MAHKEMESİ:ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki menfi tespit davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı, kendisine ait tarlada 30 yılı aşkın süreden beri çiftçilik işi ile uğraştığını, davalı kurum tarafından 11/04/2010 tarihinde haksız ve hukuka aykırı olarak kaçak tespit işlemi yapılıp devamında kaçak tüketim faturası ile ek tüketim faturasının tahakkuk ettirildiğini, Asliye Ceza Mahkemesinin 2011/565 Esas sayılı dava dosyasında yapılan yargılaması sonunda beraatine karar verildiğini ve bu kararın kesinleştiğini, kaçak kullanım olmadığını, toplam 53.995,90 TL tutarındaki kaçak tüketim ve kaçak ek tahakkuku adı altında tanzim edilen faturalardan borçlu olmadığının tespitini talep etmiştir. Davalı, elektrik abonesinin tüketim ekstrelerinin karşılaştırılmasında tutanak tarihinden önceki tüketimlerin kurulu güce göre düşük olduğunu, davacının tahakkuk ettirilen faturalardan sorumlu olduğunu belirterek haksız ve hukuka aykırı açılan davanın reddini dilemiştir.Mahkemece; bilirkişi raporu doğrultusunda davanın kısmen kabulü ile davalı kurum tarafından düzenlenen 11.04.2010 tarihli kaçak elektrik tespit tutanağına göre, tahakkuk ettirilen 53.995,90 TL borçtan davacının 8.149,88 TL borçlu olduğu, 45.846,02 TL"den borçlu olmadığının tespitine karar verilmiş; hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir.Uyuşmazlık kaçak tahakkukuna dayalı menfi tespit davası niteliğindedir.4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanuna dayanılarak hazırlanan ve 25 Eylül 2002 günlü Resmi Gazetede yayınlanarak 1.3.2003 tarihinde yürürlüğe giren Elektrik Piyasası Müşteri Hizmetleri Yönetmeliğinin 13. maddesi hükmünde, gerçek veya tüzel kişiler tarafından, mevzuata aykırı bir şekilde tüketilmesi, kaçak elektrik enerjisi tüketimi olarak kabul edilmiş, 15. madde hükmünde de, kaçak ve usulsüz elektrik enerjisi kullanımına ilişkin tespit, süre, tüketim miktarı hesaplama, tahakkuk, ödeme yöntemleri ile diğer usul ve esasların dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiler tarafından belirlenerek Kuruma sunulacağı ve kurul onayı ile uygulamaya konulacağı açıklanmıştır.
Elektrik Piyasası Müşteri Hizmetleri Yönetmeliği ve anılan yönetmeliğin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları düzenleyen Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu tarafından yayımlanan 29.12.2005 günlü 622 sayılı kararının “C) Tüketim Miktarı Hesaplama” başlıklı bölümünde; “Kaçak elektrik enerjisi kullandığı tespit edilen kullanım yerinde tüketilen elektrik enerjisi miktarı;
1) Elektrik Piyasası Müşteri Hizmetleri Yönetmeliğinin 13 üncü maddesinin (a) bendi çerçevesindeki tespitlerde;
a) Tüm müşteriler için öncelikle ihtilafsız dönemlerdeki tüketimi doğru olarak kaydetmiş olan sayaç değerine göre, (Kaçak kullanım tespitinin yapıldığı tarihten geriye dönük olarak yapılan incelemeler sonucunda, tüketim değerlerinin düşmeye başladığı tarih tespit edilebiliyorsa, bu tarihten önceki dönem ihtilafsız dönem olarak kabul edilir.)
b) Doğru tespit edilmiş tüketim değeri yoksa;
1) Meskenlerde, bağlantı gücü ve ortalama aylık çalışma saatine göre (buradaki bağlantı gücü, proje varsa projesinde belirtilen gücün kullanma faktörü olan 0,60’ı, projesi yok ise, basit yapılarda 3 (üç) kW, diğerlerinde 5 (beş) kW’ın altında olmamak üzere) yöresel özellikler ve benzer yapılar göz önüne alınarak,
2) Müstakil trafolularda (müşteri veya müşteri olmayan) ölçü noktasına bakılmaksızın, besleme transformatör veya transformatörlerinin toplam kurulu gücünün kullanma faktörü olarak alınan 0.60 ile çarpımı sonucu bulunan değer bağlantı gücü olarak kabul edilir ve ortalama aylık çalışma saatine göre,
3) Meskenler ve müstakil trafolular hariç olmak üzere diğer abone gruplarında, tespit edilen kurulu gücün kullanma faktörü olarak alınan 0.60 ile çarpımı sonucu bulunan değer bağlantı gücü olarak kabul edilir ve bu değer 3 kW’ın altında olmamak üzere ortalama aylık çalışma saatlerine göre hesaplanır.” hükmü yer almaktadır.
HMK 266.maddesi hükmüne göre, çözümü özel veya teknik bir bilgiyi gerektiren konularda bilirkişi oy ve görüşünün alınması zorunludur. Genel hayat tecrübesi ve kültürünün sonucu olarak herkes gibi hakimin de bildiği konularda bilirkişi dinlenmesine karar verilemeyeceği gibi, hakimlik mesleğinin gereği olarak hakimin hukuki bilgisi ile çözümleyebileceği konularda da bilirkişi dinlenemez. Her halde seçilecek bilirkişinin mesleği itibarıyla konunun uzmanı olması gerekir. ...nun 281.maddesinde, tarafların, bilirkişi raporunda eksik gördükleri hususların, bilirkişiye tamamlattırılmasını; belirsizlik gösteren hususlar hakkında ise bilirkişinin açıklama yapmasının sağlanmasını veya yeni bilirkişi atanmasını mahkemeden talep edebilecekleri; mahkeme, bilirkişi raporundaki eksiklik yahut belirsizliğin tamamlanması veya açıklığa kavuşturulmasını sağlamak için, bilirkişiden ek rapor alabileceği; ayrıca gerçeğin ortaya çıkması için gerekli görürse, yeni görevlendireceği bilirkişi aracılığıyla, tekrar inceleme de yaptırabileceği açıklanmıştır.Mahkemece yargılama sırasında dört farklı rapor alınmış, 15.09.2015 tarihli hükme esas olan bilirkişi raporunda, tutanak tarihi sonrası dönemlerin ihtilafsız dönem kabul edilerek kaçak elektrik enerjisi tüketim miktarının hesaplandığı anlaşılmıştır. 622 sayılı kararda, tüketim miktarı hesabında öncelikle ihtilafsız dönemdeki tüketimi doğru olarak kaydetmiş sayaç değerinin esas alınacağı ve buradaki ihtilafsız dönemin kaçak kullanım tespitinin yapıldığı tarihten geriye dönük olarak yapılan incelemeler olduğu belirtilmiştir. Bu hali ile hükme esas alınan bilirkişi raporunda yapılan hesaplama 622 sayılı karara uygun değildir.O halde; dosyanın önceki bilirkişiler dışında üçlü uzman bilirkişi kuruluna verilip, davacının, tüm tüketim endekslerinin getirtilerek öncelikle kaçak kullanım tespitinin yapıldığı tarihten önceki ihtilafsız dönem belirlenmeli, ihtilafsız dönemin saptanamaması halinde 622 sayılı kararın 1/C 1-b bendi gereğince bağlantı gücü ve kullanım faktörü esas alınarak tüketim miktarı taraf ve Yargıtay denetime elverişli olarak hesaplanmalı ve davacının itirazlarını da karşılar nitelikte rapor alınmalıdır. Elektrik Piyasası Müşteri Hizmetleri Yönetmeliği ve 622 sayılı EPDK kararı hükümlerine göre, yetersiz bilirkişi raporu benimsenerek eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle kararın temyiz eden davalı yararına BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK"nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK.nun 440.maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 09.05.2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.