Bölge Adliye
Mahkemesi : ... Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi

Dava, yol yardımlarının prime esas kazanca dâhil olmadığının tespiti ile Kurumca haksız olarak tahsil edilen primlerin yasal faizi ile tahsili istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, davanın kabulüne dair verilen karara karşı davalı Kurum vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 11.Hukuk Dairesince istinaf isteminin esastan reddine karar verilmiştir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesince verilen kararın, davalı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi
I-İSTEM:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, müvekkili şirketin Hacettepe Üniversitesi döner sermaye işletmesi sağlık hizmetleri birimi arasında imzalanan sözleşme ile 16/07/207-31/12/2008 tarihleri arasında ihale konusu işleri yaptığını, 2007 yılı 8-12. aylar ile 2008 yılı 1-9. aylar arası ihale konusu işlerde çalışan sigortalılara ödenen ve ayni yardım niteliğinde olan yol yardımlarını prime esas kazanca dahil ederek müvekkilden haksız yere fazladan sigorta ve işsizlik sigortası primi aldığını belirterek, yersiz olarak müvekilinden alınan 356.246,63 TL primin Kuruma ödendiği ayı takip eden aybaşından itibaren uygulanacak yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II-CEVAP:
Davalı Kurum vekili cevap dilekçesinde özetle, derdestlik, yetki ve hak düşürücü süre itirazında bulunup zamanaşımı defini ileri sürmüş, davacının çalıştırdığı işçilerine nakden ödediği yol yardımlarının prime esas kazanç olarak değerlendirilmesinin yasaya uygun olduğunu, dolayısıyla haksız ve yersiz olarak alınan bir primin alınmasının söz konusu olmadığı nedeniyle davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
III-MAHKEME KARARI:
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
Mahkemece, 506 sayılı Yasanın 77. maddesi kapsamında davacı şirketten kesilen yol parası ödemelerinin 506 sayılı Yasanın 77. maddesi uyarınca prim hesabında dikkate alınmasının mümkün olmadığı, yol parasına istinaden ödenen sosyal güvenlik ve işsizlik sigortası primlerinin Kurum açısından yanlış ve yersiz olarak tahsil edilen primler haline geldiği, aynı yasanın 84. ve 5510 sayılı Yasanın 89. maddesi göre yersiz ve haksız olarak tahsil edilen primlerin kanuni faizleri ile birlikte iade edilmesi gerektiği, alınan bilirkişi raporunda;yapılan tespit ve değerlendirme sonucu, davacı şirketin işçilerine ödediği yol yardımı üzerinden yanlış ve yersiz olarak kesilen sosyal güvenlik sigorta primleri ile işsizlik primleri toplamının 356.246,63 TL olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
B-BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
Davalı Kurum vekilinin istinaf isteminin 6100 sayılı HMK"nın 353/1-b.1 maddesi uyarınca esastan reddine karar verilmiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davalı Kurum vekili temyiz dilekçesinde, yol yardımı ödemelerinin, 506 sayılı Kanunun 77. maddesi kapsamında ayni yardım olarak nitelendirilmesinin mümkün bulunmadığını ileri sürmektedir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE ESASIN İNCELEMESİ:
01.10.2008 öncesi dönemde, yol yardımlarının sigorta primine esas kazanç matrahına dâhil edilmemesi gerektiğine, 01.10.2008 sonrası dönemde dahil edilmesi gerektiğine dair yaklaşım isabetli ise de, yol yardımları yapılıp yapılmadığı ile miktarının yöntemince belirlenmesi gereklidir. Bu kapsamda, mahkemece, davacı şirketin dosya arasına sunduğu ve Kurumca doğrulanıp doğrulanmadığı anlaşılmayan bordro icmallerinde yer alan tutarlar esas alınarak kurumdan sorulmaksızın hesap yapılmak suretiyle ödendiği belirtilen yol yardımı başlığı altındaki paralar dikkate alınmış olup, dosya arasındaki belgelerden davalı Kurumdan gelen ve yol yardımlarının sigorta primine esas kazanç içerisinde değerlendirildiğine dair herhangi bir bordro veya belge bulunmaması karşısında, Mahkemece, öncelikle davalı Kuruma verildiği esnada bordrolarda hak edilen ücret dışında ayrıca belirtilen yol yardımına dair yardımların varlığı araştırıldıktan sonra, dava konusu dönem içinde, ödenen sigorta primi ve işsizlik sigortası prim tutarları, ait oldukları dönemler ve ödeme tarihleri üzerinden, konusunda uzman bilirkişi marifetiyle, çalışan her bir sigortalı bazında dava konusu dönem içinde ödenen yol yardımı tutarları tespit edilmeli ve iadesi gereken tutarın kurum verileri ile doğrulandıktan sonra usulünce belirlenmesi gerekirken, davacı şirketin dava dilekçesine eklediği belgeler üzerinden eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme sonucu yazılı şekilde karar verilmiş olması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve ... Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin kararının kaldırılarak İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: ... Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi kararının HMK"nın 373/1 maddesi gereğince kaldırılarak temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 18/11/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.