Yargıtay 12. Hukuk Dairesi 2011/28686 Esas 2012/13617 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :İcra Hukuk Mahkemesi

Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki alacaklı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü:
Alacaklı tarafından bonolara dayalı olarak kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla icra takibine başlandığı, örnek 10 numaralı ödeme emri tebliği üzerine borçlular vekilinin yasal sürede icra mahkemesine yaptığı başvuruda, takip konusu bonolarda alacaklının geçerli bir cirosunun bulunmadığını, senetlerin lehtara teminat amaçlı verildiğini ve böyle bir borcun olmadığını, senetlerin vade tarihlerinin sonradan doldurulduğunu ileri sürerek takibin iptalini talep ettiği anlaşılmıştır.
Takip dayanağı bonoların incelenmesinde, lehtar tarafından teminat cirosu ile ... Bilgisayar San. ve Tic. A.Ş."ye verildiği, onun beyaz ciro ile de takip alacaklısı Türkiye ... Bankası TAO. ne geçtiği, adı geçen banka tarafından bonoların keşidecisi ve keşideci lehine aval verenler hakkında takip yapıldığı görülmüştür.
TTK"nun 690. maddesi göndermesi ile bonolar hakkında da uygulanması gereken aynı kanunun 598. maddesi hükmüne göre "bir poliçeyi elinde bulunduran kimse son ciro beyaz ciro olsa dahi kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde selahiyetli hamil sayılır". Yine aynı Kanun"un 601. maddesi gereğince ciro "bedeli teminattır" kaydını taşırsa, hamil poliçeden doğan bütün hakları kullanabilir. Fakat kendisi tarafından yapılan bir ciro ancak tahsil cirosu hükmündedir. Bonoyu tahsil cirosu ile devralan alacaklı vekil hamil durumunda olup, senet üzerinde mülkiyet hakkı olmadığı için kendi cirantasını takip edemez. Ancak önceki cirantalar ile keşideci ve avalistleri takip edebilir. Bir diğer anlatımla, bonoyu tahsil cirosu ile alan hamil kendi cirantasını takip edemez ise de diğer cirantalar, keşideci ve avalistler hakkında kambiyo senetlerine mahsus yol ile takip yapmasına yasal engel yoktur.
Ayrıca, "rehin cirosunu" düzenleyen TTK"nun 601.maddesinin 2.fıkrasında “Bonodan mesul olanlar, kendileriyle ciranta arasında doğrudan doğruya mevcut olan münasebetlere dayanan def"ileri hamile karşı ileri süremezler; meğer ki, hamil poliçeyi iktisab ederken bile bile borçlunun zararına hareket etmiş olsun” düzenlemesine yer verilmiştir.
O halde mahkemece, borçluların diğer itiraz ve şikayetleri de incelenerek oluşacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken alacaklıya yapılmış geçerli bir cironun bulunmadığı ve yetkili hamil olmadığı gerekçesiyle takibin iptali yönünde hüküm tesisi isabetsizdir.
SONUÇ :Alacaklının temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK."nun 366. ve HUMK."nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), 24/04/2012 gününde oybirliğiyle karar verildi.