MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMES
DAVA TÜRÜ : TESCİL

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Davacı,... (Küçükler) Mahallesi çalışma alanında bulunan ve 1976 yılında kesinleşen ... sırasında tespit harici bırakılan taşınmazın bir bölümü hakkında imar-ihya ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği iddiasına dayanarak tescil istemiyle, 07.03.2012 tarihinde ... ve Köy Tüzel Kişiliği aleyhine dava açmıştır. Yargılama sırasında ... ve ... davaya dahil edilmişler ve ... vekili, çekişmeli taşınmaz bölümünün ... adına tescili isteminde bulunmuştur. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne, ... (Küçükler) Mahallesinde bulunan fen bilirkişilerin 22.05.2015 tarihli bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen 13.316,65 metrekare yüzölçümündeki taşınmazın kapama zeytinlik vasfıyla davacı ... adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı ... vekili ve dahili davalı ... Belediyesi vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece çekişmeli taşınmaz bölümü üzerinde davacı yararına kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği ile mülk edinme koşullarının gerçekleştiği kabul edilerek yazılı şekilde hüküm kurulmuş ise de, yapılan araştırma ve inceleme hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır. Şöyle ki, dava 3402 sayılı ... Kanunu’nun 14.-17. maddeleri ile 5271 sayılı Kanun’un 713. maddesi uyarınca açılan tapusuz taşınmazın tescili istemine ilişkindir. Davacı, çekişmeli taşınmaz 30-35 yıl önce taşlık ve kayalık iken taşınmazı imar-ihya ettiği iddiasıyla dava açmış ve yargılama sırasında dosyaya sunduğu 22.12.2012 havale tarihli dilekçesi ile de taşınmazın 1987 yılından itibaren zilyetliğinde bulunduğunu beyan ve ifade etmiştir. Keşifte hava fotoğrafları üzerinde inceleme yaptırılan ziraat ve jeolog bilirkişilerin müştereken düzenlediği raporda, çekişmeli taşınmazın 10-12 yaşlı kapama zeytinlik bahçesi olarak kullanıldığı, 1985 ve 1999 tarihli hava fotoğraflarında sınırlarının net olarak göründüğü ve işlemeli tarım yapıldığı, imar-ihyanın 20-25 yıl önce tamamlandığı ve o tarihten beri tarım arazisi olarak kullanıldığı belirtilmiş ancak hava fotoğraflarının konusunda uzman olmayan ziraat ve jeolog bilirkişiler tarafından incelenmesi isabetsiz olduğu gibi; söz konusu raporun fotoğrafçı bilirkişi tarafından dosyaya sunulan çekişmeli taşınmaza ait fotoğraflarla da uyuşmadığı anlaşılmaktadır. Her ne kadar harita mühendisi bilirkişinin de katılımıyla düzenlenen 12.01.2016 tarihli ek raporda hava fotoğrafları üzerinde değerlendirme yapılmış ise de raporda sadece 1985 ve 1999 yıllarına ait hava fotoğraflarında “ekili-dikili alan gözlendiği” belirtilmekle yetinildiğinden bu raporda denetime ve hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır. Eksik araştırmaya dayalı olarak hüküm kurulamaz.
Doğru sonuca ulaşılabilmesi için; öncelikle dava tarihinden geriye doğru 15-20-25 yıl öncesine ait hava fotoğrafları ile çekişmeli taşınmaz bölümüne komşu 241 ve 242 parsel sayılı taşınmazların tapu kayıtları ile varsa ... tutanakları ve oluşumlarına esas kayıt ve belgeler dosya arasına getirtilmeli, bu şekilde dosya ikmal edildikten sonra, mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler, taraf tanıkları, jeodezi ve fotogrametri mühendisi, 3 kişilik ziraat mühendisi bilirkişi kurulu ve teknik bilirkişi katılımı ile yeniden keşif yapılmalıdır. Mahallinde yapılacak keşif sırasında yerel bilirkişi ve taraf tanıklardan taşınmazın geçmişte ne durumda bulunduğu, ilk olarak ne zaman ve nasıl kullanılmaya başlandığı, kime ait olduğu, kimden nasıl intikal ettiği, imar-ihyaya konu edilip edilmediği, imar-ihyaya konu edilmiş ise ihyanın ne zaman başlayıp bitirildiği etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, komşu taşınmazın varsa dayanak kayıtlarının dava konusu taşınmazın yönünü ne okuduğu belirlenmeli; bilirkişi ve tanık sözleri komşu parsel tutanak ve dayanakları ile denetlenmeli dinlenen mahalli bilirkişi ve tanık beyanlarının çelişmesi halinde gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle çelişki giderilmeye çalışılmalı; mahkeme hakiminin gözlemi ayrıntılı olarak keşif tutanağına yazılmalı; teknik bilirkişiden keşfi takibe elverişli, dava konusu taşınmazı komşularıyla birlikte gösterir krokili rapor alınmalı; ziraat mühendisi bilirkişi kurulundan taşınmaz bölümlerinin toprak yapısını ve niteliğini, zirai durumunu, üzerinde sürdürülen zilyetliğin şeklini ve süresini, taşınmaz üzerindeki bitki örtüsünü, taşınmazın imar-ihyaya konu olabilecek yerlerden olması halinde imar-ihyaya konu olmaya başladığı ve imar-ihyanın tamamlandığı tarihi bildirir ve komşu parsellerle karşılaştırmalı değerlendirmeyi ve taşınmazların değişik yönlerden çekilmiş fotoğraflarını da içerir, önceki ziraat bilirkişi raporlarını irdeleyen, ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişiden yukarıda belirtilen tarihlerde çekilmiş stereoskopik üç adet hava fotoğrafının stereoskop aletiyle incelenmesi neticesinde taşınmaz bölümlerinin sınırlarını ve niteliğini, taşınmazda imar-ihya tamamlanmış ise tamamlandığı tarih ile taşınmaz üzerinde sürdürülen zilyetliğin başlangıcını, şeklini ve süresini belirtir şekilde rapor alınmalı, bu şekilde davacı yararına 3402 sayılı Kanun"un 14 ve 17. maddelerinde öngörülen zilyetlikle iktisap koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediği belirlenmeli, tanık ve yerel bilirkişi ifadeleri de bilimsel esaslara ve maddi bulgulara dayanılarak hazırlanan söz konusu bilirkişi raporlarıyla denetlenmeli, bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Mahkemece bu yönler göz ardı edilerek yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz eden dahili davalı ... Belediyesi"ne iadesine,
20.12.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.