
Esas No: 2018/964
Karar No: 2019/8852
Karar Tarihi: 20.11.2019
Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2018/964 Esas 2019/8852 Karar Sayılı İlamı
"İçtihat Metni"
Bölge Adliye
Mahkemesi : ... Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi
Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne dair karara karşı davalılar vekilleri tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesince davalılar vekillerinin başvurusunun esastan reddine dair hüküm verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesince verilen kararın, davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM:
Davacı vekili, davacının davalılardan işverene ait iş yerinde bildirlen süreler haricinde 01/03/2007-01/03/2009, 01/10/2010-04/01/2011 tarihleri arasında geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini talep etmiştir
II-CEVAP:
Davalılar vekilleri, davanın reddine karar verilmesini talep etmişlerdir.
III-MAHKEME KARARI:
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
Davanın kabul ile; davacının, davalıya ait 45831 işyeri/kurum numaralı işyerinde asgari ücret ile 01/03/2007 - 01/03/2009 yılları arasında 720 gün, 01/10/2010 ile 04/01/2011 yılları arasında 92 gün süreyle hizmet akdi ile çalıştığının tespitine, bu hizmetlerin diğer hizmetleri ile birleştirilmesine karar verilmiştir.
B-BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
Tespite ilişkin tüm dönemi kapsayacak şekilde ve olayı çok yakından bilen görgü tanıklarının dinlenerek sonuca gidildiği, bu tanıkların hizmet döküm cetvellerinin getirtildiği, adı geçen tüm tanıkların net bir şekilde davacının davalı işyerinde askerlik öncesi dönem ve askerlik sonrası dönemde çalıştığını beyan ettiklerikleri, CD kayıtlarının tanık anlatımlarını doğrular nitelikte olduğu, işe giriş bildirgeleri ve davanın açılma tarihi itibariyle hak düşürücü süre koşullarının oluşmadığı gerekçesiyle davalılar vekillerinin istinaf başvurusunun esastan reddine dair karar verilmiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davalı Kurum vekili, fer’i müdahil olarak davada yer almaları gerektiğini, ayrıca hak düşürücü sürenin dolduğu bahsi ile, davanın reddine karar verilmek üzere hükmün bozulması talep olunmuştur .
Davalı ... vekili; hak düşürücü süre dolmuş olmasına karşın istinaf itirazlarında dikkate alınmadığını; tanık beyanlarının dahi yerel mahkemenin kabul gerekçesini doğrulamadığı bahsi ile davanın reddine karar verilmesi gerektiğini bildirerek hükmün bozulmasını istemiştir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
Davanın yasal dayanağı 506 sayılı Yasa"nın 79/10. maddesi ve 5510 sayılı Kanunun 86. maddesi olup anayasal haklar arasında yer alan sosyal güvenliğin yaşama geçirilmesindeki etkisi gözetildiğinde, sigortalı konumunda geçen çalışma sürelerinin saptanmasına ilişkin bu tür davalar, kamu düzeni ile ilgili olduğundan, özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmeleri zorunludur. Hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde, kendiliğinden araştırma yapılarak delil toplanabileceği açıktır.
Somut olayda, davacının dava konusu dönem sürecinde Anadolu Üniversitesi İşletme Fakültesi’nde öğrenimini sürdürdüğü görülmekle; Mahkemece okula devam mecburiyeti çerçevesinde irdeleme yapılmalı; delil olarak ibraz edilen cd kayıtlarında yer alan şahıslar davacı beyanı alınarak tespit edilmeli ve belirlenen kişilerin re’sen kamu tanığı olarak beyanlarına başvurulmalı; ek olarak Mahkemece bordro tanıkları tespit edilerek davaya konu olan süreç hakkında yeterli bilgiye sahip bordro tanıkları dinlenilmelidir.
Yukarıda maddi ve hukuki olgular ışığında talep edilen çalışma dönemindeki fiili çalışmaların tespitine ilişkin hüküm tesisinin hatalı olduğu nazara alınarak yeniden bir karar verilmesi gerekmektedir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz ardı edilerek eksik araştırma ve inceleme sonucu yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davalılar vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve ... Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesinin esastan reddine ilişkin kararının kaldırılarak, İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: ... Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi kararının, HMK"nın 373/1 maddesi gereğince kaldırılarak temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalı ..."e iadesine, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine ve kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 20.11.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.