiğinden, taraflar arasındaki ilişkisinin muvazaalı olduğu tespitinde bulunulduğunu, oysa müfettişin tespitinin aksine, asıl işveren ile müvekkili şirket arasında imzalanan hizmet alım sözleşmesi ve teknik şartname ile uygulama birlikte incelendiğinde, asıl işverenin mevzuat gereği denetim yetkisinin bulunması ve işin aksatılmadan yürütülmesi için gerektiğinde müdahale de bulunmasının muvazaa olgusu çerçevesinde değerlendirilmeyeceğini,müvekkili şirket bünyesindeki işçilerin işe alımları işten çıkarılmalarındaki tek yetkilinin davacı şirketin olduğunu, hizmet alım sözleşmesinde personellerin işe alım ve çıkartılmasında tek yetkilinin davacı şirket olduğunu, iş müfettişi raporunun asıl önemli dayanağı olan işin yardımcı iş olmadığı ve asıl iş olduğu, teknoloji gerektirmediği tespitinin dayanaktan yoksun olduğunu, alt işveren işçilerinin salt bu gerekçeyle doğrudan doğruya asıl işveren işçisi olarak kabul edilmeyeceğini, yapılan işin yardımcı hizmet işi olup asıl işin durmasına veya sekteye uğramasına ... açacak nitelikte olduğu gerekçesi ile inceleme raporunun iptali ile taraflar arasındaki ilişkinin muvazaalı bulunmadığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı ... vekili, 4857 sayılı yasa ve ilgili mevzuatta yapılacak sözleşmeler bakımından hangi hallerin Kanuna aykırılık teşkil edeceğinin belirtildiğini ve bu hallere aykırılık durumunda muvazaaya ilişkin yaptırılmaların gündeme geleceğinin düzenlendiğini, dava konusu raporun, çalışanlar ve şirket yetkililerinin ifadesine başvurularak, sözleşmeler incelenerek, söz konusu şirketler arasındaki ilişkin çok sayıda Yargıtay içtihadı ve doktrinden örneklerle irdelenerek 4857 S.Y. ve alt işverenlik yönetmeliği çerçevesinde usul ve hukuka uygun olarak yerinde yapılan çok kapsamlı bir teftiş neticesinde tesis edildiğini, iş müfettişi tarafından yerinde yapılan inceleme neticesinde, davacı şirket ile ... Halk Sağlığı Müdürlüğü ile .... Arasında 01/01/2016-31/12/2018 tarihleri arasında 36 ay süreli olan hizmet alım sözleşmesi yapıldığını, bu sözleşmenin teknik şartnamesinin 7. Maddesinde işin yapılma şekli başlığının yer aldığı ve başlık altında 14 madde halinde yapılacak olan işlerin neden olduğunun sayıldığını, ancak hizmet alım sözlemesi gereği çalışan işçilerin işyerinde çalışan 657 S.K. "na tabi olan memurlar ile birlikte idari işler olarak tanımlanabilecek aynı işleri yaptıkları, yapılan işin asıl iş olduğunu, alt işverene verilen işin işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren bir iş olmadığını, bu nedenlerle davanın reddini savunmuştur.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan deliller ve bilirkişi raporuna dayanılarak, yazılı gerekçeyle davanın reddine karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu:
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı, davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti:
Mahkemece yapılan keşif, tanık beyanları ve bilirkişi raporuna göre davalı Bakanlık müfettişlerince düzenlenen raporda tespit edilen muvazaa olgusunun mevcut olduğu anlaşılmış, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, vakıa mahkemesi hakiminin objektif, mantıksal ve hayatın olağan akışına uygun, dosyadaki verilerle çelişmeyen tespitlerine ve uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kurallarına göre, HMK’nın 355. maddesi uyarınca istinaf sebepleriyle sınırlı olarak ve resen kamu düzeni yönünden yapılan inceleme sonucu, ilk derece mahkemesinin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı kanaatine varılarak, davacının istinaf başvurusunun esas yönünden reddine dair hüküm kurulmuştur.
Temyiz Başvurusu:
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
4857 sayılı İş Kanunu"nun 3/2. maddesine göre "Bu Kanunun 2. maddesinin altıncı fıkrasına göre iş alan alt işveren; kendi işyerinin tescili için asıl işverenden aldığı yazılı alt işverenlik sözleşmesi ve gerekli belgelerle birlikte, birinci fıkra hükmüne göre bildirim yapmakla yükümlüdür. Bölge müdürlüğünce tescili yapılan bu işyerine ait belgeler gerektiğinde iş müfettişlerince incelenir. İnceleme sonucunda muvazaalı işlemin tespiti halinde, bu tespite dair gerekçeli müfettiş raporu işverenlere tebliğ edilir. Bu rapora karşı tebliğ tarihinden itibaren otuz iş günü içinde işverenlerce yetkili İş Mahkemesine itiraz edilebilir. İtiraz üzerine görülecek olan dava basit yargılama usulüne göre dört ay içinde sonuçlandırılır. Mahkemece verilen kararın temyizi hâlinde Yargıtay altı ay içinde kesin olarak karar verir. Kamu idarelerince bu raporlara karşı yetkili iş mahkemelerine itiraz edilmesi ve mahkeme kararlarına karşı diğer kanun yollarına başvurulması zorunludur. Rapora otuz iş günü içinde itiraz edilmemiş veya mahkeme muvazaalı işlemin tespitini onamış ise tescil işlemi iptal edilir ve alt işverenin işçileri başlangıçtan itibaren asıl işverenin işçileri sayılır".
Somut uyuşmazlıkta, iş müfettişi tarafından düzenlenen raporda davacı şirket ile ... Halk Sağlığı Müdürlüğü arasında düzenlenen hizmet alım sözleşmesinin muvazaalı olduğunun tespit edilmesi üzerine, davacı tarafça muvazaa tespitinin hatalı olduğu ileri sürülerek raporun iptali talep edilmiştir. Mahkemece bilirkişi raporuna itibar edilmek suretiyle, dosyadaki tüm belgelere göre ... Halk Sağlığı Müdürlüğünde veri girişi işleri ile ilgili memurlar bulunmasına rağmen, bu memurların yanında aynı işin yapılması hususunda sözleşme yapıldığı, söz konusu sözleşmenin eki teknik ve idari şartnameler ile bir bütün olarak değerlendirildiğinde, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 2/7 maddesi de dikkate alınarak, sözleşme ile öngörülen işin ... Halk Sağlığı Müdürlüğü’nün asli işlerinden olduğu ve işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren bir iş olmadığı, bu sebeple taraflar arasındaki ilişkinin muvazaalı olduğu sonucuna varılmıştır.
Ancak, bilgi sistemi kullanım elemanı hizmet alımı işi kapsamında yapılan veri girme işi, asıl iş değil, yardımcı iş niteliğindedir. Asıl işverenin aynı yardımcı işte çalışan işçilerinin olması, alt işveren uygulamasının geçerli olmadığı yada muvazaaya dayandığı şeklinde yorumlanamaz. Ayrıca, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu"nun 6552 sayılı Kanun ile değişik 62. maddesinde düzenlenen İdarelerce istihdam edilen personelin yeterli nitelik veya sayıda olmaması hâlinde personel çalıştırılmasına dayalı yardımcı işlere ilişkin hizmetler için ihaleye çıkılabileceğine dair hükmü gözetildiğinde, yardımcı işin bölünerek alt işverene verilmesinde kanuni bir engel bulunmadığı, hizmet alımı konusu olan işin, davalı İdare tarafından yapılabileceği gibi hizmet alımı yoluyla alt işverene verilmesinin mümkün olduğu da belirtilmelidir.
Belirtilen nedenlerle, muvazaa tespitine dair 18.02.2016 tarihli müfettiş raporunun iptali istemine yönelik davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken, aksi yönde hüküm kurulması hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.
Usul ve yasaya aykırı hükmün yukarıda belirtilen sebeplerle bozulması gerekmiştir.
Sonuç:
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının ve İlk Derece Mahkemesi kararının yukarıda yazılı nedenle BOZULMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 18/04/2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.