4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanun’a aykırı davranmaktan dolayı kabahatli Günlift Asansör Yapım Bakım Servis ve İnşaat Taahhüt Şirketi hakkında anılan Kanun"un 5 ve 12/b maddeleri uyarınca 20.000,00 Türk lirası idarî para cezası uygulanmasına dair İstanbul Valiliği Bilim, Sanayi ve Teknoloji İl Müdürlüğünün 14/03/2018 tarihli ve 342 sayılı idarî yaptırım kararına karşı yapılan başvurunun reddine dair Büyükçekmece 2. Sulh Ceza Hâkimliğinin 15/08/2018 tarihli ve 2018/3269 değişik iş sayılı kararına karşı yapılan itirazın reddine ilişkin mercii Büyükçekmece 3. Sulh Ceza Hâkimliğinin 17/09/2018 tarihli ve 2018/4434 değişik iş sayılı kararı aleyhine Adalet Bakanlığının 01/04/2019 gün ve 94660652-105-34-913-2019-Kyb sayılı kanun yararına bozma istemini içeren yazısı ekinde bulunan dava dosyası Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 10/04/2019 gün ve KYB-2019/36871 sayılı ihbarnamesi ile dairemize gönderilmekle okundu.
Anılan ihbarnamede;
Dosya kapsamına göre, İstanbul Valiliği Bilim, Sanayi ve Teknoloji İl Müdürlüğü görevlileri tarafından İstanbul-Beylikdüzü"nde bir sitede kurulu sağ elektrikli insan asansöründe yapılan denetimde asansörün test ve muayeneye ihtiyaç duyduğunun tespit edilmesinin akabinde, Türk Standartları Enstitüsü tarafından yapılan test ve muayene raporunda, anılan asansörün insan can ve mal güvenliğine yönelik tehlike oluşturduğunun tespit edilmesi üzerine İstanbul Valiliği Bilim, Sanayi ve Teknoloji İl Müdürlüğünün 14/03/2018 tarihli ve 342 sayılı idarî yaptırım karar tutanağı ile kabahatli şirket aleyhinde idarî para cezası uygulanmış ise de, 4703 sayılı Kanun"un Ceza Hükümleri başlıklı 12. maddesinin b bendinde; "Bu Kanunun; 5 inci maddesinin üçüncü fıkrasına aykırı hareket eden üreticiler hakkında on dokuz bin Türk lirasından iki yüz elli bin Türk lirasına kadar idarî para cezası uygulanır", şeklinde, 5. maddesinde; "Üretici, piyasaya sadece güvenli ürünleri arz etmek zorundadır. Teknik düzenlemelere uygun ürünlerin güvenli olduğu kabul edilir. Teknik düzenlemenin bulunmadığı hallerde, ürünün güvenli olup olmadığı; ulusal veya uluslararası standartlara; bunların olmaması halinde ise söz konusu sektördeki iyi uygulama kodu veya bilim ve teknoloji düzeyi veya tüketicinin güvenliğe ilişkin mâkul beklentisi dikkate alınarak değerlendirilir.", biçiminde, anılan Kanun"un tanımlar başlıklı 3. maddesinin g bendinde ise "Üretici: Bir ürünü üreten, imal eden, ıslah eden veya ürüne adını, ticarî markasını veya ayırt edici işaretini koymak suretiyle kendini üretici olarak tanıtan gerçek veya tüzel kişiyi; üreticinin Türkiye dışında olması halinde, üretici tarafından yetkilendirilen temsilciyi ve/veya ithalatçıyı; ayrıca, ürünün tedarik zincirinde yer alan ve faaliyetleri ürünün güvenliğine ilişkin özelliklerini etkileyen gerçek veya tüzel kişiyi ifade eder." şeklindeki düzenlemelere göre, idarî para cezası yaptırımının kimlere karşı uygulanacağının belirlendiği, faaliyetleri ürünün güvenliğine ilişkin özelliklerini etkileyenin kimler olduğu da 31/01/2007 tarihli Resmi Gazete"de yayımlanan Asansör Yönetmeliği"nin tanımlar başlıklı 4. maddesinin 3. fıkrasının b bendinde; "Asansör monte eden: Asansörlerin tasarım, imalat, montaj ve piyasaya arzından sorumlu olan, asansöre CE uygunluk işaretini iliştiren ve AT uygunluk beyanı düzenleyen özel veya tüzel kişiyi ifade eder" şeklinde gösterildiği, bu Kanun ve yönetmelik hükümleri ışığında somut olayı incelediğimizde, söz konusu idarî para cezasına yaptırımın uygulanabilmesi için bir gerçek veya tüzel kişinin hem tedarik zincirinde yer alması hem de faaliyetlerinin ürünün güvenliğine ilişkin özelliklerini etkilemesi gerekmekte olup, kabahatli şirket her ne kadar ürünün tedarik zincirinde yer alıyorsa da faaliyetlerinin ürünün güvenliğine ilişkin özelliklerini etkilemediği, anılan hususun monte eden şirkete ilişkin bir husus olduğu, kabahatli şirketin yaptığı alt yüklenici sözleşmesiyle, idarî yaptırıma konu asansörün montajını Berka Asansör isimli bir şirkete yaptırdığının, itirazı inceleyen hâkimlikçe de kabul edilmesine rağmen, montajı kendi adına alt yükleniciye yaptırdığından bahisle müteselsilen sorumlu olmaları gerektiği kabulüyle itirazın incelendiğinin anlaşılması karşısında, yukarıda anılan mevzuat hükümleri ve "Ceza sorumluluğun şahsiliği" ilkesi gereğince kişilerin sadece kendi eylemlerinden sorumlu olması gerektiği gözetilmeden, itirazın kabulü yerine yazılı şekilde reddine karar verilmesinde isabet görülmediği gerekçesiyle 5271 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 309. maddesi uyarınca anılan kararın kanun yararına bozulması isteminde bulunulmakla, gereği görüşülüp düşünüldü;
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının kanun yararına bozma istemine dayanan ihbarname içeriği yerinde görüldüğünden, Büyükçekmece 3. Sulh Ceza Hâkimliğinin 17/09/2018 tarihli ve 2018/4434 değişik iş sayılı kararının 5271 sayılı CMK"nın 309/4-d maddesi uyarınca BOZULMASINA, muteriz hakkında uygulanan idari para cezasının kaldırılmasına, 22/02/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.