22. Hukuk Dairesi 2018/3669 E. , 2018/8679 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : ... 8. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : İŞE İADE
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, ziraat mühendisi olarak davalı nezdinde çalışan müvekkili davacının, davalı ... tarafından 18.08.2016 tarihinde devletin milli güvenliğine karşı faaliyette bulunan yapı, oluşum veya gruplarla irtibatı ve iltisakı olduğu gerekçesiyle davacının iş akdini feshettiğini, fesih sebebinin gerçeği yansıtmadığını beyanla işe iadesine, işe başlatılmama halinde ödenmesi gereken tazminat ile boşta geçen süre ücret ve diğer haklarının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı ... vekili cevap dilekçesinde özetle; usule ilişkin beyanlarında, husumet itirazında bulunarak davacı ile aralarında bir işçi-işveren ilişkisi bulunmadığını, bölge personel politikasını tespit etmek ve yürütmek görevinin 1581 sayılı Tarım Kredi Kooperatifleri Kanununa göre Merkez Birliğinin yetkisinde olduğunu, iş akdini feshetme, işe iade yetkisine sahip olan kurumun ... olduğunu, davacının iş akdinin de Merkez Birliği Yönetim Kurulu kararı ile feshedildiğini bu nedenle davanın ...""ne yöneltilmesi gerektiğini savunmuştur. Esasa ilişkin beyanlarında da, davacının iş sözleşmesinin 667 Sayılı KHK gereği hukuka ve düzenlemelerdeki usule uygun fesholduğunu, iddia edilenin aksine geçersiz bir fesih olmadığını, davacının haksız ve hukuka aykırı davasının öncelikle husumet yokluğu nedeniyle reddine, bu talebinin yerinde görülmemesi durumunda ise davanın esastan reddine karar verilmesi gerektiğini savunmuştur.
Mahkeme Kararının Özeti:
İlk derece mahkemesince, davalı kurumda KHK kapsamında başlatılan çalışma nedeniyle malum yapı ve oluşumlarla irtibatı veya iltisakı olduğu değerlendirilenlerin iş sözleşmesinin feshedildiğini, davacının da iş sözleşmesinin bu kapsamda feshedildiğini, davalı işveren yönünden terör örgütü ile irtibat veya iltisakı bulunduğuna dair şüphe bulunan bir işçiyi çalıştırmaya devam etmek, yani iş sözleşmesinin devamını davalı işverenden beklemek mümkün olmadığı gibi davalı işveren yönünden iş sözleşmesinin devamının çekilmez hale geldiğini kabul etmek gerekeceği, davacı işçinin böyle bir şüphe altında iken davalı işverenden işçinin iş akdinin devamını beklemek iyiniyet kurallarına aykırı olduğu gerekçeleriyle .../... Terör Örgütüne iltisakı hususunda şüphe bulunan davacı işçinin işe iade talebinin reddine karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu:
İlk derece mahkemesi kararına karşı, süresi içerisinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti:
Bölge Adliye Mahkemesince, davalının şüpheye dayanarak iş akdini feshetmesi 4857 sayılı Yasanın 25. maddesinde düzenlenen fesih sebeplerinden hiçbirine uymamakla birlikte .../... ile bağlantısı bulunduğundan şüphe edilen birinin kurumda çalıştırılmaya devam edilmesi işverenden beklenemeyeceğinden, her ne kadar ilk derece mahkemesi gerekçesinde bu durumu haklı fesih nedeni olarak belirtmiş ise de; yapılan feshin geçerli nedene dayandığını kabul etmek gerekeceğinden bu hususun tespiti ile yetinilmek suretiyle, mahkemenin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı, hükümde kamu düzenine aykırılık da görülmediği gerekçesiyle HMK’nın 353-(1) b)1 maddesi gereğince davacının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Temyiz Başvurusu:
Karara karşı süresi içerisinde davacı vekili temyiz talebinde bulunmuştur.
Gerekçe:
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, iş sözleşmesinin 22/07/2016 tarih, 29778 sayılı Resmi Gazete"de yayımlanan ülke genelinde olağanüstü hal ilanına dair karar kapsamında feshinin, geçerli veya haklı sebep oluşturup oluşturmadığı konusundadır.
Anayasanın 120. maddesi ile 2935 sayılı Olağanüstü Hal Kanunu"nun üçüncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendine gereğince Ülke genelinde olağanüstü hal ilanına dair karar 22/07/2016 tarih, 29778 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.
23/07/2016 tarih, 29779 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 667 sayılı Kanun Hümünde Kararname ile 20/07/2016 tarih ve 2016/9064 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla ülke genelinde ilan edilen olağanüstü hal kapsamında, darbe teşebbüsü ve terörle mücadele çerçevesinde alınması zaruri olan tedbirler ile bunlara ilişkin usul ve esaslar belirlenmiştir. Bu kapsamda milli güvenliğe tehdit oluşturduğu tespit edilen ... Terör Örgütüne (.../...) aidiyeti, iltisakı veya irtibatı belirlenen Kurum ve kuruluşları, yargı mensupları, kamu görevlilerine ilişkin alınacak tedbirler açıklanmıştır.
Somut olayda, davacının iş sözleşmesi, 667 sayılı KHK"ya dayanılarak feshedilmiştir. İlk Derece Mahkemesi tarafından yapılan yargılama sonucunda davanın reddine dair karar verilmiştir. Davacı tarafın istinaf başvurusu hakkında Bölge Adliye Mahkemesince davacı tarafından açılan işe iade davasında, davanın esastan reddine dair karar verilmiştir. Dosya, davacının temyiz isteği üzerine Yargıtaya gelmiş olmakla fesih gerekçesinin geçerli veya haklı sebep teşkil edip etmediğinin irdelenmesine gerek bulunmamaktadır.
Ne var ki, feshin geçerli veya haklı nedene dayanıp dayanmadığı konusunda yapılan araştırma hüküm kurmaya yeterli değildir. Bu durumda, Mahkemece, davacı hakkında idari soruşturma evrakları, Emniyet Genel Müdürlüğü ve Jandarma Genel Komutanlığı"nın Terörle Mücadele, Kaçakçılık, Organize Suçlar ve İstihbarat ile ilgili birimlerden ve Bilgi Teknolojileri Kurumundan varsa davacı ile ilgili bilgi ve belgeler ile yine Bank ...’ya açılmış mevduat hesapları, hesap hareketleri ve bankacılığa ilişkin işlemler olup olmadığı sorulmalı, davacı hakkında adli bir soruşturma bulunup bulunmadığı, ceza davası açılıp açılmadığı, davacının Devletin milli güvenliği aleyhine faaliyette bulunduğu belirlenen dernek, vakıf ve gazetelere üyeliği bulunup bulunmadığı ilgili yerlerden sorularak açıklığa kavuşturulmalı, tüm bilgi ve belgeler ile tarafların delilleri değerlendirilmek suretiyle geçerli veya haklı fesih olup olmadığının araştırılarak sonucuna göre işin esası hakkında karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçe ile davanın reddi hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan ... Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi"nin 2017/2712 esas, 2017/2379 karar sayılı kararı ile ... 2. İş Mahkemesi"nin 2016/572 esas, 2017/287 karar sayılı kararının yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 16/04/2018 gününde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.