Bölge Adliye
Mahkemesi : ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi

Dava, kurum işleminin iptali istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne dair verilen karara karşı davalı Kurum vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesince verilen kararın, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM:
Davacı vekili; davalı Kurumca, müvekkillerinin Adi Ortaklık olarak işlettiği 27924.35 sicil sayılı işyerinde, ... Büyükşehir Belediyesi Zabıta Müdürlüğü tarafından düzenlendiği iddia edilen 23.08.2012 tarihli, M.35.6.KON.0.1-304.99.10209 sayılı tutanağa istinaden; ... adındaki çalışanın hizmetlerinin Kuruma bildirilmediği iddiasıyla, “Davalı Kurumun teşvikten yersiz yararlanma hakkındaki idari işlemin, 2012/12, 2013/1-2-3-4-5-6-7 aylarına ilişkin dönemlerde teşvikten haksız yararlanıldığına, bu dönemlere ilişkin aylık prim hizmet belgelerinin iptali ile yine bu dönemler için asıl nitelikte aylık prim hizmet belgelerinin düzenlenmesine ve yersiz faydalanılan primlerin tahakkuk edecek g.zammı ile ödenmesine ilişkin idari işlemin, ...’nin hizmetinin Kuruma bildirilmediği, bu nedenle 30 günlük borcun ek nitelikte aylık prim ve hizmet belgesi düzenlenerek ödenmesine ilişkin idari işlemin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II-CEVAP:
Davalı Kurum vekili; 27924.35 sicil sayılı dosyada işlem gören davacılara ait işyeri dosyasında, ... Büyükşehir Belediyesi Zabıta Müdürlüğü tarafından düzenlenen 23.08.2012 tarihli, M.35.6.KON.0.1-304.99.10209 sayılı yazısı ekinde işyerinde çalıştığı tespit edilen ... adlı sigortalının ilgili dönemdeki çalışmalarının Kuruma bildirilmediğinin tespit edildiğini, müvekkili Kurum tarafından davacılara gönderilen yazı ile Kuruma eksik bildirim yapılan sigortalı tespit edilmiş olduğundan, ilgili döneme ait asıl nitelikte aylık prim ve hizmet belgesinin süresi içinde verilmesinin istendiğini görüldüğünü, sigortalının ilgili dönemdeki çalışmaları hakkında 5510 sayılı Kanun"un 8 ve 86.maddelerinde belirtilen belgelerin verilmemesinden dolayı, Kanunun 102. maddesi gereğince idari para cezası uygulandığını, davacıların Kuruma itirazları üzerine Kurum Ünitesi İtiraz Komisyonunun 16.02.2015 tarihli kararı ile işverenin itirazın reddine karar verildiğini, müvekkili Kurumca yapılan işlemlerin usul ve yasaya uygun bulunduğunu ileri sürerek, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
III-MAHKEME KARARI:
Davanın kabulüne, Davalı Kurumun Sosyal Güvenlik Merkezi tarafından davacılar ...’a gönderilen 04.11.2014 tarih, 15.490.593 sayılı, ...’a gönderilen 04.11.2014 tarih, 15.020.062 sayılı yazı ile bildirilen teşvikten yersiz yararlanma hakkındaki idari işleminin iptaline,
Davacılar ...’a gönderilen 04.11.2014 tarih, 15.490.593 sayılı, ...’a gönderilen 04.11.2014 tarih, 15.020.062 sayılı yazı ile bildirilen 2012/12, 2013/1-2-3-4-5-6-7 aylarına ilişkin dönemlerde teşvikten haksız yararlanıldığına, bu dönemlere ilişkin aylık prim hizmet belgelerinin iptali ile yine bu dönemler için asıl nitelikte aylık prim hizmet belgelerinin düzenlenmesine ve yersiz faydalanılan primlerin tahakkuk edecek gecikme zammı ile ödenmesine ilişkin idari işleminin iptaline,
Davacılar ...’a gönderilen 04.11.2014 tarih, 15.430.678 sayılı, ...’a gönderilen 04.11.2014 tarih, 15.485.585 sayılı yazı ile bildirilen ...’nin hizmetinin Kuruma bildirilmediği, bu nedenle 30 günlük borcun ek nitelikte aylık prim ve hizmet belgesi düzenlenerek ödenmesine ilişkin idari işleminin iptaline," karar verilmiştir.
IV-BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI:
... 12. İş Mahkemesi"nin 15.11.2016 tarihli, 2015/137 Esas, 2016/442 Karar numaralı hükmüne yönelik davalı SGK Başkanlığı vekilinin istinaf başvurusunun Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 353/1-b.1. maddesi gereğince esastan reddine, karar verilmiştir.
V-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davalı Kurum vekili; eksik incelemeye ve araştırma sonucu verilen kararın bozulmasını talep etmiştir.
VI-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
Dosyadaki kayıt ve belgelerin incelenmesinde; sigortalı ...’nin, davacılar ... ve ... Adi Ortaklığına ait 27924.35 sicil sayılı işyerinden 06.07.2009 giriş ve 05.06.2012 çıkış tarihli olmak üzere, toplam 847 günlük çalışmasının Kuruma bildirildiği, hizmet cetveli ile uyumlu bir şekilde, işe giriş ve işten ayrılış bildirgelerinin e- bildirge yoluyla Kuruma intikal ettirildiği, ...’nin isim ve imzasını taşıyan ibranamede; davacılara ait işyerinde, 06.07.2009 tarihinde sigortalı olarak çalışmaya başladığını, 05.06.2012 tarihinde kıdem ve ihbar tazminatını alarak işten ayrıldığını belirttiği, yine sigortalı ... tarafından Konak Sosyal Güvenlik Merkezine verilen 24.11.2014 tarihli, 16821235 sayılı yazıda; aynı hususun yinelediği ve firma yetkililerinin kendisini 20.11.2014 tarihinde arayarak işyerine çağırdıklarını, 10.11.2014 tarihinde Konak Sosyal Güvenlik Merkezinden gelen tebligatları gösterip bu konu ile ilgili bilgisinin olup olmadığını, yada herhangi bir şikayetinin olup olmadığını sorduklarını, bu konu ile ilgili hiçbir bilgisinin ve şikayetinin olmadığını, yazıda belirtilen ... Büyükşehir Belediyesi Zabıta Müdürlüğü tarafından düzenlediği 23.08.2012 tarihli, M.35.6.KON.0.1-304.99.10209 sayılı tutanağı da ne görüp nede imzaladığını, yukarıda belirttiği tarihler dışında bu işyerinde sigortasız bir çalışmasının olmadığını, firma yetkilileri ile de sorununun bulunmadığını bildirdiği, yine işyerine ait bordrolu tanıkların anlatımları dikkate alındığında, ...’nin Kurumun idari işlemlerine dayanak kıldığı tespitin yerinde olmadığı, ayrıca idari işlemlere dayanak gösterilen tutanağın mevcut olmadığının tespit edildiği görülmekle, Mahkemenin davalı ...’nin davacılara ait işyeri nezdinde 2012/Temmuz ayında, 5510 sayılı Yasanın 4/1-a maddesi kapsamında, herhangi bir çalışmasının olmadığı yönündeki kabulü yerindedir.
Diğer yandan, 27.03.2018 tarihli ve 7103 sayılı Vergi Kanunları ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun"un 70. maddesi ile 5510 sayılı Kanun"a eklenen Ek 17. madde ile: “Bu Kanun veya diğer kanunlarla sağlanan prim teşviki, destek ve indirimlerinden yararlanılabileceği halde yararlanılmadığı ay/dönemlerde gerekli tüm koşulların sağlanmış olması ve yararlanılmayan ayı/dönemi takip eden altı ay içerisinde Kuruma müracaat edilmesi şartlarıyla, başvuru tarihinden geriye yönelik en fazla altı aya ilişkin olmak üzere, yararlanılmamış olan prim teşviki, destek ve indirimlerinden yararlanılabilir veya yararlanılmış olan prim teşviki, destek ve indirimleri başka bir prim teşviki, destek ve indirimi ile değiştirilebilir.
Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önceki dönemlere ilişkin olmak üzere tüm şartları sağladığı halde bu Kanun veya diğer kanunlarla sağlanan prim teşviki, destek ve indirimlerinden yararlanmamış işverenler ile bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce yararlanılan prim teşviki, destek ve indirimlerin değiştirilmesine yönelik talepte bulunan işverenler tarafından en son bu maddenin yürürlük tarihini takip eden aybaşından itibaren bir ay içinde Kuruma başvurulması halinde, yararlanılmamış olan prim teşviki, destek ve indirimlerinden yararlanılabilir veya yararlanılmış olan prim teşviki, destek ve indirimleri başka bir prim teşvik, destek ve indirimi ile değiştirilebilir.
Bu maddenin ikinci fıkrası kapsamında talepte bulunan işverenlere iade edilecek tutar, maddenin yürürlük tarihinden önce talepte bulunanlar için maddenin yürürlük tarihini takip eden aybaşından, yürürlük tarihinden sonra talepte bulunanlar için ise, talep tarihini takip eden aybaşından itibaren kanuni faiz esas alınmak suretiyle hesaplanarak bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihi takip eden takvim yılı başından başlayarak üç yıl içinde ödenir. Ödeme, öncelikle bu Kanunun 88 inci maddesinin on dört ve on altıncı fıkralarına göre muaccel hale gelmiş prim ve her türlü borçlardan, sonrasında ise ilgili kanunlar uyarınca yapılandırma veya taksitlendirme de dâhil olmak üzere müeccel haldeki prim ve her türlü borçlarından mahsup yoluyla gerçekleştirilir. Ancak, üç yıl sonunda ilgili kanunları gereği yapılandırılma veya taksitlendirilme sebebiyle vadesi gelmemiş taksit ödemelerinden peşinen mahsup edilir. Kuruma borcu bulunmayan işverenlere altı ayda bir eşit taksitlerle iade yapılır.
Görülmekte olan davalarda ayrıca bir başvuru şartı aranmaksızın, dava öncesi yapılan idari başvuru tarihinden itibaren işleyecek kanuni faiziyle birlikte hesaplanacak tutar üçüncü fıkra hükümlerine göre mahsup veya iade edilir. Mahkemelerce, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce açılmış davalarda davanın konusuz kalması sebebiyle karar verilmesine yer olmadığına karar verilir. Yargılama giderleri idare üzerinde bırakılır ve vekâlet ücretinin dörtte birine hükmedilir. Ayrıca, ilk derece mahkemelerince verilen kararlar hakkında Sosyal Güvenlik Kurumunca kanun yollarına başvurulmaz ve bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce yapılan kanun yolu başvurularından vazgeçilmiş sayılır." şeklinde düzenleme getirilmiştir.
Mahkemece, yapılacak iş yukarıda açıklanan 5510 sayılı Yasa"nın Ek m. 17 hükmüne göre, maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce açılmış davaların konusuz kalacağı ancak bu konuda karar verme yetkisinin ilk derece Mahkemesi’ne ait olduğu, davalı Kurum vekilinin temyiz talebinin de bu kapsamda değerlendirilmesi gerektiğinden anılan yasa maddesi kapsamına göre bir karar verilmesi gerekir.
Bu hukuki olgu çerçevesinde, yeniden inceleme yapılmak üzere mahkeme hükmünün bozulmasına karar verilmesi gerekmektedir.
O hâlde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin kararının kaldırılarak, İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi kararının, HMK"nın 373/1 maddesi gereğince kaldırılarak temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle sair yönler incelenmeksizin BOZULMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine ve kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 19.11.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.