Yargıtay 4. Hukuk Dairesi 2014/18050 Esas 2015/14822 Karar Sayılı İlamı

....
Davacı ... vekili Avukat ... tarafından, davalı ... aleyhine 22/04/2008 gününde verilen dilekçe ile maddi tazminat istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın kabulüne dair verilen 08/03/2012 günlü kararın Yargıtay’ca incelenmesi davalı tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.
Dava, askerlik hizmeti dolayısıyla verilen zarar nedeni ile müteselsil sorumlu devletin ödediği tutarın, öteki sorumludan rücuen tahsiline ilişkindir.
Davacı; mülkiyeti kendisine ait olan....marka aracın davalı tarafından kazaya uğratılması nedeni ile ortaya çıkan hasar bedelinin davalıdan tahsilini istemiştir.
Davalı, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, olay tarihi itibarıyla kazaya uğrayan aracın hasar bedeli bilirkişi marifeti ile belirlenerek, bu miktarın davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
Dosya içeriğinden; olay tarihi olan 12/09/2007 tarihinde davalının ....omutanlığı nezdinde Jandarma Ulaştırma er olarak görev yaptığı esnada, mülkiyeti davacıya ait olan Land Rover marka 725137 plakalı aracın taktik şöförü olduğu, olay günü .... ilçesinde bulunan Jandarma Asayiş Komando Bölük Komutanlığı"ndan, ....lçesi ....Komutanlığı istikametine ".... 93 Operasyo"nun" icrası sırasında seyir halinde iken .... köyü yakınlarında direksiyon hakimiyetini kaybederek dere yatağına araçla birlikte devrildiği, bu nedenle davalı hakkında Kara Kuvvetleri Komutanlığı 9.Kolordu Komutanlığı ..... Askeri Savcılığı ve .... Cumhuriyet Savcılığı tarafından başlatılan soruşturmalar neticesinde kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verildiği, alınan bilirkişi raporlarına göre araçta 12.061,22 TL hasar meydana geldiği ve davalının tam kusurlu olduğunun belirlendiği anlaşılmaktadır.
Rücunun amacı, birlikte sorumlular arasında hakkaniyete göre denge kurmaktır. BK’nun 50. maddesi, hakimin takdirini temel almıştır. Anılan madde buyruğuna göre, ilgililerin birbirlerine karşı rücu hakları olup olmadığını ve varsa kapsamını hakim takdir edecektir. Bu madde, her ne kadar birden çok kimselerin ortak kusurlarıyla zarar oluşturmalarını düzenlemiş ise de onu izleyen 51. maddedeki birden çok kişilerin değişik hukuksal nedenlerden sorumluluğunda da belirtilen kural geçerlidir. Öyleyse, çok tipli teselsülde de hakim, rücu kapsamını takdir durumundadır.
Kusur, kapsam belirlemede etkin ise de hakkaniyet de onunla birlikte değerlendirilmesi gereken önemli öğelerdendir. Davalı, Anayasa’nın 72. maddesi gereği, yükümlülüğü olan askerlik görevi sırasında kusuru ile zarara yol açmıştır. Hizmetin karşılığında ücret almaması ve bu hizmetin anayasal bir görev niteliğinde olması nedeniyle, tazminatın tamamından sorumlu tutulması, hakkaniyet öğesinin kapsam belirlemede dikkate alınmamış olunması sonucunu doğurur. Şu durumda anılan öğe değerlendirmeye katılarak belirlenen tazminattan belirli bir indirim yapılması gereklidir.

-/-
-2-
2014/18050 - 2015/14822

O halde, mahkemece; olayın, davalının askerlik görevini ifa ettiği sırada meydana gelmiş olması, olay yerinin coğrafi ve iklimsel özellikleri, yol ve hava şartları ve dosya kapsamındaki diğer olgular gözetilerek BK"nın 43. maddesi uyarınca uygun miktarda hakkaniyet indirimi yapılarak karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz olup kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda gösterilen nedenle davalı yararına BOZULMASINA ve peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine 16/12/2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.