MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ



Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sonucu,....İlçesi .... Köyü çalışma alanında bulunan 161 ada 99 parsel sayılı 9.566.950.84 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, kamu orta malı mera vasfıyla sınırlandırılarak özel siciline kaydedildikten sonra, 03.06.2011 tarihinde tahsisli mera haline getirilmiştir. Davacı ..., satın alma ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak, taşınmazın bir bölümünün tapu kaydının iptali ile adına tescili istemiyle dava açmıştır. Mahkemece verilen önceki hüküm, Dairemizin 06.04.2017 tarih 2017/1150-2191 Esas ve Karar sayılı ilamı ile; "6360 sayılı Yasa"nın 1. maddesi uyarınca ..."nın davaya dâhil edilerek, taraf teşkilinin sağlanması" gereğine değinilerek bozulmuştur. Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kısmen kabulüne, 28.05.2015 havale tarihli fen bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen 1.707,76 metrekarelik bölümün davacı adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine vekili ile davalı ... vekili tarafından esasa ilişkin olarak ve katılma yoluyla davacı vekili tarafından vekâlet ücretine yönelik olarak temyiz edilmiştir.
Mahkemece, teknik bilirkişi raporunda (A) harfiyle gösterilen çekişmeli taşınmaz bölümü üzerinde, davacı yararına zilyetlikle mülk edinme koşullarının gerçekleştiği kabul edilmek suretiyle yazılı şekilde hüküm kurulmuş ise de, yapılan araştırma, inceleme ve uygulama hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır. Çekişmeli taşınmaz, mera olarak tespit gördüğü halde, usulünce mera araştırması yapılmamış, bir taşınmazın niteliği ile kullanım şeklini ve süresini en iyi belirleme yöntemi hava fotoğraflarının incelenmesi olmasına rağmen, tespit tarihi olan 2003 yılı esas alındığında zilyetlik süresinin tespiti açısından yeterli olmayan 1992 yılına ait hava fotoğrafının incelenmesi sonucu sunulan rapor hükme esas alınmış, komşu parsel uygulaması yapılmadığı gibi davacının dayandığı satış senedi de yöntemince uygulanmamış, çekişmeli taşınmaz bölümünün niteliği, toprak yapısı, üzerindeki bitki örtüsü ve imar-ihya durumu hususlarında, somut verilere dayalı ve komşu parsellerle mukayeseli şekilde değerlendirme içermeyen ve davacı adına tesciline karar verilen taşınmaz bölümü ile taşınmazın geriye kalan bölümü arasında doğal ya da yapay ayırıcı bir unsur bulunup bulunmadığına ilişkin açıklamalara yer verilmeyen ziraatçi raporuna ve yerel bilirkişi ve tanıkların soyut içerikli anlatımlarına dayanılarak hüküm kurulması cihetine gidilmiştir. Bu şekilde eksik araştırma ve inceleme ile karar verilmesi usul ve yasaya uygun bulunmamaktadır.
Hal böyle olunca; doğru sonuca ulaşılabilmesi için Mahkemece öncelikle, taşınmaz bölümüne ait en eski ve yeni tarihli ortofoto ve uydu fotoğrafları ile Harita Genel Müdürlüğü
web sitesinin hava fotoğrafı sorgulama sayfasına girilerek taşınmaz bölümünün bulunduğu köyü/mahalleyi kapsayacak şekilde hangi yıllara ait hava fotoğrafı bulunduğu araştırılıp belirlenmek ve (denetimin sağlanması bakımından) ilgili sayfanın çıktısı dosya içerisine konulmak suretiyle, buradan elde edilen verilere göre tespit tarihinden 15-20-25 yıl öncesine (bulunmadığı takdirde bu tarihlere en yakın tarihlere) ait farklı dönemlerde çekilmiş en az üç adet stereoskopik hava fotoğrafı tarihleri açıkça yazılmak suretiyle Harita Genel Müdürlüğünden getirtilerek dosya arasına konulmalı, dava konusu taşınmaza komşu taşınmazların kadastro tutanak ve dayanakları ile davacı adına aynı çalışma alanı içerisinde kadastro sırasında belgesiz zilyetlik nedeniyle tespit edilen taşınmaz bulunup bulunmadığı Hukuk Mahkemeleri Yazı İşleri Müdürlüğü ile Kadastro ve Tapu Müdürlüklerinden sorulmak suretiyle varsa bu taşınmazlara ait kadastro tutanak örnekleri ve oluşmuş ise tapu kayıtları getirtilip dosya ikmal edilmeli, bundan sonra mahallinde, taşınmazın bulunduğu köyde ve komşu köylerde ikamet eden yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen ve davada yararı bulunmayan şahıslar arasından ayrı ayrı seçilecek yerel bilirkişiler ve taraf tanıkları, senet tanıkları ile üç kişilik ... mühendisi bilirkişi kurulu, jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişisi ve teknik bilirkişinin katılımıyla yeniden keşif yapılmalı ve yapılacak bu keşifte dinlenilecek yerel bilirkişi ve tanıklardan, taşınmaz bölümünün öncesinin ne olduğu, kim tarafından ne zamandan beri ve ne suretle kullanıldığı, öncesi itibariyle mera vasfında olup olmadığı, mera parselinden nasıl ayrıldığı, davacının dayandığı 11.11.1982 tarihli satış senedinin nizalı bölüme uyup uymadığı, dava konusu taşınmaz bölümü ile mera parseli arasında ayırıcı unsur bulunup bulunmadığı, çekişmeli taşınmaz bölümünün imar-ihyaya konu edilip edilmediği, edilmiş ise ihyanın hangi tarihte başlayıp, ne zaman tamamlandığı ve üzerindeki zilyetliğin hangi tasarruflarla sürdürüldüğü hususlarında maddi olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınmalı, yerel bilirkişi ve tanık sözleri komşu parsel tutanakları ve dayanakları ile denetlenmeli, beyanlar arasındaki çelişkiler gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle giderilmeli; ziraatçi bilirkişi kurulundan, çekişmeli taşınmaz bölümünün niteliğiyle ilgili önceki tarihli ziraatçi bilirkişi raporunu da irdeler mahiyette ve mera parseliyle karşılaştırmalı değerlendirmeyi içerir şekilde, toprak yapısı, eğimi, bitki deseni ve diğer yönlerden mera vasfında olup olmadığını, mera parselinden nasıl ayrıldığını, zirai durumunu, üzerinde sürdürülen zilyetlik var ise zilyetliğin şeklini ve süresini, imar ve ihyaya konu edilip edilmediğini, edilmiş ise ihyanın hangi tarihte başlayıp, ne zaman bitirildiğini açıklayan, taşınmazın değişik yönlerden çekilmiş fotoğrafları ile desteklenmiş, somut verilere ve bilimsel esaslara dayalı, ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; jeodezi ve fotogrametri mühendisinden, hava fotoğrafları üzerinde stereoskop aletiyle inceleme yaptırılmak sureti ile, çekişme konusu taşınmaz bölümünün hava fotoğraflarında gösterilmesi istenilmeli ve taşınmazın önceki ve şimdiki niteliğinin, arazinin ekonomik amacına uygun olarak tarım arazisi niteliğiyle kullanılıp kullanılmadığının, imar-ihyaya muhtaç olup olmadığının, imar- ihyaya muhtaç yerlerden ise imar-ihyasına ne zaman başlanıldığının ve hangi tarihte tamamlandığının belirlenmesine çalışılmalı; teknik bilirkişiye, yapılan keşif ve uygulamayı denetlemeye elverişli, ayrıntılı rapor ve harita düzenlettirilmeli ayrıca çekişmeli taşınmaz ile komşularını bir arada gösterir birleşik kroki üzerinde dava konusu taşınmaz bölümünün gösterilmesi istenilmeli ve bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece bu hususlar göz ardı edilerek yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz edenlere ayrı ayrı iadesine, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 24.03.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.