... adına Av. ... ile 1-... adına Av. ... .... 2-... Sigorta A.Ş. adına Av. ... 3-....Sigorta A.Ş. adına Av. .... 4-... aralarındaki dava hakkında .... İş Mahkemesi"nden verilen 24/05/2018 günlü ve 2015/163 2018/312 sayılı hükmün, Dairemizin 2018/6835 Esas, 2019/2169 Karar sayılı, 07/03/2019 tarihli ilamı ile düzeltilerek onanmasına karar verilmiştir.
Davacı Kurum vekili tarafından, maddi hata nedeniyle kararın düzeltilmesi talebinde bulunulduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
İş Mahkemeleri Kanunu"nun 8/3"üncü madde hükmü uyarınca İş Mahkemelerince verilen kararlara ve buna bağlı Yargıtay ilamına karşı karar düzeltme yolu kapalıdır. Ne var ki, Yargıtay onama ve bozma kararlarında açıkça maddi hatanın bulunması hallerinde dosyanın yeniden incelenmesi mümkündür. Zira maddi yanılgıya dayanılarak verilmiş olan onama ve bozma kararları ile hatalı biçimde hak sahibi olmak evrensel hukukun temel ilkelerine ters düştüğünden karşı taraf yararına sonuç doğurmamalıdır.
Öte yandan bilindiği üzere usul kuralları (görev konusu, hak düşürücü süre, kesin hüküm itirazı, harç ve maddi hata) kamu düzeni ile doğrudan bağlantılı olup, taraflar yararına usulü kazanılmış hak oluşturmamaktadır. (Yargıtay Hukuk Genel Kurulu"nun 15.03.1972 gün ve 1968/1-277-176, 01.03.1995 gün ve 1995/7-641-117, 23.01.2002 gün ve 2001/1-1010-202/1, 12.07.2006 gün ve 2006/4-519-527 sayılı kararları, Baki Kuru, Hukuk Muhakemeleri Usulü-2001 Baskı, cilt 5, sayfa 4771 vd)
Dairemizin düzeltilerek onama kararının sonuç kısmında belirtilen "Hüküm fıkrasının 2. maddesinin 2. fıkrasındaki “39.845,65 TL’nin davalı ...Ş’nin sorumluluğunun kendi sigortalısını kusur oranına tekabül eden 17.709,18 TL ile ve poliçe bakiye limiti ile sınırlı olmak kaydı ile davalı ... şirketi yönünden dava tarihinden itibaren, diğer davalılar yönünden onay tarihi olan 24.06.2010 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalılar ..., ... ve ... Sigorta A.Ş’den müştereken ve müteselsilen tahsiline müştereken ve müteselsilen tahsiline, davacıya verilmesine,” cümlesinin silinerek yerine “43.872,95 TL’nin davalı ...Ş’nin sorumluluğunun kendi sigortalısını kusur oranına tekabül eden 17.709,18 TL ile ve poliçe bakiye limiti ile sınırlı olmak kaydı ile onay tarihi olan 24.06.2010 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalılar ..., ... ve ... Sigorta A.Ş’den müştereken ve müteselsilen tahsiline, davacıya verilmesine,” cümlesinin yazılmasına ve bu şekliyle hükmün DÜZELTİLEREK ONANMASINA," şeklindeki düzelterek onanmasına dair kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
Dosyadaki yazılara toplanan delillere ve hükmün dayandığı gerektirici sebeplere göre davalı ...’ün temyiz itirazlarının tümden reddine, davacı kurumun sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
Mahkemenin, Yargıtay Dairesince verilen bozma kararına uyması sonunda, kendisi için o kararda gösterilen şekilde inceleme ve araştırma yaparak yine, o kararda belirtilen hukuki esaslar gereğince hüküm verme yükümlülüğü doğar. “Usuli kazanılmış hak” olarak tanımlayacağımız bu olgu; mahkemeye, hükmüne uyduğu Yargıtay bozma kararında belirtilen çerçevede işlem yapma ve hüküm kurma zorunluluğu getirdiği gibi, mahkemenin kararını bozmuş olan Yargıtay Hukuk Dairesince; sonradan, ilk bozma kararı ile benimsemiş olduğu esaslara usuli kazanılmış hakka aykırı bir şekilde, ikinci bir bozma kararı verilememektedir (09.05.1960 gün ve 21/9 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı, Hukuk Genel Kurulu’nun 12.07.2006 gün, 2006/9-508 E., 2006/521 sayılı Kararı).
Mahkeme ilk kararında toplam 43.872,95 TL ilk Peşin Sermaye Değerli Gelirin onay tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müşeselsilen tahsiline karar verildiği ve ilk kararın davalılar ... ve ... tarafından temyiz edilmediği,yine ilk karar ile davalılardan ... Sigorta A.Ş yönünden faiz başlangıcının ilk peşin sermaye değerli gelirin onay tarihi olarak belirlendiği ilk karar bozmasında faiz başlangıcının bozma konusu yapılmadığı, ikinci verilen kararda ise faiz başlangıcının davalı ... şirketi yönünden dava tarihi olarak belirlendiği anlaşılmıştır. Mahkemece davacı lehine oluşan usuli kazanılmış hak ilkesine riayet edilmemiş olması usul ve yasaya aykırı olup bozma sebebidir.
Ne var ki, bu yanlışlığın giderilmesi, yeniden yargılamayı gerektirmediğinden, hüküm bozulmamalı, 01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun geçici 3. maddesi yollaması ile 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu"nun 438. maddesi gereğince, temyiz edenin sıfatına göre, düzeltilerek onanmalıdır.
SONUÇ :
1- Hüküm fıkrasının 2. maddesinin 2. fıkrasındaki “39.845,65 TL’nin davalı ...Ş’nin sorumluluğunun kendi sigortalısını kusur oranına tekabül eden 17.709,18 TL ile ve poliçe bakiye limiti ile sınırlı olmak kaydı ile davalı ... şirketi yönünden dava tarihinden itibaren, diğer davalılar yönünden onay tarihi olan 24.06.2010 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalılar ..., ... ve ... Sigorta A.Ş’den müştereken ve müteselsilen tahsiline, davacıya verilmesine,” cümlesinin silinerek yerine “43.872,95 TL’nin davalı ...Ş’nin sorumluluğunun kendi sigortalısını kusur oranına tekabül eden 17.709,18 TL ile ve poliçe bakiye limiti ile sınırlı olmak kaydı ile davalı ... şirketi yönünden dava tarihinden itibaren, diğer davalılar yönünden onay tarihi olan 24.06.2010 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalılar ..., ... ve ... Sigorta A.Ş’den müştereken ve müteselsilen tahsiline davacıya verilmesine,,” cümlesinin yazılmasına,
2- Hüküm fıkrasının 3. maddesindeki “Harçlar Yasası uyarınca alınması gerekli 2.697,26 TL harcın davalılardan, davalı ...Ş’nin sorumluluğu 1.209,71 TL ile sınırlı olmak kaydı ile davalılar ..., ... ve ... Sigorta A.Ş’den müştereken ve müteselsilen tahsiline, Hazineye gelir kaydına” cümlesinin silinerek yerine “ Harçlar Yasası uyarınca alınması gerekli 2.996,95 TL harcın davalılardan, davalı ...Ş’nin sorumluluğu 1.209,71 TL ile sınırlı olmak kaydı ile davalılar ..., ... ve ... Sigorta A.Ş’den müştereken ve müteselsilen tahsiline, Hazineye gelir kaydına,” cümlesinin yazılmasına,
3- Hüküm fıkrasının 4. maddesindeki “Davacı duruşmalarda kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden, hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre takdiren 4.733,02 TL vekâlet ücretinin, davalı ...Ş’nin sorumluluğu 2.180,00 TL ile sınırlı olmak kaydı ile davalılar ..., ... ve ... Sigorta A.Ş’den müştereken ve müteselsilen tahsiline, davacıya verilmesine” cümlesinin silinerek yerine “ Davacı duruşmalarda kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden, hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre takdiren 5.176,02 TL vekâlet ücretinin, davalı ...’nin sorumluluğu 2.180,00 TL ile sınırlı olmak kaydı ile davalılar ..., ... ve ... Sigorta A.Ş’den müştereken ve müteselsilen tahsiline, davacıya verilmesine” cümlesinin yazılmasına,
4- Hüküm fıkrasının 6. maddesindeki “Davalı ... ve ... Sigorta A.Ş. duruşmalarda kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden, hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre, tarifenin 13/1. maddesi de göz önüne alınarak takdiren 2.180,00 TL vekâlet ücretinin davacıdan tahsiline, davalılar ... ve ... Sigorta A.Ş’ye verilmesine” cümlesinin silinmesine,
5- Hüküm fıkrasının 7. maddesindeki “Davacı tarafından yapılan yargılama gideri olan 116,75 TL tebligat gideri, 116,05 TL müzekkere gideri ve 1.134,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 1.366,80 TL’nin kabul ve ret oranları göz önüne alınarak takdiren %90,82’si olan 1.241,33 TL kısmının davalılar ..., ... ve ... Sigorta A.Ş’den müştereken ve müteselsilen tahsiline, davacıya verilmesine, diğer yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,” cümlesinin silinerek yerine “ Davacı tarafından yapılan yargılama gideri olan 116,75 TL tebligat gideri, 116,05 TL müzekkere gideri ve 1.134,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 1.366,80 TL’nin davalılar ..., ... ve ... Sigorta A.Ş’den ( kabul ve ret oranları göz önüne alınarak 551,70 TL’sinden ... Sigorta A.Ş’nin sorumluluğunda olmak üzere) müştereken ve müteselsilen tahsiline, davacıya verilmesine,” cümlesinin yazılmasına,
6- Hükmün 10. maddesindeki “Davalı ... tarafından yapılan yargılama gideri olan toplam 120,00 TL’nin kabul ve ret oranları göz önüne alınarak takdiren %9,18’i olan 11.02 TL kısmının davacıdan tahsiline, davalıya verilmesine, diğer yargılama giderinin davalı ... üzerinde bırakılmasına,” cümlesinin silinmesine, ve bu şekliyle hükmün DÜZELTİLEREK ONANMASINA, aşağıda yazılı temyiz harcının davalı ..."den tahsiline, 07.03.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.