7. Hukuk Dairesi 2021/1133 E. , 2021/855 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :...Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi
İLK DERECE
MAHKEMESİ : ... 9. Asliye Hukuk Mahkemesi
Davacılar vekili tarafından, davalı aleyhine 09.06.2017 tarihinde verilen dilekçeyle mirasın hükmen reddi talep edilmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın reddine dair verilen 25.10.2018 tarihli hükmün istinaf yoluyla incelenmesi davacılar vekili tarafından talep edilmiştir....Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesince istinaf talebinin esastan reddine dair verilen kararın davacılar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içeriğindeki tüm kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
Dava, mirası hükmen reddin tespitine ilişkindir.
Davacılar vekili, 17/12/2016 tarihinde ölen mirasbırakan ..."ın terekesinin borca batık olması nedeni ile mirası hükmen reddin tespitini istemiştir.
Davalı vekili, davanın reddini savunmuştur.
İlk derece mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Davacılar vekilinin istinaf başvurusu üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince ... 9. Asliye Hukuk Mahkemesinin 25/10/2018 tarih ve... sayılı Kararı usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu anlaşıldığından davacılar vekilinin istinaf başvurusunun 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 353/1-b/1. maddesi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.
Hükmü, davacılar vekili temyiz etmiştir.
Mirasın hükmen reddine ilişkin olarak açılan davalarda, murisin ölüm tarihi itibariyle terekesinin açıkça borca batık olup olmadığının ve mirasçıların terekeyi kabul anlamına gelen işlemler yapıp yapmadıklarının araştırılması gerekmektedir. Türk Medeni Kanunu’nun 605/2 maddesi hükmü gereğince mirasın hükmen reddine (terekenin borca batık olduğunun tespitine) ilişkin talepler, süreye tabi olmayıp mirasçıların iyiniyetli ya da kötüniyetli olmalarının bir önemi bulunmamaktadır. Murisin ödemeden aczi ölüm tarihine göre belirlenir. Ölüm tarihi itibariyle, murisin tüm malvarlığı terekenin aktifini, tüm borçları ise terekenin pasifini oluşturur. Terekenin pasifinin aktifinden fazla olması terekenin ödemeden aczini ve dolayısıyla da terekenin borca batık olduğunu gösterir (TMK m. 605/2). Mirasın hükmen reddine ilişkin olarak açılan davalarda, terekenin açıkça borca batık olup olmadığının araştırılması gerekmektedir. İcra takibi sonunda aciz vesikası düzenlenmesi halinde terekenin borca batık olduğu kabul edilir. Aksi halde terekenin borca batık olup olmadığı, murisin malvarlığı bulunup bulunmadığının usulüne uygun olarak bankalar, trafik tescil müdürlüğü, vergi daireleri, belediyeler ve tapu müdürlüğü v.b. kurum ve kuruluşlardan sorulması, murisin alacak ve borçları zabıta marifetiyle de araştırılarak aktif malvarlığı ile takibe konu borç miktarı gözönünde tutularak aktif ve pasifinin tereddüde neden olmayacak şekilde belirlenmesi gerekmektedir.
Açıklanan bilgiler ışığında somut olaya gelince, ...Vergi Dairesi Müdürlüğü 10.07.2017 günlü 202148 sayılı yazısı ile 01.11.2014 tarihinden itibaren Tapu Kadastro Genel Müdürlüğünden veri alınamadığından murisin ölüm tarihi olan 17.12.2016 tarihi itibariyle sorgulama yapılamadığı bildirilmiştir. Murisin ölüm tarihi itibariyle taşınmaz varlığının bulunup bulunmadığı tapu müdürlüğünden araştırılmamıştır. Ayrıca murisin alacak ve borçları zabıta marifetiyle de araştırılmalı, murisin aktif ve pasifinin durumu tam olarak belirlenerek bir karar verilmelidir.
Kabule göre de; davacı mirasçılar tarafından murisin ölümünden sonra Yapı ve Kredi Bankasından 918.53TL"nin çekildiği sabit ise de terekenin mevcudu dikkate alınarak çekilen meblağın mühim bir miktarı gösterip göstermediği belirlenerek bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş hükmün yukarıda açıklanan gerekçelerle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; HMK"nın 373/1. maddesi gereğince davacılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının KALDIRILMASINA, yerel mahkeme hükmünün BOZULMASINA, karardan bir örneğin... Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesine, dosyanın ilk derece mahkemesine GÖNDERİLMESİNE, peşin yatırılan harcın yatırana iadesine, 20.09.2021 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.