9. Hukuk Dairesi 2016/2688 E. , 2016/4443 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : İŞ MAHKEMESİ
Y A R G I T A Y K A R A R I
Temyiz karar ve ilam harcı ise ikiye ayrılmaktadır. Buna göre;
1- Maktu karar ve ilam harcına bağlı davaların kabul ve reddine ilişkin kararların ve nispi harca tabi davaların reddine ilişkin kararların temyizi halinde alınması gereken temyiz karar ve ilam harcı maktu olup bu harcın tamamı peşin olarak temyiz edenden alınır.
2- Nispi karar ve ilam harcına tabi davaların kabulüne (ya da kısmen kabulüne) ilişkin kararların temyiz edilmesi halinde alınması gereken temyiz karar ve ilam harcı nispi olup, mahkemece alınmasına karar verilen nispi karar ve ilam harcının dörtte biri peşin olarak (nispi temyiz karar ve ilam harcı olarak) alınır.
Bunun yanında, mahkemece verilen ek kararların temyiz edilmesi halinde de (örneğin temyiz talebinin süreden reddine dair ek karar) mahkemece temyiz harç ve giderlerinin alınması gerekir. Ek kararların temyizi halinde, ek kararı temyiz edenden öncelikle başvurma harcı alınmalı ayrıca bunun yanında mahkemece verilen asıl karar ister maktu karar ve ilam harcına tabi olsun isterse nispi karar ve ilam harcına tabi olsun temyiz edenden maktu temyiz karar ve ilam harcı alınmalıdır.
Yargılama harçları (temyiz harçları da dahil) 492 sayılı Harçlar Kanunu"nda ve çeşitli özel yasalarda düzenlenmiş olup mahkemelerce verilen kararların temyizi esnasında yine mahkemelerce kararı temyiz edenden alınması gereken temyiz harçları ve bu harçların ne şekilde alınacağı yukarıda açıklanmıştır.
Vergi ve harçlar yalnızca yasa ile konulur (ihdas edilir). Yine bir kişi ya da kurumun harçtan muaf olup olmayacağı, kişi ya da kurumlarca yapılan bir işlemin harçtan müstesna olup olmayacağı yalnız yasa ile düzenlenir. Harçlardan muafiyeti ya da istisnaları düzenleyen kanun, genel nitelikteki Harçlar Kanunu olabileceği gibi başkaca her hangi bir kanun da olabilir. Örneğin, bazı kamu kurumlarının kuruluş ve görevlerini düzenleyen özel kanunlarda, o kurumun yargılama harçlarından muaf olduğu, yine kurumun bazı işlemlerinin yargılama harçlarından müstesna olduğu yönünde düzenlemelere yer verildiği görülmektedir. Yukarıda da belirtildiği üzere, bir kişi ya da kurumun harçtan muaf olup olmayacağı, kişi ya da kurumlarca yapılan bir işlemin harçtan müstesna olup olmayacağı yalnız yasa ile tespit edilebilir. Bir kişi ya da kurumun yargılama harçlarından muaf olabilmesi için muafiyeti düzenleyen yasada o kurumun "yargılama harçlarından muaf olduğu" açık ve net bir şekilde hüküm altına alınmalıdır. Vergi ve harçların yasallığı ilkesi bunu gerektirir. Her hangi bir yasada bir kurum ya da kişi yargılama harçları dışında çeşitli vergilerden ve harçlardan muaf tutulmuş olabilir, bu o kişi ya da kurumun yargılama harçlarından da muaf tutulduğu anlamına gelmez.
Bakanlıklar tarafından çıkarılan düzenleyici işlemlerle (yönetmelik, yönerge, genelge vb.) bir kişi ya da kurumun vergi ve harçlardan muaf tutulması mümkün değildir. Yine yargılama yetkisi bulunmayan Adli Yargı Adalet Komisyonu Başkanlıklarının bir kişi ya da kurumun yargılama harçlarından (ve temyiz harçlarından) muaf olduğu yönündeki görüşleri o kişi ya da kurumun yargılama harçlarından (ve temyiz harçlarından) muaf olduğunu göstermeyeceği gibi mahkemeleri de bağlamaz.
Somut olay açısından yapılan tespit ve değerlendirmede, mahkemece verilen karar davacı tarafından temyiz edilmiştir. Davacının temyiz talebi mahkemece 04.11.2015 tarih ve ... E-... K sayılı ek karar ile reddedilmiştir. Ek kararın gerekçesinde, davacının kararı temyiz ettiği sırada yatırması gereken temyiz harçlarını yatırmadığı belirtilmiştir.
Davacı ek kararı da temyiz etmiş, ek kararın temyizine dair temyiz harç ve giderlerini yatırmıştır.
Öncelikle, mahkemece duruşmada tefhim edilen kısa karar (hüküm özeti) gerekçe içermemektedir. Bu nedenle, taraflar açısından temyiz süresi gerekçeli kararın tebliğinden itibaren işlemeye başlayacaktır.
Gerekçeli karar davacı vekiline 29/07/2015 tarihinde usulüne uygun olarak tebliğ edilmiştir. Davacı vekili dosyaya sunduğu 22.06.2015 ve 17/11/2015 tarihli dilekçelerle kararı süresinde temyiz etmiştir.
Öte yandan, yukarıda da ayrıntılı bir şekilde açıklandığı üzere, mahkeme kararı süresinde temyiz edilmiş ancak temyiz esnasında yatırılması gereken temyiz harç ve giderleri temyiz eden tarafından yatırılmamışsa ya da eksik yatırılmışsa mahkemece yukarıda şekil ve unsurları ayrıntılı bir şekilde belirtilen bir muhtıra düzenlenip temyiz eden tarafa gönderilmesi (tebliğ edilmesi) gerekir. Muhtıra gönderilmeden, temyiz talebinin reddine karar verilmesi hatalıdır.
Bu nedenlerle, davacının temyiz talebinin reddine dair mahkemece verilen, 04.11.2015 tarih ve ... E-... K sayılı ek karar isabetsiz olup kaldırılması gerekir.
SONUÇ:
1- Mahkemece verilen, 04.11.2015 tarih ve ... E-.... K sayılı EK KARARIN KALDIRILMASINA,
2- Asıl kararı temyiz eden davacıdan, asıl kararın temyizine yönelik temyiz harçlarının alınması için gerekli muhtıra işlemlerini yerine getirilmesi ve buna dair belgelerin dosyaya eklenmesi için, dosyanın mahkemesine GERİ ÇEVRİLMESİNE, 01/03/2016 gününde oybirliği ile karar verildi