MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi
MAHKEMESİ : İstanbul Anadolu 6. Asliye Ticaret Mahkemesi

Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda verilen hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki davalılar vekilince istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen 26/11/2019 Salı günü davacı vekili Av. ... ve davalı ... vekili Av. ... geldiler. Diğer davalı tarafından gelen olmadı. Temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan taraf vekilleri dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü:

-K A R A R-

Davacı vekili; müvekkili şirket nezdinde ZMMS poliçesi ile sigortalı bulunan, davalı ...’ün içerisinde yolcu olarak bulunduğu aracın, 22.09.2010 tarihinde karıştığı trafik kazasında yaralanan davalı ...’e başvuru üzerine 11.05.2011 tarihinde 124.613 TL tazminatın müvekkili şirket tarafından ödemesinin gerçekleştirildiğini, kazayı gerçekleştiren aracın Zorunlu Karayolu Taşımacılık Sigorta Poliçesi ile ... Sigorta AŞ nezdinde sigortalı bulunduğunun tespit edildiğini; bu nedenle öncelikli sorumluluğu nedeniyle ... Sigorta AŞ"den yapmış olduğu ödemenin tahsil edilmesi gerektiğini,davalı ... Sigorta AŞ"ye rücu ettiği halde rücu talebinden sonuç alınamadığını; davalı şirketin ödeme yapmaktan kaçındığını; bu nedenle davacı şirketin icra takibi başlattığı halde davalıların takibe itiraz ettiğini, davalı ..."ün aynı tazminatı mükerrer olarak davalı şirketten de tahsil ettiğinin sonradan tespit edildiğini beyanla davalıların İstanbul Anadolu 1. İcra Müdürlüğü 2014/15886 sayılı takip dosyasına yapmış oldukları itirazın iptalini ve takibin devamına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı ... Sigorta A.Ş. vekili; dava konusu tazminatın, diğer davalı ..."e ödenmiş olması sebebiyle davanın davalı şirket bakımından reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ... vekili; davacının talebinin zamanaşımına uğradığını,mükerrer ödemenin söz konusu olmadığını beyanla davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir. İstanbul Anadolu 6. Asliye Ticaret Mahkemesinin 02.09.2016 tarih ve 2014/1625 Esas,2016/665 Karar sayılı ilamı ile toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; davacı tarafından, davalı ... aleyhine açılan davanın zamanaşımı nedeniyle reddine, davacı tarafından, davalı ... Sigorta A.Ş aleyhine açılan davanın kısmen kabulü ile İstanbul Anadolu 1. İcra Müdürlüğü"nün 2014/15886 sayılı takip dosyasında, davalı ... Sigorta A.Ş"nin 106.567,11 TL asıl alacağa yönelik itirazının iptali ile takibin bu miktar üzerinden devamına, asıl alacak, 106.567,11 TL"ye 26/08/2014 takip tarihinden itibaren yıllık %9 oranında yasal faiz uygulanmasına, fazlaya ilişkin istemin reddine, karar verilmiş, karara karşı davacı vekili ve davalı ... Sigorta A.Ş. vekili tarafından istinaf yoluna başvurulmuştur.
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi tarafından, davacı ... şirketinin istinaf talebi ile davalı ... şirketinin istinaf taleplerinin kabulü ile İstanbul Anadolu 6. Ticaret Mahkemesi"nin 02/09/2016 tarih ve 2014/1625 esas 2016/665 karar sayılı kararının HMK. 353/1-b-2 maddesi gereğince kaldırılmasına, davanın kabulüne, İstanbul Anadolu 1. İcra Müdürlüğü 2014/15886 sayılı icra dosyasında davalıların yaptıkları itirazların, davalı- borçlu ... Sigorta şirketinin müteselsil sorumluluğu 50.387 TL ile sınırlı olacak şekilde iptaline, takibin devamına, takip tarihinden itibaren aylık %9 yasal faiz uygulanmasına,takip konusu alacağın %20 "si oranında icra inkar tazminatının davalı ... Sigorta şirketinin sorumluluğu 50.837/124.613 TL oranında ve sınırlı olmak kaydıyla davalılardan müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine, karar verilmiş; Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı ... vekili ve davalı ... Sigorta A.Ş. vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde ve özellikle, hükme esas alınan bilirkişi raporundaki belirlemelerin Dairemiz kriterlerine uygun olması sebebiyle benimsenmesinde bir usulsüzlük bulunmamasına, sebepsiz zenginleşme nedeniyle yapılan takibin zamanaşımına uğramamış olmasına göre davalılar ... Sigorta A.Ş. vekilinin ve davalı ... vekilinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava, trafik kazasında yaralanma nedeniyle yapılan ödemenin rücuen tahsili için başlatılan takibe vaki itirazın iptali istemine ilişkindir.
Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları’nın A.1. maddesine göre, “Bu sigorta ile sigortacı, poliçede belirtilen motorlu taşıtta seyahat eden yolcuların, duraklamalar da dahil olmak üzere, kalkış noktasından varış noktasına kadar geçecek süre içinde meydana gelebilecek bir kaza sonucu bedeni zarara uğraması halinde, sigortalının 10.07.2003 tarih ve 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu’ndan doğan sorumluluğunu, poliçede yazılı sigorta tutarlarına karar temin eder.“
4925 Sayılı Karayolu Taşıma Kanunu’nun 18. maddesi uyarınca taşımacılar, yolcuya gelebilecek bedeni zararlar için bu Kanunun 17. maddesinde düzenlenen sorumluluklarını sigorta ettirmek zorundadır. Anılan Kanunun 19/son ve Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları"nın B.8. maddeleri hükümlerine göre, meydana gelen zarar öncelikle taşımacının sorumluluk sigortasından karşılanır. Ancak bu sigortanın hiç yapılmamış olması, yapılmış fakat geçersiz hale gelmiş olması, süresinin bitmiş olması veya meydana gelen zararın bu sigorta teminatlarının üzerinde bulunması halinde teminatların üzerinde kalan kısım için, sırasıyla zorunlu mali sorumluluk sigortasına ve varsa ihtiyari mali sorumluluk sigortasına başvurulur.
Bahse konu düzenlemelerden de anlaşılacağı üzere, yasa koyucu yolcuların uğradığı bedeni zararlar bakımından taşımayı yapan aracın zorunlu karayolu taşımacılık sigortacısı, trafik sigortacısı ve varsa ihtiyari mali sorumluluk sigortacısı bakımından müştereken ve müteselsilen bir sorumluluk öngörmemiş, sıralı bir sorumluluk düzenlemiştir. Başka bir anlatımla, yolcunun uğradığı bedeni zararlar, taşımayı yapan aracın zorunlu karayolu taşımacılık sigortası kapsamında ise bu aracın trafik veya ihtiyari mali mesuliyet sigortacısının sorumluluğu doğmayacaktır. Ancak limit aşımında sırasıyla zorunlu ve ihtiyari mali mesuliyet sigortacılarının sorumluluğu söz konusu olacaktır.
Somut olayda;davacı ... AŞ tarafından, kazaya karışan aracın, KTK Zorunlu Mali Sorumluluk Sigorta Poliçesi ile sigortalandığı; bu aracın 22/09/2010 tarihinde karıştığı trafik kazasında araçta yolcu konumunda bulunan davalı ..."ün yaralanması ve maluliyetine dayalı olarak davacı şirket tarafından 11/05/2011 tarihinde davalı ..."e 124.613,00 TL ödeme yapıldığı, anlaşılmıştır.
Davalı ... Sigorta A.Ş tarafından,kazaya karışan aracın, Zorunlu Karayolu Taşımacılık Sigorta poliçesi ile sigortalandığı; bu aracın 22/09/2010 tarihinde karıştığı trafik kazasında araçta yolcu konumunda bulunan davalı ..."ün yaralanması ve maluliyetine dayalı olarak davalı şirket tarafından 02/06/2011 tarihinden 124.613,00 TL ödeme yapıldığı anlaşılmıştır.
Davacı ...,sıralı sorumluluk ilkesi gereği davalı ..."ün maddi zararını karşılama yükümlülüğünün,öncelikle diğer davalı ... Sigorta A.Ş.’de olduğu gerekçesiyle ve diğer davalı ...’ünde mükerrer ödeme nedeniyle sebepsiz zenginleştiği gerekçesiyle kendisi tarafından davalı ...’e ödenen 124,613 TL’nin rücuen tahsili için davalılar aleyhine İstanbul Anadolu 1. İcra Dairesi’nin 2014/15886 sayılı dosyası ile icra takibi başlatmış. Davalı/borçluların itirazı üzerine takibin durdurulmasına karar verilmiş.Davacı vekili tarafından süresi içerisinde itirazın iptali davası açılmıştır.
Davalı ...’ün ödeme tarihindeki gerçek zararının ve sigorta şirketlerinin sorumluluk miktarlarının belirlenmesine yönelik olarak bilirkişilerce düzenlenen ve mahkemece hükme esas alınan 27.06.2016 tarihli ek bilirkişi raporunda taşıma ilişkisinde, taşımacılık mali sorumluluk sigortası, mali sorumluluk sigortası ve ihtiyari mali sorumluluk sigortası arasında sıralı sorumluluk ilişkisi kapsamında; davalılardan ... Sigorta A.Ş"nin Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigorta Poliçesi sebebiyle öncelikli sigortacı olduğu; kaza tarihinde cari azami teminat olan 175.000,00 TL"yi aşan hallerde davacı ...nin sorumluluğunun gündeme geleceğinden ödemenin yapıldığı tarihteki ücret verilerine göre davalı ...’e ödenmesi gereken toplam tazminat miktarının 193.045,89 TL olduğu; teminatı aşan [193.045,89 TL- 175.000,00 TL=] 18.045,89 TL"nin davacı sorumluluğunda kalmasına göre fazla ödediği tutarın [124.613,00 TL- 18.045,89 TL=] 106.567,11 TL olduğu; bu tutarın 50.387,00 TL"sinden davalı ... Sigorta A.Ş"nin diğer davalı yanında müteselsil sorumlu bulunduğu belirlenmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi tarafından;hükme esas alınan 27.06.2016 tarihli rapora göre davalı ...’in kaza nedeniyle uğradığı maluliyetinden dolayı talep edebileceği maddi tazminat rakamının 193.045,89 TL olduğu,bu rakamın 175.000 TL"lik kısmından davalı ... şirketinin, kalan kısmından ise davacı ... şirketinin sorumlu olduğu, davacı tarafından davalı ..."e 124.613 TL ödemiş olmakla, toplam fazla ödemenin 50.837 TL"lik kısmından davalı ... şirketinin müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğu, kalan kısımdan ise diğer davalı ...’in tek başına sorumlu olduğu belirtildikten sonra;davacı ... Sigorta A.Ş.’nin de davalı ...’e ödenmesi gereken tazminatın 18.045,89 TL’sinden sorumlu olduğu gözetilerek,davalı ...’e yapmış olduğu 124.631,00 TL’lik ödemeden, sorumlu olduğu 18.045,89 TL’lik tutar indirilmek suretiyle,davalı- borçlu ... Sigorta şirketinin müteselsil sorumluluğu 50.387 TL ile sınırlı olacak şekilde takibe yönelik itirazın 106.567,11 TL’lik kısım yönünden iptaline karar verilmesi gerekirken yazılı olduğu şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.
3-Davacı tarafından talep edilen tazminat miktarı likit (muayyen, belirli) olmayıp, gerçek zarar miktarının tespiti ile davacının davalılara rücusu için gerekli şartların oluşup oluşmadığının saptanması, yargılama ve bilirkişi incelemesi yaptırılmasını gerektirmektedir. Bu nedenle, davacı tarafın şartları oluşmayan icra inkar tazminatı talebinin reddine karar verilmesi gerekirken, davalılar aleyhine icra inkar tazminatına karar verilmesi doğru görülmemiştir.
Kabule göre de; Davalı ... Sigorta A.Ş.’nin 50.387 TL ile sınırlı olarak sorumlu tutulmuş olmasına göre,Bölge Adliye Mahkemesince, kendisini vekille temsil ettiren davalı ... Sigorta A.Ş. lehine reddedilen kısım üzerinden vekalet ücreti takdir edilmesi gerekirken, bu konuda olumlu/olumsuz bir karar verilmemiş olması doğru görülmemiştir.
SONUÇ:Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekili ve davalı ... Sigorta A.Ş. vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE, (2) ve (3) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekili ve davalı ... Sigorta A.Ş. vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile İstanbul Anadolu 6. Asliye Ticaret Mahkemesince verilen 02.09.2016 tarihli 2014/1625E- 2016/665 K sayılı kararının ve İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesinin 2017/752 Esas, 2017/2183 Karar sayılı ilamının BOZULMASINA, HMK"nın 373/2. maddesi gereğince dosyanın kararı veren İstanbul Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, karardan bir örneğinin ilk derece mahkemesine gönderilmesine, ve 2.037,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak duruşmada vekille temsil olunan davalı ..."e verilmesine, duruşmada vekille temsil olunmayan davalı ... Sigorta A.Ş. yararına vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalılara geri verilmesine, 02/12/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.