MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi

Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalı ... Sigorta A.Ş. vekili, davalı ... vekili ile davacılar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:

-K A R A R-

Davacılar vekili;davalıların sürücüsü,maliki,ihtiyari mali mesuliyet ve trafik sigortacısı olduğu aracın davacıların murisleri olan sürücü ve yolcuların bulunduğu araca çarpması neticesinde ...,... ve ...’ın vefat ettiğini davacıların destekten yoksun kaldıklarını davalı sigrotanın eksik ödeme yaptığını belirterek ıslahla ... mirasçıları 471.526,41 TL maddi tazminat ile 190.000,00 TL manevi,, ... mirasçıları 307.851,16 TL maddi tazminat ile 130.000,00 TL manevi, ... mirasçıları 463.382,13 TL maddi tazminat ile 90.000,00 TL manevi tazminatın maddi tazminattan Yapı Kredi Sigortanın sorumlu olmadığını, manevi tazminattan ise ... Sigortanın sorumlu olmadığını belirterek davalılardan müşterek ve müteselsilen tahsilini talep etmiştir.
Davalı .... vekili; yetki itirazında bulunarak müvekkili nezdinde davalı aracın ihtiyari mali mesuliyet sigortası olduğunu sorumluluklarının trafik sigortası poliçesinin üstündeki hasarla ve limitle sınırlı olduğunu, davacının zararlarının kanıtlaması halinde şirketlerinin sorumluluğu bulunduğunu, poliçe incelendiğinde, manevi tazminat taleplerinin maddi-bedeni ayrımsız 100.000,00 TL ile teminata dahil edildiğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
Davalı ... Sigorta A.Ş. vekili, davalı aracın müvekkili nezdinde davalı aracın trafik sigortası olduğunu kişi başı azami sorumluluk limitinin 225.00,00 TL olup sigortalı araç sürücüsünün kusur oranında ve zarar nispetinde olduğunu, sorumluluklarının poliçe limitiyle sınırlı olduğunu, poliçe limiti maktuen ödenecek rakam olmadığını, dava konusu kaza nedeniyle aktüer hesabı doğrultusunda, davacılar vekiline 06.12.2012 tarihinde ... için 105.914,38 TL, ... için 99.672,92 TL,... için 99.453,57 TL ödendiğini, ödeme yapıldığını, müvekkil şirket kazadan dolayı sorumluluğunu yerine getirdiğinden faiz sorumluluğu da bulunmadığını belirterek açılan davanın reddini talep etmiştir.
Davalı ... şirketi vekili, göreve itiraz ederek, kazanın yoldaki yol yapım çalışmasından kaynaklandığını, yolun güvenli olmaması nedeni ile kazanın meydana geldiğini, müvekkili şirkete ait araç sürücüsünün hiçbir kusuru olmadığını, müvekkil şirkete ait aracın trafik sigortası tarafından davacı tarafların tazminat talepleri karşılandığını, müvekkil şirketin sorumluluğunun bulunmadığını, davacının manevi tazminat talepleri fahiş olduğundan reddi gerektiğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
Davalı ... vekili; göreve itiraz ederek müvekkilinin kazada kusuru olmadığını, ceza davasının bekletici mesele yapılması gerektiğini ileri sürerek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, iddia, savunma, toplanan delillere ve benimsenen bilirkişi raporuna göre; A) Muris ... mirasçıları yönünden; Davacı ... açısından 320.902,80 TL maddi tazminat ile 20.000,00 TL manevi tazminatın, Davacı ... Açısından; 17.201,96 TL maddi tazminat ile 10.000,00 TL manevi tazminatın Davacı ... Açısından; 75.606,22 TL maddi tazminat ile 10.000,00 TL manevi tazminatın ,Davacı ... Açısından; 57.815,43 TL maddi tazminat ile 10.000,00 TL manevi tazminatın, Davacı ... Açısından; 5.000,00 TL manevi tazminat ile Davacı ... Açısından; 5.000,00 TL manevi tazminatın B) Muris ... mirasçıları yönünden; Davacı ... açısından; 226.731,78 TL maddi taziminat ile 20.000,00 TL manevi tazminatın,Davacı ... Açısından; 30.736,29 TL maddi taziminat ile 10.000,00 TL manevi tazminatın, Davacı ... açısından; 50.383,09 TL maddi taziminat ile 10.000,00 TL manevi tazminatın,Davacı ... Açısından; 5.000,00 TL manevi tazminatın C) Muris ... mirasçıları yönünden; Davacı ... açısından; 366.770,22 TL maddi taziminat ile 20.000,00 TL manevi tazminatın, Davacı ... açısından; 96.611,41 TL maddi taziminat ile 10.000,00 TL manevi tazminatın ,.... dava tarihinden itibaren yasal faizi ile sadece manevi tazminatlardan sorumlu tutularak,davalı ... sigorta A.Ş. nin ise 21.09.2012 tarihinden itibaren yasal faizi ile sadece maddi tazimnattan sorumululuk limiti belirtilerek, davalılardan müteselsilen tahsiline karar verilmiş; hüküm, davalı ... Sigorta A.Ş. vekili, davalı ... vekili ile davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Adli yardımdan yararlanabilmenin şartlarını düzenleyen 6100 sayılı HMK"nın 334/1. maddesinde "Kendisi ve ailesinin geçimini önemli ölçüde zor duruma düşürmeksizin, gereken yargılama veya takip giderlerini kısmen veya tamamen ödeme gücünden yoksun olan kimseler" denilmek suretiyle adli yardımdan yararlanabilecek kişilerle ilgili genel çerçeve çizilmiştir.
Dosya kapsamındaki belgelerin incelenmesinden; davalı ...’nın mali durumu itibariyle temyiz harçlarını yatırmasının güç olduğu, bu giderleri ödeme konusunda ödeme gücünün bulunmadığı anlaşıldığından davalı ... vekilinin adli yardım talebi kabul edilerek temyiz itirazları incelenmiştir.
2-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde,dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre davalı ... Sigorta A.Ş. vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddine, davalı ... vekilinin aşağıdaki (3) ve(4) nolu bent dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine, davacılar vekilinin aşağıdaki (5) nolu bent dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
3-Dava, trafik kazasından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
TBK"nun 53/3. maddesi gereği, ölüm neticesi olarak diğer kimseler müteveffanın yardımından mahrum kaldıkları takdirde, onların bu zararını da tazmin etmek lazım gelir. Yasa metninden de anlaşılacağı gibi destekten yoksun kalma tazminatının konusu, desteğin yitirilmesi nedeniyle yoksun kalınan zarardır. Buradaki amaç, destekten yoksun kalanların desteğin ölümünden önceki yaşamlarındaki sosyal ve ekonomik durumlarının korunmasıdır. Olaydan sonraki dönemde de, destek olmasa bile, onun zamanındaki gibi aynı şekilde yaşayabilmesi için muhtaç olduğu paranın ödettirilmesidir. Yoksun kalınan gerçek destek miktarının tespit edilebilmesi için öncelikle desteğin sağlığında elde ettiği net gelirin doğru saptanması icap eder. Destekten yoksunluk zararının hesabında müteveffanın gelirinin belirlenmesi tazminatın doğru tespitinde önemli bir yer tutmaktadır.
Somut olayda davacılar vekili, müteveffaların pvc,kapı, pencere,doğrama, montaj, işçilik işlerinde usta olduklarını, aynı zamanda taşeron olarak iş aldıklarını binaların komple pvc kapı pencere doğrama işlerini kar karşılığı yaptıklarını beyan etmiş olup, müteveffaların işini aldıklarını işverenlerin olduğunu belirterek sunduğu Winsa Üretici bayi kaşeli yazıya göre; PVC kapı pencere doğrama montaj sektöründe alt taşeron olarak çalışan ve doğrama montaj işçilik işlemlerinde usta olan bir kişinin günlük geliri 150,00 - 200,00 TL aylık 4.500,00 - 5.000,00 TL civarında olduğunun belirtildiği, hesap raporunda ise davacılar vekilinin davalı ... Sigorta A.Ş"ye başvuru dilekçesinde PVC pen aliminyum doğrama işi ile uğraşan desteklerin 1.500,00 - 2.000,00 TL olduğunu belirterek tazminat talep etmeleri nedeniyle müteveffaların aylık net gelirinin 1.750,00 TL olduğu değerlendirilerek tazminat hesabı yaplımıştır.Desteklerin geliri için yapılan araştırma yetersizdir. Eksik inceleme ile karar verilemez. Bu durumda mahkemece, müteveffaların hangi iş yerine iş yapıyorlarsa o iş yerleri ile ilgili olarak ne kadar ücret aldıklarının yaptıkları işin kapsamı, çalışma süreleri, ustalıkları belirlenerek ve gelire ilişkin diğer tüm belgeler de birlikte birlikte değerlendirilerek tazminat hesabına esas müteveffaların gelirlerinin net biçimde belirlenmesi ve sonucuna göre karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi isabetli olmamıştır.
4-6098 sayılı TBK"nun 56. (818 sayılı BK"nun 47.) maddesi hükmüne göre, hakimin özel halleri göz önünde tutarak manevi zarar adı ile hak sahibine verilmesine karar vereceği bir para tutarı adalete uygun olmalıdır. Manevi tazminat, zarara uğrayanda, manevi huzuru gerçekleştirecek ve tazminata benzer bir fonksiyonu da olan özgün bir nitelik taşır. Manevi tazminat bir ceza olmadığı gibi, mamelek hukukuna ilişkin zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. Zarar görenin zenginleşmemesi, zarar sorumlusunun da fakirleşmemesi gerekmektedir. Takdir edilecek miktar, mevcut halde elde edilmek istenen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır. 22.6.1966 günlü ve 7/7 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı’nın gerekçesinde takdir edilecek manevi tazminatın tutarını etkileyecek özel hal ve şartlar açıkça gösterilmiştir. Bunlar her olaya göre değişebileceğinden, hakim bu konuda takdir hakkını kullanır iken ona etkili olan nedenleri de karar yerinde objektif ölçülere göre isabetli bir biçimde göstermelidir.
O halde mahkemece, meydana gelen trafik kazası sonucu davacıların murislerinin ölümü nedeniyle duyulan acı ve elemin kısmen de olsa giderilmesi amacıyla; tarafların sosyal ve ekonomik durumları ile kazanın meydana geldiği tarih göz önünde bulundurularak ve davacıların sayıları da göz önüne alınarak, hak ve nesafet kuralları çerçevesinde davacılar için daha düşük manevi tazminata hükmedilmesi gerekirken, somut olay ile bağdaşmayan, bir miktar yüksek manevi tazminata hükmedilmesi uygun görülmemiş ve kararın bozulması gerekmiştir.
5-Davacılar arasında zorunlu dava arkadaşlığı bulunmadığı,aralarında ihtiyari dava arkadaşlığı bulunanların usul ekonomisi ilkesi dikkate alınarak birlikte dava açtıkları durumda esasen birden fazla dava olduğu dikkate alınarak;maddi tazminat yönünden ayrı manevi tazminat yönünden ayrı olacak şekilde kendisini vekille temsil ettiren her bir davacı yönünden, lehine hükmedilen tazminat miktarına göre ayrı ayrı vekalet ücreti takdir edilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.
SONUÇ:Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin adli yardım talebinin kabulüne, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... Sigorta A.Ş. vekilinin tüm temyiz itirazlarının reddi ile davalı ... vekilinin ve davacılar vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (3) ve (4) nolu bentlerde açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulüne (5) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA ve aşağıda dökümü yazılı 22.160,00 TL onama harcının peşin harca mahsubuna, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacılar ve davalı ..."ya geri verilmesine, 03/12/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.